Wcześniejsza emerytura dla wszystkich? Czy uda się w 2025 r.?
REKLAMA
REKLAMA
Możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę przez nauczycieli wchodzi w życie 1 września 2024 r. Jedna kwestia to to, że nie wszyscy mogą z niej skorzystać. A druga, że nie zawsze będzie się to opłacać. Związek Nauczycielstwa Polskiego zachęca do dokładnego przeanalizowania wszystkich "za" i "przeciw", zanim podejmie się decyzję.
- Kto może skorzystać z wcześniejszej emerytury
- Świadczenie kompensacyjne - dla kogo
- Wcześniejsza emerytura czy świadczenie kompensacyjne
Kto może skorzystać z wcześniejszej emerytury
Na wcześniejszą emeryturą nauczycielską mogą obecnie przejść osoby, które do 2008 r. nabyły do niej prawo, czyli do 31 grudnia 2008 r. miały wypracowane co najmniej 30 lat, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej przynajmniej w wymiarze połowy obowiązującego pełnego wymiaru zajęć.
REKLAMA
Dla nauczycieli ze szkół i zakładów specjalnych wcześniejsza emerytura jest przyznawana, jeśli do 31 grudnia 2008 r. wypracowali 25 lat, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej przynajmniej w wymiarze 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Aby skorzystać z wcześniejszej emerytury należy rozwiązać umowę o pracę i złożyć wniosek o emeryturę nauczycielską przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Pozostali nauczyciele przechodzą na emeryturę na zasadach ogólnych - czyli po ukończeniu 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn.
Świadczenie kompensacyjne - dla kogo
Odpowiednikiem emerytur pomostowych w przypadku nauczycieli jest świadczenie kompensacyjne. Mogą się o nie ubiegać osoby, które bezpośrednio przed zgłoszeniem wniosku pracowały jako nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog w:
- publicznych i niepublicznych przedszkolach,
- publicznych i niepublicznych szkołach z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej,
- publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego,
- młodzieżowych ośrodkach wychowawczych,
- młodzieżowych ośrodkach socjoterapii,
- specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych,
- specjalnych ośrodkach wychowawczych dla dzieci i młodzieży, które wymagają specjalnej organizacji nauki oraz szczególnych metod pracy i wychowania,
- ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych
- placówkach, które zapewniają uczniom opiekę i wychowanie w czasie, gdy uczą się poza miejscem, w którym mieszkają na stałe.
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje po ukończeniu określonego wieku:
dla kobiet
co najmniej 55 lat – do końca 2024 r.,
co najmniej 56 lat – w latach 2025–2026,
co najmniej 57 lat – w latach 2027–2028,
co najmniej 58 lat – w latach 2029–2030,
co najmniej 59 lat – w latach 2031–2032,
dla mężczyzn
REKLAMA
co najmniej 55 lat – do końca 2014 r.,
co najmniej 56 lat – w latach 2015–2016,
co najmniej 57 lat – w latach 2017–2018,
co najmniej 58 lat – w latach 2019–2020,
co najmniej 59 lat – w latach 2021–2022,
co najmniej 60 lat – w latach 2023–2024,
co najmniej 61 lat – w latach 2025–2026,
co najmniej 62 lata – w latach 2027–2028,
co najmniej 63 lata – w latach 2029–2030,
co najmniej 64 lata – w latach 2031–2032,
Dodatkowo trzeba mieć przynajmniej 30 lat stażu, to znaczy okresów składkowych i nieskładkowych, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze przynajmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.
Wcześniejsza emerytura czy świadczenie kompensacyjne
Związek Nauczycielstwa Polskiego namawia do porównania nauczycielskich emerytur tak, aby wybrać najbardziej korzystną opcję. W 2023 roku ZNP zgłaszał korzystne dla nauczycieli poprawki do ustawy wprowadzającej nowe emerytury dla nauczycieli, albowiem zaproponowane w ustawie emerytury stażowe nie są powrotem do wcześniejszych emerytur, które obiecywał minister edukacji Przemysław Czarnek.
Wśród propozycji były m.in.
- zagwarantowanie, że emerytura stażowa nie będzie niższa od minimalnej,
- umożliwienie nauczycielom otrzymującym emerytury stażowe pracy w szkole na pełnym etacie i bez zgody kuratora,
- rozszerzenie kompensówek na nauczycieli m.in. poradni, pałaców młodzieży, centrów kształcenia zawodowego i ustawicznego,
- umożliwienie nauczycielom z kompensówką pracy w szkole na stałe, a nie.
Jak się różni wysokość świadczenia kompensacyjnego a wcześniejszej emerytury?
| Wysokość emerytury | Wysokość świadczenia kompensacyjnego |
| Stan konta dzielony jest przez średnią trwania życia od wieku przejścia na wcześniejszą emeryturę, przez co emerytura może być niższa o 20% od świadczenia kompensacyjnego | Stan konta dzielony jest przez średnią trwania życia dla osób w wieku 60 lat |
| Przejście na wcześniejszą emeryturę pomniejsza stan konta emerytalnego, dlatego emerytura naliczona w wieku powszechnym może być niższa o kolejne 20% | Przejście na świadczenie kompensacyjne nie pomniejsza stanu konta emerytalnego |
| Skorzystanie z wcześniejszej emerytury oznacza przeniesienie środków z OFE i subkonta na konto podstawowe w ZUS, co oznacza, ze rodzina nie dziedziczy po przedwcześnie zmarłym nauczycielu | Środki z OFE i subkonta przedwcześnie zmarłego nauczyciela podlegają dziedziczeniu |
| Nauczycielki tracą prawo do przeliczenia emerytury w wieku 65 lat, ponieważ przeniosły środki z OFE i subkonta do ZUS. | Nauczycielki mogą przeliczyć emeryturę w wieku 65 lat. |
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19)
Ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. 2009 Nr 97 poz. 800)
Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA