Otwarte dane publiczne – nowa ustawa już podpisana
REKLAMA
REKLAMA
Wdrożenie dyrektywy UE
REKLAMA
Celem ustawy jest implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1024 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego. Ustawa wprowadza również nowe rozwiązania wykraczające poza minimum wyznaczone ww. dyrektywą, które usprawnią ponowne wykorzystywanie danych.
Ustawa z 23 lipca 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego zastąpi obecnie obowiązującą ustawę z 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego.
REKLAMA
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że przyjmując dyrektywę 2019/1024/UE, wskazano na konieczność zaktualizowania dotychczasowych ram ustawodawczych ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego w celu ich dostosowania do postępujących zmian w dziedzinie technologii cyfrowych oraz zapewnienia pełnego wykorzystania potencjału informacji sektora publicznego dla europejskiej gospodarki i europejskiego społeczeństwa. Zasadniczym celem zmian wprowadzonych w nowej dyrektywie jest przede wszystkim zwiększenie ilości danych dostępnych do ponownego wykorzystania z korzyścią dla innowacyjności gospodarki i jakości życia społeczeństwa, aby w większym stopniu wykorzystać potencjał informacji sektora publicznego.
Ustawa o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego opiera się w zasadniczej części na dotychczasowych zasadach i procedurze udostępniania informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystywania, uwzględnia zmiany wprowadzone dyrektywą 2019/1024/UE i jednocześnie zawiera rozwiązania wykraczające poza minimum przez nią określone.
Zawartość nowej ustawy
W związku z powyższym zakres przedmiotowy ustawy obejmuje wprowadzenie:
- zasad bezpłatnego udostępniania informacji sektora publicznego, z określonymi wyjątkami, oraz trybu i sposobu ich przekazania w celu ponownego wykorzystywania;
- zmodyfikowanych zasad udostępniania informacji dla muzeów państwowych, muzeów samorządowych, bibliotek publicznych, bibliotek naukowych, bibliotek pedagogicznych i archiwów;
- zasad i trybu udostępniania danych badawczych wytworzonych lub zgromadzonych w ramach działalności naukowej finansowanej ze środków publicznych;
- zasad i trybu udostępniania oraz ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego, w szczególności mających cechy utworu lub przedmiotu praw pokrewnych;
- obowiązku opracowania Polityki otwartego dostępu do danych badawczych finansowanych ze środków publicznych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki;
- zasad i trybu udostępniania danych dynamicznych (informacje sektora publicznego utrwalone w postaci elektronicznej podlegające częstym aktualizacjom lub aktualizacjom w czasie rzeczywistym, w tym ze względu na ich zmienność lub szybką dezaktualizację, w szczególności dane wygenerowane przez czujniki);
- zasad i trybu udostępniania danych o wysokiej wartości (informacje sektora publicznego, których ponowne wykorzystywanie wiąże się z istotnymi korzyściami dla społeczeństwa, środowiska i gospodarki, w szczególności ze względu na ich przydatność do tworzenia produktów, usług i zastosowań opartych na wykorzystywaniu tych danych);
- wprowadzenie obowiązku opracowania Programu otwierania danych przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, w celu zwiększenia ilości oraz poprawy jakości informacji sektora publicznego i danych prywatnych oraz metadanych opisujących ich strukturę;
- zasad i trybu udostępniania informacji sektora publicznego o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie lub dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego (informacje te będą udostępniane w portalu danych, czyli w prowadzonym przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, powszechnie dostępnym systemie teleinformatycznym);
- zasad i trybu udostępniania danych prywatnych o szczególnym znaczeniu dla rozwoju innowacyjności w państwie lub dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego;
- stanowiska pełnomocnika do spraw otwartości danych – obligatoryjnie w urzędzie obsługującym ministra kierującego działem administracji rządowej, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz w Głównym Urzędzie Statystycznym i fakultatywnie w innych podmiotach – odpowiedzialnego za realizowanie działań mających na celu zwiększenie ilości i poprawę jakości informacji sektora publicznego udostępnianych w portalu danych w celu ich ponownego wykorzystywania;
- zasad i trybu udostępniania informacji w trybie wniosku o ponowne wykorzystywanie.
Ponadto w ustawie zdefiniowano między innymi portal danych, czyli prowadzony przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, powszechnie dostępny system teleinformatyczny, służący do udostępniania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystywania oraz danych prywatnych w celu wykorzystywania. Portal danych zastąpi dotychczasowe centralne repozytorium informacji publicznej, którego regulacja wyodrębniona zostanie z ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej i przeniesiona do przedmiotowej ustawy. Funkcję portalu danych (tak jak dotychczas centralnego repozytorium) pełnić będzie portal dane.gov.pl.
Zmiany w innych aktach prawnych
W konsekwencji zastąpienia ustawy z dnia 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego ustawą o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego powyższego, przedmiotowa ustawa wprowadza odpowiednie zmiany w 11 innych aktach prawnych. Dodatkowo, celem nowelizacji ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne jest stworzenie ram prawnych dla funkcjonowania centralnego rozwiązania analitycznego (zintegrowana platforma analityczna) wykorzystującego system teleinformatyczny do realizacji analiz na rzecz ściśle określonych podmiotów publicznych, w oparciu o dane pozyskane z różnych rejestrów prowadzonych obecnie w ramach administracji publicznej. Rada Ministrów została upoważniona do określenia, w drodze rozporządzenia, zakresu danych i wykazu rejestrów publicznych i systemów teleinformatycznych, z których będą udostępniane niezbędne dane na potrzeby prowadzenia analiz w ramach zintegrowanej platformy analitycznej, oraz podmiotów je prowadzących, które będą obowiązane do przekazywania danych pochodzących z tych rejestrów i systemów, a także sposób udostępniania tych danych.
Termin wejścia w życie ustawy
Ustawa wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem przepisu dotyczącego udostępniania danych dynamicznych w celu ponownego wykorzystania, który wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Źródło: Prezydent RP
Więcej danych, więcej możliwości
- Po wejściu w życie nowych przepisów jeszcze więcej danych będzie mogło zostać wykorzystane do prowadzenia analiz, badań lub na potrzeby rozwiązań sztucznej inteligencji, w tym także dla biznesu i przemysłu, czy też modelowania kryzysowego. Rozwiązania te stworzą kompleksowe otoczenie regulacyjne oparte na trzech filarach: organizacyjnym, instytucjonalnym oraz technicznym - tłumaczy minister Adam Andruszkiewicz, sekretarz stanu w Kancelarii Premiera. - Jesteśmy przekonani, że nowe regulacje pozytywnie wpłyną na innowacyjność polskiej gospodarki, a co za tym idzie – także na jakość życia obywateli - dodaje.
Wprowadzane ustawą rozwiązania wzmocnią rynek oparty na danych m.in. poprzez zwiększenie liczby informacji udostępnianych przez sektor publiczny (np. dane o mobilności, meteorologiczne, ekonomiczne czy finansowe). Jednym z celów ustawy jest też zapewnienie użytkownikom dostępu do wartościowych zasobów informacji udostępnianych za pośrednictwem interfejsu programistycznego aplikacji (API) oraz w formatach przeznaczonych do odczytu maszynowego. Taki sposób dystrybucji danych umożliwi ich bardziej efektywne wykorzystywanie, co będzie miało szczególne znaczenie dla profesjonalnych użytkowników (np. programistów, firm z branży IT, organizacji pozarządowych). Oznacza to też więcej danych do prowadzenia analiz, badań lub na potrzeby rozwiązań sztucznej inteligencji.
Wysoka wartość
W ramach dostosowania polskich przepisów do wymogów prawa Unii Europejskiej wyodrębniliśmy nowe kategorie informacji sektora publicznego, tj.:
- dane o wysokiej wartości, których wykorzystywanie wiąże się z istotnymi korzyściami dla społeczeństwa, środowiska i gospodarki,
- dane dynamiczne, czyli dane podlegające częstym aktualizacjom lub aktualizacjom w czasie rzeczywistym (np. dane środowiskowe, dane wygenerowane przez czujniki, dane o ruchu).
Jednocześnie wprowadziliśmy szczególne wymogi dotyczące udostępniania takich informacji do ponownego wykorzystywania. Poszerzyliśmy również zakres ponownego wykorzystywania, obejmując regulacją ustawy część danych badawczych.
Oprócz regulacji, które dostosowują polskie przepisy do wymogów unijnej dyrektywy w sprawie otwartych danych, w ustawie pojawiają się również dodatkowe rozwiązania. Tworzą one kompleksowe otoczenie regulacyjne dla otwierania danych w Polsce (oparte na trzech filarach: organizacyjnym, instytucjonalnym oraz technicznym.)
DANE.gov.pl
Rozwiązania te dotyczą naszego portalu DANE.gov.pl, który jest bramą dostępu do zasobów danych sektora publicznego.
Źródło: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów (Cyfryzacja KPRM)
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.