REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Właściwość organów administracji publicznej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Właściwość organów administracji publicznej./ fot. Fotolia
Właściwość organów administracji publicznej./ fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) nakłada na organy administracji publicznej obowiązek działania zgodnego ze swoją właściwością. Wyróżniamy właściwość miejscową, rzeczową oraz instancyjną. 

Organ administracji publicznej zmuszony jest do przestrzegania swojej właściwości. Ten obowiązek wyznacza art. 19 k.p.a. Orzecznictwo określa przepisy o właściwości jako bezwzględnie obowiązujące m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia z dnia 12 lipca 1994 r. (II SA 781/93).

REKLAMA

Należy zaznaczyć, że do przestrzegania swojej właściwości organ zobligowany jest przez cały czas trwania postępowania. Gdy postępowanie zostanie zainicjowane na wniosek strony, organ, do którego wniesiono podanie, jest zobowiązany do zbadania czy jest właściwy do załatwienia danej sprawy.

Co gdy organ okaże się niewłaściwy

W przypadku gdy okaże się, że organ, do którego wniesiono podanie jest niewłaściwy do załatwienia danego typu sprawy, ma on obowiązek do przekazania sprawy organowi właściwemu niezależnie od tego czy postępowanie zostało zainicjowane na wniosek strony czy z urzędu. Należy poinformować tym fakcie strony. Zawiadomienie powinno zawierać uzasadnienie organu wyjaśniające dlaczego organ uznał, że nie jest kompetentny by załatwić daną sprawę.

Zobacz również: Finanse

Obowiązek przestrzegania właściwości jest tak istotny ponieważ wydanie decyzji przez organ niewłaściwy może być podstawą do stwierdzenia jej nieważności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Podobnie jest w przypadku gdy podanie dotyczy kilku różnych spraw podlegających załatwieniu przez inne podmioty. Organ administracji publicznej informuje stronę, że jest właściwy tylko w danym zakresie oraz, że konieczne jest wniesienie podania do innego organu.

Jeżeli podanie wniesiono do niewłaściwego organu i nie można ustalić na podstawie dostępnych danych, który organ jest właściwy lub okaże się, że właściwy jest sąd powszechny, to wydaje się postanowienie o zwrocie podania. Na to postanowienie przysługuje zażalenie.

Rodzaje właściwości

Przepisy prawa administracyjnego wymieniają następujące rodzaje właściwości:

a) właściwość rzeczowa - upoważnienie określonego organu do załatwiania danej kategorii spraw;

b) właściwość miejscowa - zdolność organu do wypełniania swojej właściwości rzeczowej na określonym obszarze. Właściwość miejscową organu administracji publicznej ustala się:

  • w sprawach dotyczących nieruchomości- według miejsca jej położenia;
  • w sprawach dotyczących zakładu pracy - według miejsca gdzie zakład pracy był, jest lub będzie prowadzony;
  • w innych sprawach- według miejsca zamieszkania (siedziby) w kraju. Gdy nie ma miejsca zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu strony lub jednej ze stron; jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju miejsca zamieszkania (siedziby) lub pobytu - według miejsca ostatniego ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraj.
  • Według art. 21 § 2 Jeżeli nie można ustalić właściwości miejscowej w sposób wskazany powyżej, sprawa należy do organu właściwego dla miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące wszczęcie postępowania, albo w razie braku ustalenia takiego miejsca - do organu właściwego dla obszaru dzielnicy Śródmieście w m.st. Warszawie.

c) właściwość instancyjna - określa czy organ jest właściwy rzeczowo w I instancji czy w II instancji jako organ odwoławczy.

Spory o właściwość

Może się pojawić sytuacja, w której żaden z organów nie uzna się za kompetentny do załatwienia danej sprawy lub kilka organów będzie się uważało za właściwe. Tego rodzaju spory rozstrzygają:

  • między organami jednostek samorządu terytorialnego- wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu - sąd administracyjny,
  • między kierownikami służb, inspekcji i straży administracji zespolonej tego samego powiatu, działających w imieniu własnym lub w imieniu starosty - starosta,
  • między organami administracji zespolonej w jednym województwie nie wymienionymi wyżej - wojewoda,
  • między organami jednostek samorządu terytorialnego w różnych województwach w sprawach należących do zadań z zakresu administracji rządowej - minister właściwy do spraw administracji publicznej,
  • między wojewodami oraz organami administracji zespolonej w różnych województwach -minister właściwy do spraw administracji publicznej,
  • między wojewodą a organami administracji niezespolonej - minister właściwy do spraw administracji publicznej po porozumieniu z organem sprawującym nadzór nad organem pozostającym w sporze z wojewodą,
  • między organami administracji publicznej innymi niż wymienione w pkt. 1-4, 6 i 7 - wspólny dla nich organ wyższego stopnia, a w razie braku takiego organu - minister właściwy do spraw administracji publicznej,
  • między organami administracji publicznej, gdy jednym z nich jest minister - Prezes Rady Ministrów.
  • Spory kompetencyjne między organami jednostek samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej rozstrzyga sąd administracyjny.

REKLAMA

Z wnioskiem o rozpatrzenie sporu przez sąd administracyjny może wystąpić strona, organ jednostki samorządu terytorialnego lub inny organ administracji publicznej pozostający w sporze, minister właściwy do spraw administracji publicznej ,minister właściwy do spraw sprawiedliwości, Prokurator Generalny oraz Rzecznik Praw Obywatelskich.

Według art. 23 k.p.a. do czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwość organ administracji publicznej, na którego obszarze wynikła sprawa, podejmuje tylko czynności niecierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub słuszny interes obywateli i zawiadamia o tym organ właściwy do rozstrzygnięcia sporu.

Opracowano na podstawie:

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia z dnia 12 lipca 1994 r. (II SA 781/93).

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr 30 poz. 168 z późn. zm.)

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

REKLAMA

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

REKLAMA

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA