Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie czynniki wpływają na zrównoważony rozwój miast

Wioletta Kępka
Miasto/ Fot. Fotolia
Miasto/ Fot. Fotolia
Idea zrównoważonego rozwoju jest priorytetem w polityce unijnej i staje się coraz bardziej istotna w polityce krajowej. Ranking o zrównoważonym rozwoju miast pokazał, jak dużo jeszcze polskie miasta mają w tym zakresie do zrobienia.

3 czerwca br. w Centrum Nauki Kopernik ogłoszono ranking zrównoważonego rozwoju 66 polskich miast na prawach powiatu (dalej: ranking). Został on opracowany przez Politykę Insight na zamówienie Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana i Fundacji Konrada Adenauera w Polsce. Ranking uwzględnia cztery wymiary zrównoważonego rozwoju, czyli gospodarkę, społeczeństwo, środowisko i politykę. To one decydują o jakości życia w miastach.

Zrównoważony rozwój

Zrównoważony rozwój odpowiada na pytanie, „jak poprawiać jakość życia w miastach, pamiętając przy tym o ograniczonej ilości zasobów naturalnych i o przyszłych pokoleniach? Jak mądrze korzystać ze środowiska naturalnego, by stwarzać warunki do rozwoju społeczno-gospodarczego?”. Autorzy rankingu przypominają, że miasta, które gromadzą ponad 70% mieszkańców Europy, zużywają 80% energii oraz są odpowiedzialne za 80% emisji CO2. Dlatego są dobrym adresatem tych pytań.

– Zrównoważony rozwój jest odpowiedzią na inny wskaźnik, czyli wzrost gospodarczy. Sprowadza się do tego, że podnosimy poziom dobrobytu dla obecnych pokoleń, ale nie zapominamy o przyszłych – przypomina Piotr Arak, starszy analityk ds. społecznych w Polityka Insight i współautor rankingu. – Dlatego należy pamiętać, że efekty decyzji podejmowanych dziś będą widoczne za 10, 20 czy 50 lat. A ich konsekwencje będą ponosić przyszłe pokolenia. Bo w zrównoważonym rozwoju chodzi o przyszłość.

Kwestia zrównoważonego rozwoju nie sprowadza się wyłącznie do odpowiedniej polityki prowadzonej przez władze na każdym szczeblu. – Za zrównoważony rozwój miast odpowiadają także mieszkańcy, a nie sami włodarze miast – twierdzi Piotr Arak.

Jednym z najważniejszych problemów związanych ze zrównoważonym rozwojem jest zarządzanie energią. To zasadnicza sprawa z punktu widzenia jakości życia obecnych i przyszłych mieszkańców.

– Energia jest krwiobiegiem gospodarki. Myśmy się przyzwyczaili, że składa się on z ropy, prądu, gazu. Że te paliwa są dostępne. Jednak temu krwiobiegowi towarzyszą inne sektory. W Ministerstwie Energii prowadzimy badania, jak otworzyć energię na inne sektory, np. odpadowy czy teleinformatyczny – informuje wiceminister energii Michał Kurtyka. – Perspektywiczna dla Polski jest kwestia połączenia energetyki z transportem, czyli postawienie na transport elektryczny.

Cztery wymiary zrównoważonego rozwoju:

1. Środowisko

2. Gospodarka

3. Społeczeństwo

4. Polityka

Jak wskazał wiceminister, transport elektryczny jest przyszłością całego świata i np. w Chinach jeździ już ponad pół mln takich samochodów.

– Około 60% zanieczyszczeń w centrach dużych miast pochodzi z transportu. Rozwiązaniem tego problemu jest otwartość w myśleniu o zrównoważonym rozwoju w kontekście równych sektorów i ich synergii – uważa Michał Kurtyka. – Jeżeli myślimy o zrównoważonym rozwoju miast, to musimy myśleć też o kogeneracji. Szukajmy więc tego, co może być odpadem w jednym sektorze, a źródłem energii w drugim. Tym właśnie jest miejska kogeneracja.

Polityka miejska

Zrównoważony rozwój to nie tylko energia. To cały szereg działań zarówno lokalnych, jak i na poziomie centralnym. Te ostatnie określa Krajowa Polityka Miejska (KPM), która została przyjęta 20 października 2015 r.

– Krajowa Polityka Miejska to nie tylko dokument rządowy. Ma ona służyć nam wszystkim. Wątki zawarte w KPM znajdują się także w tzw. Planie Morawieckiego. Chcemy też, by pojawiły się w strategii zrównoważonego rozwoju – informuje wiceminister rozwoju Paweł Chorąży.

Polecamy produkt: Gazeta Samorządu i Administracji


Krajowa Polityka Miejska określa planowane działania rządu dotyczące miast oraz uwzględnia cele i kierunki określone w średniookresowej strategii rozwoju kraju i krajowej strategii rozwoju regionalnego. Wskazuje też, w jaki sposób poszczególne polityki realizowane przez różne resorty i instytucje rządowe powinny być dopasowywane i kierunkowane do zróżnicowanych potrzeb polskich miast, od największych po najmniejsze. Równocześnie polityki publiczne powinny umożliwiać jak najlepsze wykorzystanie unikalnych potencjałów i przewag konkurencyjnych poszczególnych miast dla zapewnienia zrównoważonego rozwoju, a przez to – co w polityce miejskiej najważniejsze – dla poprawy jakości życia mieszkańców miast.

– KPM wymaga współpracy, tym bardziej że istnieje pewien konsensus wokół jej zapisów – przekonuje Paweł Chorąży. – Obecny rząd bardzo duży nacisk kładzie na rozwój miast średnich i małych. Takich, które mają ograniczone możliwości finansowe. Wsparcie tych jednostek wymaga współpracy i przykładów modelowych. Takim przykładem może być rewitalizacja Łodzi.

Jednym z istotnych tematów związanych z polityką miejską, które mają m.in. ogromny wpływ na kwestie zrównoważonego rozwoju, jest zarządzanie miastami. Nie może ono mieć wyłącznie charakteru pionowego, a decyzje nie mogą być podejmowane wyłącznie na poziomie władzy. Zrównoważony rozwój wymaga bowiem zarządzania partycypacyjnego.

– Zasada wielopoziomowego zarządzania polega na włączeniu różnych aktorów z poziomu centralnego, regionalnego i lokalnego. I nie chodzi tylko o aktorów instytucjonalnych, ale również mieszkańców czy ruchy miejskie – tłumaczy Paweł Chorąży. Powoli świadomość ta przenika także do rządzących różnych szczebli. – Jesteśmy w przededniu zaproponowania w strategii zrównoważonego rozwoju pewnych nowych rozwiązań w tym zakresie – przekonuje Paweł Chorąży.

Założenia rankingu

Wszystkie te kwestie widać na przykładzie 66 polskich miast na prawach powiatu, które zostały zbadane na potrzeby rankingu i które realizują strategię zrównoważonego rozwoju. Przy czym, „nie chodzi tylko o dokument przygotowany przez lokalny samorząd, ale realne działania, które podnoszą jakość życia i nie przenoszą jednocześnie kosztów na kolejne pokolenia”. Jakość tych działań została opisana za pomocą wskaźnika zrównoważonych miast.

Jak przypominają autorzy rankingu, głównym ośrodkiem badań nad lokalnymi wskaźnikami zrównoważonego rozwoju jest w Polsce Katedra Zarządzania Jakością i Środowiskiem Wydziału Gospodarki Regionalnej i Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, a jednym z głównych ekspertów w tym zakresie jest związany z nią prof. Tadeusz Borys. Profesor Borys wyróżnia trzy najważniejsze cechy zrównoważonego rozwoju. Są to:

1) rozwój samopodtrzymujący się – który podtrzymuje możliwości (umożliwia) zaspokojenia potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń,

2) rozwój zrównoważony – który właściwie kształtuje proporcje między poszczególnymi ładami ważnymi dla rozwoju, czyli ładem gospodarczym, społecznym i środowiskowym,

3) rozwój trwały – który realizuje cechę trwałości wobec istniejących kapitałów.

Jak napisano w raporcie z badań przeprowadzonych na potrzeby rankingu „Europolis. Zrównoważony rozwój miast” autorstwa Piotra Araka i Marty Kusterki-Jefmańskiej (dalej: raport), prof. Tadeusz Borys „proponuje podejście badawcze bazujące na liście wskaźników uszeregowanych według czterech ładów”, czyli środowiskowo-przestrzennego, gospodarczego, społecznego oraz instytucjonalno-politycznego. Przy opracowaniu rankingu wykorzystano to podejście, „modyfikując nazewnictwo, a także autorsko dobierając wskaźniki”.

W przypadku wymiaru środowiskowego wzięto pod uwagę zmiany klimatu, energetykę na poziomie lokalnym, ochronę powietrza, gospodarkę odpadami oraz użytkowanie gruntów i bioróżnorodność. W wymiarze gospodarczym badano kwestie związane z rozwojem gospodarczym, zatrudnieniem i transportem. Natomiast w kontekście wymiaru społecznego brano pod uwagę zmiany demograficzne, zachowanie odpowiedniego poziomu dochodu dla osób starszych, zdrowie publiczne, czynniki warunkujące zdrowie, ubóstwo i warunki życia, edukację, dostęp do rynku pracy, przestępczość, wypadki drogowe, wzorce konsumpcji oraz kapitał społeczny. W ładzie politycznym znalazły się wskaźniki związane z otwartością i uczestnictwem w życiu publicznym, instrumentami ekonomicznymi samorządów, a także związane z poparciem lokalnego lidera i popularnością e-administracji. Łącznie do zdobycia było 1000 możliwych punktów. Lider rankingu zdobył ich 524.

Wyniki rankingu

Prezentując wyniki zestawienia, autorzy rankingu przestrzegali przed zbyt dosłownym odbieraniem jego wyników. Przede wszystkim dlatego, że porównywano miasta o całkowicie innym potencjale i możliwościach rozwojowych.

– Ranking to pewne zdjęcie. Obrazek. To wstęp do rozmowy, dyskusji o przyszłości. Może ten będzie wskazówką dla miast, jak działać na rzecz zrównoważonego rozwoju – twierdzi Marcin Zaborowski, prezes Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana.

Liderem rankingu zrównoważonego rozwoju została Warszawa. O jej pozycji zdecydowała nie tylko, jak by się mogło wydawać, gospodarka, ale również kwestie społeczne i udział mieszkańców w zarządzaniu miastem, w którym stolica uplasowała się bardzo wysoko.

– To miasto tworzy relacje międzyludzkie. A dobrze zbudowane, rozplanowane miasta wpływają na budowę międzyludzkich więzi – uważa Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy. – 94% warszawiaków jest zadowolonych z życia w mieście. Oczywiście, mieszkańcy zdają sobie sprawę z istniejących braków czy problemów, ale zadowolenie bierze się przede wszystkim z poczucia bezpieczeństwa, z zaufania do innych. Poczucie dużej jakości życia nie bierze się więc wyłącznie z dostępu do dobrej infrastruktury czy usług publicznych, ale z poczucia wpływu na swoje miasto.

Drugie miejsce zajął Sopot, który stracił do lidera jedynie 2,4 pkt. Jak napisano w raporcie, „nadmorska mekka dla turystów ma także rozwiniętą gospodarkę, zapewnia dobre warunki życia i podobnie jak Warszawa nie gwarantuje wysokiej jakości środowiska naturalnego”.

Na trzecim miejscu uplasowała się Bielsko-Biała (9,2 pkt mniej niż Warszawa). Miasto wyróżnia się silną polityką lokalną i rozwojem e-usług, a warunki życia i stan środowiska należą do najlepszych w Polsce.

Czwarte miejsce w rankingu zrównoważonego rozwoju przypadło stolicy Pomorza. Gdańsk wyróżniał się jakością środowiska, rozwojem gospodarczym oraz lokalna polityką.

Na kolejnych miejscach uplasowały się Kraków (którego głównym problemem jest zanieczyszczone powietrze), Poznań, Koszalin, Wrocław, Bydgoszcz, Gdynia, Tychy, Zielona Góra, Świnoujście, Toruń, Zamość, Olsztyn, Białystok, Gliwice, Katowice i Rzeszów.

Zobacz również: Miasta w mediach społecznościowych


Zrównoważony rozwój tworzą mieszkańcy, a nie infrastruktura.

Dystans między liderem a ostatnim miastem w rankingu wyniósł niecałe 200 pkt. A jak już wspomniano, najlepszy wynik wyniósł jedynie połowę możliwych do zdobycia punktów. To pokazuje, jak dużo jeszcze polskie miasta mają do zrobienia w kwestii równoważonego rozwoju. Zapewne jest to najważniejsze wyzwanie stojące przed władzami i mieszkańcami na najbliższe lata. Piętą achillesową polskich miast, i to nie tylko miast na prawach powiatu, jest zwłaszcza jakość środowiska naturalnego, w tym jakość powietrza. Wydaje się, że od rozwiązania tego problemu będzie zależeć powodzenie we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju. Można w tym zakresie sięgać do doświadczeń innych, zarówno polskich, jak i zagranicznych. Jednak zawsze strategia postępowania musi uwzględniać lokalne warunki.

– Pogodzenie zrównoważonego rozwoju z nowoczesnością nie polega więc na bezrefleksyjnym kopiowaniu innych. Trzeba znaleźć swoją własną drogę – podsumował wyniki rankingu Michał Olszewski.

Pełną treść raportu o zrównoważonym rozwoju miast można znaleźć na stronie www.schuman.pl/pl/publikacje/europolis/europolis-zrownowazony-rozwoj-miast/download.

10 elementów Krajowej Polityki Miejskiej

Krajowa Polityka Miejska koncentruje się na najistotniejszych obszarach funkcjonowania miasta, które podzielono na dziesięć wzajemnie przenikających się wątków tematycznych:

1) kształtowanie przestrzeni,

2) partycypacja publiczna,

3) transport i mobilność miejska,

4) niskoemisyjność i efektywność energetyczna,

5) rewitalizacja,

6) polityka inwestycyjna,

7) rozwój gospodarczy,

8) ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu,

9) demografia,

10) zarządzanie obszarami miejskimi.

WIOLETTA KĘPKA

dziennikarka specjalizująca się w tematyce samorządowej

Polecamy serwis: Rozwój i promocja

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Pierwszy stały garnizon US Army w Polsce od 21 marca 2023 r. "Camp Kościuszko"

    We wtorek 21 marca 2023 r. w poznańskim "Camp Kościuszko" odbędzie się uroczystość przekształcenia Regionalnej Grupy Wsparcia w Garnizon Sił Zbrojnych US Army w Polsce. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, będzie to pierwszy stały garnizon wojsk amerykańskich w Polsce. 

    Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł dla niepełnosprawnych. Trzeba zrezygnować z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego

    Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna.  Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Skorzystanie z niego wymaga jednak rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego.

    Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2022 r. w ZUS RCA [nowy wzór od 1 maja 2023 r.]

    W 2023 r. po raz pierwszy masz obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku

    Jak często Polacy myją zęby? Sytuacja nie wygląda najlepiej

    Jak często Polacy myją zęby?  Z najnowszego badania opinii społecznej wynika, że blisko 60% Polaków myje zęby dwa razy dziennie, a niecałe 20% robi to tylko raz. Z kolei ponad 11% ankietowanych sięga po szczoteczkę trzy razy w ciągu dnia, a niespełna 3% – częściej. Tylko nieco ponad 2% czyści zęby po każdym posiłku. Sondaż pokazuje też, że blisko 3% ankietowanych nie szczotkuje ich codziennie. Brakuje polityki profilaktycznej. 

    Co to jest wyspa ciepła w miastach? [wywiad]

    W miastach powstają tzw. wyspy ciepła, które - w połączeniu z falami upałów - dla wielu mogą być niebezpieczne. Aby sprawdzić, jak zmiany klimatu wpływają na miasta, Polska Agencja Kosmiczna zleciła wykonanie analizy wysp ciepła dla pięciu dużych polskich miast - mówi Jolanta Orlińska z POLSA.

    Nowy wzór ZUS DRA w PDF dla rozliczenia składki zdrowotnej od 1 maja 2023 r. [zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy]

    Do rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. wypełnia się blok XII nowego wzoru ZUS DRA. Formularz jest już opublikowany, ale obowiązuje od 1 maja 2023 r.

    ZUS ZSWA do 31 marca 2023 r. Poradnik ZUS [PDF do ściągnięcia]

    31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

    Nowelizacja Kodeksu wyborczego - Dz.U. poz. 497 [Centralny Rejestr Wyborców]

    Bezpłatne przewozy dla wyborców w gminach bez publicznego transportu, powstanie Centralnego Rejestru Wyborców, zmiany w zasadach nagrywania prac obwodowej komisji wyborczej.

    Skierowanie do sanatorium w formie elektronicznej od 17 marca 2023 r.

    Od piątku, 17 marca, działa e-skierowanie do sanatorium. Przyszły kuracjusz będzie mógł śledzić na Internetowym Koncie Pacjenta, na jakim etapie przetwarzania jest jego e-skierowanie - informuje Centrum e-Zdrowia

    Darowizna na krwiodawstwo

    Honorowy dawca krwi może skorzystać z ulgi w zeznaniu rocznym za 2022 r. Limit darowizn wynosi 6% dochodu/przychodu.

    MRiPS: 3176,88 zł świadczenia wspierającego dla osób niepełnosprawnych. Potrzebne orzeczenie od wojewódzkiego zespołu orzeczniczego

    Od 1 stycznia 2024 r. rząd wprowadzi nowy system pomocy osobom niepełnosprawnym. Będą trzy poziomy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Na najwyższym osoba niepełnosprawna otrzyma dwukrotność obecnej renty socjalnej, czyli 3176,88 zł brutto.

    Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

    Z jakiego powodu lekarstwo jest produkowane w formie tabletki, kapsułki, czopka, syropu? Wyjaśniają to farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w opublikowanym na YouToube filmie "Tabletka tabletce nierówna - czyli o nowoczesnych postaciach leku". 

    Zmiany w umundurowaniu policjantów w 2023 r. Nowy rodzaj spodni ochronnych. Normy dla ubioru ćwiczebnego

    Zostaną wprowadzone spodnie ochronne, które wraz z kurtką ochronną będą stanowiły ubiór przeznaczony dla policjantów oddziałów prewencji Policji i samodzielnych pododdziałów prewencji Policji.

    Egzamin ósmoklasisty z języka obcego [2023 r. i 2024 r., wymogi, podstawa programowa, rozporządzenie]
    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r. i 2024 r.

    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r.

    Egzamin ósmoklasisty z matematyki [wymogi, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z matematyki w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    Nowe zasady wypłaty ekwiwalentu dla strażaków OSP [Nowelizacja, zmiany]

    Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. możliwości wypłacania ekwiwalentu kandydatom na strażaków OSP uczestniczącym w szkoleniu podstawowym. Będą też nowe zasady naliczania ekwiwalentu za udział w akcji ratowniczej.

    P. Czarnek: Chcesz być lekarzem? Idź na studia. Będą miejsca. Potrzebujemy 60 000 lekarzy

    Min. Czarnek: zwiększamy liczbę osób studiujących na kierunku lekarskim.

    Minister P. Czarnek do rodziców: nie dezerterujcie z waszych obowiązków wychowawczych [wywiad]

    Dzieci rodzą się w rodzinie i ich kondycja - również moralna - zależy od kondycji moralnej rodziny – powiedział PAP szef MEiN Przemysław Czarnek odnosząc się do ostatnich przypadków agresji młodych ludzi wobec rówieśników. I zaapelował: nie możemy dezerterować z naszych obowiązków wychowawczych.

    Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego [wymogi, lektury, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    OpenAI: nowy GPT-4 zda egzamin prawniczy. Czy za 10 lat zastąpi prawnika, księgową, programistę, dziennikarza?

    Firma OpenAI zaprezentowała najnowszą wersję swojego modelu sztucznej inteligencji, GPT-4. Model językowy ma być m.in. zdolny do zdania egzaminu prawniczego z bardzo dobrym wynikiem i udzielać bardziej poprawnych odpowiedzi niż jego poprzednie wersje, takie jak GPT-3 i ChatGPT. Microsoft poinformował, że na nowym systemie oparł swoją wyszukiwarkę Bing.

    Ustawa o Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027 już obowiązuje

    Ustawa o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 obowiązuje od 15 marca. Regulacja stwarza ramy prawne dla realizacji unijnej polityki rolnej w naszym kraju.

    Rusza przyjmowanie wniosków o dopłaty bezpośrednie. Wnioski można składać tylko w formie elektronicznej

    Wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach II filara Wspólnej Polityki Rolnej za 2023 r. można składać już od 15 marca. Jest to pierwszy nabór wniosków w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

    Wszystkie umowy zlecenia oskładkowane w I kwartale 2024 r.? Umowy o dzieło bez ZUS [NEWS DGP]

    Umowy zlecenia zostaną oskładkowane w całości od przyszłego roku - takie zobowiązanie wynika z najnowszego Krajowego Planu Reform na lata 2023/2024. Dokument trafił do konsultacji. 

    Światowy Dzień Recyklingu. Marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców

    Światowy Dzień Recyklingu. Zaledwie 10% odpadów z tworzyw sztucznych jest poddanych realnemu recyklingowi w Polsce – wynika z dochodzenia przeprowadzonego przez Plastics Review w 2021 r. Konsumenci w kraju nad Wisłą chcą, by kupowane przez nich produkty powstawały z materiałów z recyklingu, co obrazują wyniki raportu Circular Voice. Niestety obecnie zaledwie 8,6% z tego, co zostaje wyprodukowane, jest przetwarzane i ponownie wykorzystywane – oznacza to, że marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców, co potwierdzają wyniki analizy Stena Recycling.