REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?
Whistleblowing – czemu sygnaliści nie zgłaszają naruszeń?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Whistleblowing. Kluczowym testem dla systemów będzie to czy wpłyną zgłoszenia od sygnalistów i jak na nie zareagujemy. Ilu pracowników jest gotowych zgłosić nadużycie w pracy? Dlaczego pracownicy nie powiadamiają swoich pracodawców o nadużyciach w pracy?

Zostało około 100 dni do wdrożenia systemów dla sygnalistów przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego oraz podmioty w sektorze prywatnym. Wiele razy pisałem o sygnalistach, m.in. w artykułach: Sygnalista – w pytaniach i odpowiedziach i Whistleblowing – Compliance musi pamiętać, że sygnalista jest najważniejszy w walce z nieprawidłowościami.

REKLAMA

Kluczowym testem dla systemów Whistleblowingu będzie to czy wpłyną zgłoszenia od sygnalistów i jak na nie zareagujemy.

Ilu pracowników jest gotowych zgłosić nadużycie w pracy?

Według raportu badania opinii publicznej sporządzonej przez Fundację im. Stefana Batorego, będąc świadkiem np. przyjęcia łapówki przez kolegę w pracy tylko 26% pracowników powiadomiło by pracodawcę o powyższym naruszeniu. 27% pracowników nie zrobiło by tego. Aż 29% pracowników udzieliło odpowiedzi „nie wiem” – co oznacza, że ludzie nie wiedzą jak się zachować w trudnej sytuacji, gdy są świadkami popełnienia przestępstwa i powinni kierować się interesem publicznym, a jednocześnie wiąże ich źle pojęta lojalność koleżeńska. 16% odpowiedziało, że „zależy”. Najczęściej od skali i trwałości naruszenia/nadużycia, relacji z osobą dokonującą naruszenia, okoliczności stwierdzenia naruszenia i gotowości sprawcy do podjęcia dialogu przed zgłoszeniem.

Dlaczego pracownicy nie powiadamiają swojego pracodawcy o nadużyciach w pracy?

Według raportu Fundacji, ludzie nie zgłaszają naruszeń z kilku powodów:

  1. nie chcieli być uznani za donosicieli – 36%,
  2. takie sprawy jest trudno udowodnić – 23%,
  3. osoby zgłaszające takie sprawy same mają problemy – 18%,
  4. sprawa jest tak błaha, ze nie warto jej zgłaszać – 6 %,
  5. winny nadużyć i tak nie zostanie ukarany – 6%,
  6. inny powód – 4%,
  7. nie wiedziałbym do kogo się udać z tą informacją – 4%,
  8. trudno powiedzieć – 3%.

To pokazuje, jak mocno w Polsce pokutuje błędny pogląd, że sygnalista to kapuś. Gdy tymczasem kapuś to ktoś kto donosił np. zaborcom czyli działa wbrew interesom Polaków, a sygnalista to ktoś kto reaguje w obliczu zła i działa na rzecz interesu publicznego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kogo pracownicy powiadomili by jako pierwszego poza organizacją?

Według raportu Fundacji, pracownicy w pierwszej kolejności powiadomili by:

  1. organy ścigania (prokuratura, CBA, policja, itd.) – 28%
  2. Państwową Inspekcję Pracy - 24%
  3. Trudno powiedzieć – 23%
  4. Związek zawodowy – 8 %
  5. Media – 5%

Osobiście nie dziwi mnie wysoka pozycja organów ścigania. Natomiast martwi niska pozycja związków zawodowych.

Jak według pracowników reagowali by ich koledzy/koleżanki na sygnalistę, który zgłosi np., że jeden z nich przyjmuje łapówkę?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich koledzy/koleżanki:

  1. okazaliby sygnaliście niechęć np. nie podawali ręki, choć nikt w wprost by go nie krytykował – 19%
  2. dystansowali by się od sygnalisty przed przełożonym – 18%
  3. jawnie by go krytykowali – 18%
  4. trudno powiedzieć 17%
  5. traktowali tak samo – 10%
  6. dali wyraz akceptacji (cichej lub wyraźnej) – 16 %

Jak według pracowników reagowali by przełożeni na sygnalistę który zgłosiłby im np., że jeden z pracowników przyjmuje łapówkę?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich przełożeni:

  1. przyjęli by ten fakt, bez żadnych konsekwencji negatywnych ani pozytywnych dla sygnalisty – 24 %
  2. sygnalista nie dostałby nagrody, ale przełożeni wykorzystali by jego wiedzę by zmniejszyć ryzyko nadużyć – 19%
  3. trudno powiedzieć – 19%
  4. sygnalista otrzymałby pochwałę lub nagrodę – 18%
  5. zwolnili by sygnalistę – 12 %
  6. nie karali by sygnalisty ale szykanowaliby go – 6 %.

Jak według pracowników reagowali by przełożeni na sygnalistę który zgłosiłby np. Policji o nadużyciach w firmie?

Według raportu Fundacji, pracownicy uważali, że ich przełożeni:

  1. zwolnili by sygnalistę z pracy 32 %
  2. trudno powiedzieć – 19%
  3. nie karali ale szykanowaliby sygnalistę – 14%
  4. sygnalista nie dostałby nagrody, ale przełożeni wykorzystali by jego wiedzę by zmniejszyć ryzyko nadużyć – 14%
  5. przyjęli by ten fakt, bez żadnych konsekwencji negatywnych ani pozytywnych dla sygnalisty – 14 %
  6. sygnalista otrzymałby pochwałę lub nagrodę – 8%

Co prawda badanie Fundacji im. Stefana Batorego jest z 2019 r., ale myślę, że obecne wyniki badań były by podobne.

Mam dwa zalecenia:

  1. najwyższe kierownictwo musi jasno i stale komunikować, że sygnalista to bohater i że nie będzie tolerować środków odwetu wobec niego,
  2. należy edukować pracowników, dlaczego, komu i jak zgłaszać o nadużyciach i nieprawidłowościach.

Tylko w ten sposób odczarujemy mity o sygnalistach.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

Patrz na skład! Ogólnopolska kampania o świadomej suplementacji

Jak często poświęcamy chwilę, by sprawdzić skład na etykiecie? Kampania „Patrz na skład” zachęca do zastanowienia się nad naszymi codziennymi decyzjami i promuje świadome podejście do suplementacji.

REKLAMA

Segregacja odpadów to za mało. Ekspert: "Najlepsze śmieci to te, które nigdy nie powstały"

Dlaczego recykling nie wystarczy? Jakie błędy popełniamy w gospodarowaniu bioodpadami? I co musi się zmienić, by Polska była gotowa na gospodarkę obiegu zamkniętego? O tym wszystkim opowiada Michał Paca – ekspert ds. gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju.

Program "70 AED na 70-lecie" – defibrylatory dla OSP z małych gmin. Jak złożyć wniosek?

Fundacja Totalizatora Sportowego uruchomiła nowy program wsparcia dla jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z mniejszych miejscowości. W ramach inicjatywy "70 AED na 70-lecie" do wybranych OSP trafi sprzęt ratujący życie – automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED). Wnioski można składać do grudnia 2026 r.

Planujesz urlop we Włoszech? W jednym z miejsc przywrócono dress code

Planujesz wyjście do mediolańskiego teatru operowego La Scala? Pamiętaj o stosownym ubiorze. Dyrekcja przywróciła, po przerwie, zalecane zasady ubioru i zaapelowała do widzów, by dobierali stroje stosownie do powagi miejsca.

Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

REKLAMA

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

Od 1 września 2025 r. podwyżka o 8 i 16 zł za odbiór śmieci w Krakowie

Od 1 września w Krakowie wzrośnie opłata za odbiór śmieci posegregowanych: z 27 do 35 zł miesięcznie od jednego mieszkańca. W przypadku odpadów nieposegregowanych stawka zwiększy się z 54 do 70 zł od mieszkańca.

REKLAMA