Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?

Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?
Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?
Shutterstock
Whistleblowing. Kluczowym testem dla systemów będzie to czy wpłyną zgłoszenia od sygnalistów i jak na nie zareagujemy. Ilu pracowników jest gotowych zgłosić nadużycie w pracy? Dlaczego pracownicy nie powiadamiają swoich pracodawców o nadużyciach w pracy?

Zostało około 100 dni do wdrożenia systemów dla sygnalistów przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego oraz podmioty w sektorze prywatnym. Wiele razy pisałem o sygnalistach, m.in. w artykułach: Sygnalista – w pytaniach i odpowiedziach i Whistleblowing – Compliance musi pamiętać, że sygnalista jest najważniejszy w walce z nieprawidłowościami.

Kluczowym testem dla systemów Whistleblowingu będzie to czy wpłyną zgłoszenia od sygnalistów i jak na nie zareagujemy.

Ilu pracowników jest gotowych zgłosić nadużycie w pracy?

Według raportu badania opinii publicznej sporządzonej przez Fundację im. Stefana Batorego, będąc świadkiem np. przyjęcia łapówki przez kolegę w pracy tylko 26% pracowników powiadomiło by pracodawcę o powyższym naruszeniu. 27% pracowników nie zrobiło by tego. Aż 29% pracowników udzieliło odpowiedzi „nie wiem” – co oznacza, że ludzie nie wiedzą jak się zachować w trudnej sytuacji, gdy są świadkami popełnienia przestępstwa i powinni kierować się interesem publicznym, a jednocześnie wiąże ich źle pojęta lojalność koleżeńska. 16% odpowiedziało, że „zależy”. Najczęściej od skali i trwałości naruszenia/nadużycia, relacji z osobą dokonującą naruszenia, okoliczności stwierdzenia naruszenia i gotowości sprawcy do podjęcia dialogu przed zgłoszeniem.

Dlaczego pracownicy nie powiadamiają swojego pracodawcy o nadużyciach w pracy?

Według raportu Fundacji, ludzie nie zgłaszają naruszeń z kilku powodów:

  1. nie chcieli być uznani za donosicieli – 36%,
  2. takie sprawy jest trudno udowodnić – 23%,
  3. osoby zgłaszające takie sprawy same mają problemy – 18%,
  4. sprawa jest tak błaha, ze nie warto jej zgłaszać – 6 %,
  5. winny nadużyć i tak nie zostanie ukarany – 6%,
  6. inny powód – 4%,
  7. nie wiedziałbym do kogo się udać z tą informacją – 4%,
  8. trudno powiedzieć – 3%.

To pokazuje, jak mocno w Polsce pokutuje błędny pogląd, że sygnalista to kapuś. Gdy tymczasem kapuś to ktoś kto donosił np. zaborcom czyli działa wbrew interesom Polaków, a sygnalista to ktoś kto reaguje w obliczu zła i działa na rzecz interesu publicznego.

Kogo pracownicy powiadomili by jako pierwszego poza organizacją?

Według raportu Fundacji, pracownicy w pierwszej kolejności powiadomili by:

  1. organy ścigania (prokuratura, CBA, policja, itd.) – 28%
  2. Państwową Inspekcję Pracy - 24%
  3. Trudno powiedzieć – 23%
  4. Związek zawodowy – 8 %
  5. Media – 5%

Osobiście nie dziwi mnie wysoka pozycja organów ścigania. Natomiast martwi niska pozycja związków zawodowych.

Jak według pracowników reagowali by ich koledzy/koleżanki na sygnalistę, który zgłosi np., że jeden z nich przyjmuje łapówkę?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich koledzy/koleżanki:

  1. okazaliby sygnaliście niechęć np. nie podawali ręki, choć nikt w wprost by go nie krytykował – 19%
  2. dystansowali by się od sygnalisty przed przełożonym – 18%
  3. jawnie by go krytykowali – 18%
  4. trudno powiedzieć 17%
  5. traktowali tak samo – 10%
  6. dali wyraz akceptacji (cichej lub wyraźnej) – 16 %

Jak według pracowników reagowali by przełożeni na sygnalistę który zgłosiłby im np., że jeden z pracowników przyjmuje łapówkę?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich przełożeni:

  1. przyjęli by ten fakt, bez żadnych konsekwencji negatywnych ani pozytywnych dla sygnalisty – 24 %
  2. sygnalista nie dostałby nagrody, ale przełożeni wykorzystali by jego wiedzę by zmniejszyć ryzyko nadużyć – 19%
  3. trudno powiedzieć – 19%
  4. sygnalista otrzymałby pochwałę lub nagrodę – 18%
  5. zwolnili by sygnalistę – 12 %
  6. nie karali by sygnalisty ale szykanowaliby go – 6 %.

Jak według pracowników reagowali by przełożeni na sygnalistę który zgłosiłby np. Policji o nadużyciach w firmie?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich przełożeni:

  1. zwolnili by sygnalistę z pracy 32 %
  2. trudno powiedzieć – 19%
  3. nie karali ale szykanowaliby sygnalistę – 14%
  4. sygnalista nie dostałby nagrody, ale przełożeni wykorzystali by jego wiedzę by zmniejszyć ryzyko nadużyć – 14%
  5. przyjęli by ten fakt, bez żadnych konsekwencji negatywnych ani pozytywnych dla sygnalisty – 14 %
  6. sygnalista otrzymałby pochwałę lub nagrodę – 8%

Co prawda badanie Fundacji im. Stefana Batorego jest z 2019 r., ale myślę, że obecne wyniki badań były by podobne.

Mam dwa zalecenia:

  1. najwyższe kierownictwo musi jasno i stale komunikować, że sygnalista to bohater i że nie będzie tolerować środków odwetu wobec niego,
  2. należy edukować pracowników, dlaczego, komu i jak zgłaszać o nadużyciach i nieprawidłowościach.

Tylko w ten sposób odczarujemy mity o sygnalistach.

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(3)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • Paweł
    2021-12-13 08:06:11
    Jednym z problemów, nieporuszanym w artykule, jest kanał zgłoszeniowy. Dlaczego ludzie nie ufają? Ponieważ pracodawcy wybierają takie kanały, nad którymi mają kontrolę (e-mail zaufania lub telefon zaufania) lub nie działają prawidłowo by ludzie celowo nie zgłaszali lub zaraz po zgłoszeniu "pomówić" się z sygnalistą i ugasić pożar, nie w miejscu pracy, tylko u sygnalisty. Idea budowy bardziej bezpiecznego i przyjaznego środowiska rodzi obawy wśród ludzi zarządzających. Takie jest naturalne prawo. Jednakże miejmy świadomość, że przymykanie oka na naruszenia rodzi kolejne, większe. Bez prawidłowych zmian nie zatrzymamy tego.
    0
    pokażodpowiedzi (2)
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pierwszy stały garnizon US Army w Polsce od 21 marca 2023 r. "Camp Kościuszko"

We wtorek 21 marca 2023 r. w poznańskim "Camp Kościuszko" odbędzie się uroczystość przekształcenia Regionalnej Grupy Wsparcia w Garnizon Sił Zbrojnych US Army w Polsce. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, będzie to pierwszy stały garnizon wojsk amerykańskich w Polsce. 

Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł dla niepełnosprawnych. Trzeba zrezygnować z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego

Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna.  Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Skorzystanie z niego wymaga jednak rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego.

Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2022 r. w ZUS RCA [nowy wzór od 1 maja 2023 r.]

W 2023 r. po raz pierwszy masz obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku

Jak często Polacy myją zęby? Sytuacja nie wygląda najlepiej

Jak często Polacy myją zęby?  Z najnowszego badania opinii społecznej wynika, że blisko 60% Polaków myje zęby dwa razy dziennie, a niecałe 20% robi to tylko raz. Z kolei ponad 11% ankietowanych sięga po szczoteczkę trzy razy w ciągu dnia, a niespełna 3% – częściej. Tylko nieco ponad 2% czyści zęby po każdym posiłku. Sondaż pokazuje też, że blisko 3% ankietowanych nie szczotkuje ich codziennie. Brakuje polityki profilaktycznej. 

Co to jest wyspa ciepła w miastach? [wywiad]

W miastach powstają tzw. wyspy ciepła, które - w połączeniu z falami upałów - dla wielu mogą być niebezpieczne. Aby sprawdzić, jak zmiany klimatu wpływają na miasta, Polska Agencja Kosmiczna zleciła wykonanie analizy wysp ciepła dla pięciu dużych polskich miast - mówi Jolanta Orlińska z POLSA.

Nowy wzór ZUS DRA w PDF dla rozliczenia składki zdrowotnej od 1 maja 2023 r. [zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy]

Do rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. wypełnia się blok XII nowego wzoru ZUS DRA. Formularz jest już opublikowany, ale obowiązuje od 1 maja 2023 r.

ZUS ZSWA do 31 marca 2023 r. Poradnik ZUS [PDF do ściągnięcia]

31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

Nowelizacja Kodeksu wyborczego - Dz.U. poz. 497 [Centralny Rejestr Wyborców]

Bezpłatne przewozy dla wyborców w gminach bez publicznego transportu, powstanie Centralnego Rejestru Wyborców, zmiany w zasadach nagrywania prac obwodowej komisji wyborczej.

Skierowanie do sanatorium w formie elektronicznej od 17 marca 2023 r.

Od piątku, 17 marca, działa e-skierowanie do sanatorium. Przyszły kuracjusz będzie mógł śledzić na Internetowym Koncie Pacjenta, na jakim etapie przetwarzania jest jego e-skierowanie - informuje Centrum e-Zdrowia

Darowizna na krwiodawstwo

Honorowy dawca krwi może skorzystać z ulgi w zeznaniu rocznym za 2022 r. Limit darowizn wynosi 6% dochodu/przychodu.

MRiPS: 3176,88 zł świadczenia wspierającego dla osób niepełnosprawnych. Potrzebne orzeczenie od wojewódzkiego zespołu orzeczniczego

Od 1 stycznia 2024 r. rząd wprowadzi nowy system pomocy osobom niepełnosprawnym. Będą trzy poziomy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Na najwyższym osoba niepełnosprawna otrzyma dwukrotność obecnej renty socjalnej, czyli 3176,88 zł brutto.

Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

Z jakiego powodu lekarstwo jest produkowane w formie tabletki, kapsułki, czopka, syropu? Wyjaśniają to farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w opublikowanym na YouToube filmie "Tabletka tabletce nierówna - czyli o nowoczesnych postaciach leku". 

Zmiany w umundurowaniu policjantów w 2023 r. Nowy rodzaj spodni ochronnych. Normy dla ubioru ćwiczebnego

Zostaną wprowadzone spodnie ochronne, które wraz z kurtką ochronną będą stanowiły ubiór przeznaczony dla policjantów oddziałów prewencji Policji i samodzielnych pododdziałów prewencji Policji.

Egzamin ósmoklasisty z języka obcego [2023 r. i 2024 r., wymogi, podstawa programowa, rozporządzenie]
Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r. i 2024 r.

Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r.

Egzamin ósmoklasisty z matematyki [wymogi, rozporządzenie]

Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z matematyki w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

Nowe zasady wypłaty ekwiwalentu dla strażaków OSP [Nowelizacja, zmiany]

Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. możliwości wypłacania ekwiwalentu kandydatom na strażaków OSP uczestniczącym w szkoleniu podstawowym. Będą też nowe zasady naliczania ekwiwalentu za udział w akcji ratowniczej.

P. Czarnek: Chcesz być lekarzem? Idź na studia. Będą miejsca. Potrzebujemy 60 000 lekarzy

Min. Czarnek: zwiększamy liczbę osób studiujących na kierunku lekarskim.

Minister P. Czarnek do rodziców: nie dezerterujcie z waszych obowiązków wychowawczych [wywiad]

Dzieci rodzą się w rodzinie i ich kondycja - również moralna - zależy od kondycji moralnej rodziny – powiedział PAP szef MEiN Przemysław Czarnek odnosząc się do ostatnich przypadków agresji młodych ludzi wobec rówieśników. I zaapelował: nie możemy dezerterować z naszych obowiązków wychowawczych.

Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego [wymogi, lektury, rozporządzenie]

Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

OpenAI: nowy GPT-4 zda egzamin prawniczy. Czy za 10 lat zastąpi prawnika, księgową, programistę, dziennikarza?

Firma OpenAI zaprezentowała najnowszą wersję swojego modelu sztucznej inteligencji, GPT-4. Model językowy ma być m.in. zdolny do zdania egzaminu prawniczego z bardzo dobrym wynikiem i udzielać bardziej poprawnych odpowiedzi niż jego poprzednie wersje, takie jak GPT-3 i ChatGPT. Microsoft poinformował, że na nowym systemie oparł swoją wyszukiwarkę Bing.

Ustawa o Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027 już obowiązuje

Ustawa o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 obowiązuje od 15 marca. Regulacja stwarza ramy prawne dla realizacji unijnej polityki rolnej w naszym kraju.

Rusza przyjmowanie wniosków o dopłaty bezpośrednie. Wnioski można składać tylko w formie elektronicznej

Wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach II filara Wspólnej Polityki Rolnej za 2023 r. można składać już od 15 marca. Jest to pierwszy nabór wniosków w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

Wszystkie umowy zlecenia oskładkowane w I kwartale 2024 r.? Umowy o dzieło bez ZUS [NEWS DGP]

Umowy zlecenia zostaną oskładkowane w całości od przyszłego roku - takie zobowiązanie wynika z najnowszego Krajowego Planu Reform na lata 2023/2024. Dokument trafił do konsultacji. 

Światowy Dzień Recyklingu. Marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców

Światowy Dzień Recyklingu. Zaledwie 10% odpadów z tworzyw sztucznych jest poddanych realnemu recyklingowi w Polsce – wynika z dochodzenia przeprowadzonego przez Plastics Review w 2021 r. Konsumenci w kraju nad Wisłą chcą, by kupowane przez nich produkty powstawały z materiałów z recyklingu, co obrazują wyniki raportu Circular Voice. Niestety obecnie zaledwie 8,6% z tego, co zostaje wyprodukowane, jest przetwarzane i ponownie wykorzystywane – oznacza to, że marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców, co potwierdzają wyniki analizy Stena Recycling.