Pracownicy samorządowi: Kto powinien odbyć służbę przygotowawczą?

• Służba przygotowawcza pracowników samorządowych
• Czy można zwolnić pracownika ze służby przygotowawczej
• Kogo nie obejmuje obowiązek służby przygotowawczej

Służba przygotowawcza pracowników samorządowych

Regionalna Izba Obrachunkowa w Łodzi w wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do wójta gminy Kluki wskazała na nieprawidłowości związane z zatrudnianiem niektórych osób na stanowiska urzędnicze. Chodziło m.in. o brak skierowania do służby przygotowawczej pracowników zatrudnionych na czas nieokreślony lub na okres powyżej pół roku, które wcześniej nie pracowały w innych jednostkach samorządowych. 

RIO wskazała, że „Stosownie do art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych - przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę, o której mowa w ust. 2, rozumie się osobę, która nie była wcześniej zatrudniona w jednostkach, o których mowa w art. 2, na czas nieokreślony albo na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym. Dalej w art. 19 ustawodawca wskazuje, że dla pracownika, o którym mowa w art. 16 ust. 2, w czasie trwania zawartej z nim umowy o pracę na czas określony organizuje się służbę przygotowawczą, z zastrzeżeniem ust. 5”.

Szczegółowy sposób przeprowadzania służby przygotowawczej i organizowania egzaminu kończącego tę służbę określa kierownik jednostki w drodze zarządzenia. 

Czy można zwolnić pracownika ze służby przygotowawczej

Jak wyjaśniła RIO, decyzję w sprawie skierowania do służby przygotowawczej i jej zakresu podejmuje kierownik jednostki, w której pracownik jest zatrudniony. Kierownik jednostki powinien wziąć pod uwagę poziom przygotowania pracownika do wykonywania obowiązków wynikających z opisu stanowiska oraz opinię osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony. Służba przygotowawcza powinna trwać nie dłużej niż trzy miesiące.

Izba wskazała, że „Na umotywowany wniosek osoby kierującej komórką organizacyjną, w której pracownik jest zatrudniony, kierownik jednostki może zwolnić z obowiązku odbywania służby przygotowawczej pracownika, którego wiedza lub umiejętności umożliwiają należyte wykonywanie obowiązków służbowych. Pozytywny wynik egzaminu kończącego służbę przygotowawczą jest warunkiem dalszego zatrudnienia pracownika”. 

Po uzyskaniu pozytywnego wyniku egzaminu przed zawarciem nowej umowy o pracę, pracownik samorządowy składa ślubowanie.

Kogo nie obejmuje obowiązek służby przygotowawczej

Zgodnie z ustawą o pracownikach samorządowych przepisy dotyczące służby przygotowawczej nie obejmują osób, które wcześniej były zatrudnione w: 

• urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych; 
• starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych; 
• urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych; 
• biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki; 
• biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.