Jak może być egzekwowany zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

JAROSŁAW KAPSA

Urząd Miasta w Częstochowie

Możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez samorządowców ograniczają przepisy ustawy o pracownikach samorządowych. Ograniczenia są tu szersze niż ogólny przepis art. 100 kodeksu pracy. Nie tylko zabraniają prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Urzędnik samorządowy zobowiązany jest składać w formie oświadczenia informacje o prowadzonej działalności gospodarczej i jej charakterze. Kierujący urzędem wójt, burmistrz, prezydent może na tej podstawie realnie uniemożliwić prowadzenie przez podległych mu urzędników każdej dodatkowej działalności gospodarczej.

W wielu miastach, w tym w Częstochowie, jeszcze kilka lat temu prowadzono tego typu prohibicyjną politykę. Było to pochodną istniejącej sytuacji społecznej. Wysokie bezrobocie powodowało, że praca w urzędzie, bez względu na płacę, była marzeniem wielu wysoko wykwalifikowach fachowców. Zachętą była stabilność. Dlatego też prawie każdy z pracowników godził się z rygorystycznymi ograniczeniami, takimi nawet, że prowadzenie działalności przewodnika turystycznego uznawano za konkurencyjne wobec zadań urzędu. Prezydenci chętnie wprowadzali takie prohibicyjne rozwiązania - stanowiły one dla opinii publicznej dowód antykorupcyjnej polityki kadrowej.

W ciągu kilku lat sytuacja zmieniła się diametralnie. Teraz urzędy muszą wszelkimi sposobami szukać wykwalifikowanych pracowników i dbać, by nie uciekli z urzędu. Płace w samorządzie nie są konkurencyjne wobec rynkowych. Sztywna siatka płac premiująca bardziej staż pracy niż umiejętności i aktywność nie jest formą dopingu dla ambitnych. Szczególnie dotyczy to fachowców poszukiwanych na rynku - informatyków, specjalistów od pozyskiwania środków europejskich, urbanistów, architektów, specjalistów od budownictwa itd. Pragmatyka podpowiada więc, by w imię utrzymania fachowców przymykać oczy na prowadzone przez nich dodatkowe zajęcia.