REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność gminy za niewskazanie tymczasowego pomieszczenia dla eksmitowanego dłużnika

REKLAMA

Sąd Najwyższy wydał uchwałę w składzie 7 sędziów, zgodnie z którą gmina ponosi wobec właściciela lokalu mieszkalnego odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek zaniechania wskazania, na wezwanie komornika, tymczasowego pomieszczenia dla dłużnika mającego obowiązek opuszczenia, opróżnienia i wydania tego lokalu. Zdaniem SN, powyższą odpowiedzialność gmina ponosiła od dnia 5 lutego 2005 r. do dnia 16 listopada 2011 r. (sygn. akt III CZP 48/11, uchwała z dnia 13 grudnia 2011 r.).

REKLAMA

Uchwała została wydana w następującym stanie faktycznym: wyrokiem z dnia 16 czerwca 2010 r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo przeciwko Gminie N. o zapłatę odszkodowania za szkodę wynikłą z niewykonania wyroku nakazującego dłużnikom opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego powódki. Sąd Rejonowy ustalił, że powódka dysponuje tytułem wykonawczym nakazującym dłużnikom opuszczenie, opróżnienie i wydanie jej lokalu mieszkalnego, bez uprawnienia do uzyskania lokalu socjalnego. W postępowaniu egzekucyjnym komornik zwrócił się do pozwanej (Gminy N.), by wskazała pomieszczenie tymczasowe dla dłużników. Pozwana oświadczyła, że nie dysponuje takimi pomieszczeniami, w związku z czym komornik umorzył postępowanie egzekucyjne. Sąd Rejonowy uznał roszczenie powódki za bezpodstawne. Powódka nie zgodziła się z wyrokiem Sądu Rejonowego i wniosła od niego apelację. Przy rozpoznawaniu apelacji powódki, Sąd Okręgowy stwierdził, że w sprawie powstało zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości dotyczące odpowiedzialności gminy na podstawie art. 1046 § 4 k.p.c. w brzmieniu nadanym nowelizacją ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804, dalej „nowelizacja”). Sąd Okręgowy przedstawił swoje wątpliwości do rozstrzygnięcia SN.

REKLAMA

W uchwale SN przypomniał, że art. 1046 § 4 k.p.c. (w brzmieniu nadanym nowelizacją) został uznany za sprzeczny z art. 2 Konstytucji RP i wynikającą z niego zasadą prawidłowej legislacji. Niekonstytucyjny przepis stracił moc obowiązującą z dniem 17 listopada 2011 r., w związku z czym funkcjonował on w systemie prawnym od dnia 5 lutego 2005 r. do dnia 16 listopada 2011 r. Jego stosowanie miało zapobiegać wykonywaniu „na bruk” eksmisji dłużników, którym nie przysługiwał tytuł do lokalu socjalnego lub zamiennego.

REKLAMA

Wskazany przepis, w brzmieniu obowiązującym pomiędzy dniem 5 lutego 2005 r. a dniem 16 listopada 2011 r., był źródłem obowiązku gminy wskazania pomieszczenia tymczasowego dla dłużnika, w stosunku do którego toczyło się postępowanie egzekucyjne dotyczące obowiązku opuszczenia, opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego. SN podkreślił przy tym, że wady tego przepisu mogłyby zwolnić gminę z odpowiedzialności za szkodę spowodowaną niewykonaniem wynikającego z niego obowiązku, gdyby odpowiedzialność gminy miała zależeć także od zawinienia gminy. Tylko w takim przypadku, zdaniem SN, można było rozważać, czy stwierdzone przez TK wady regulacji prawnej, na podstawie której gmina miała „wskazywać” pomieszczenia tymczasowe dla dłużników, były na tyle istotne, że konkretnej gminie w konkretnej sytuacji faktycznej nie można było postawić zarzut w związku z niewykonaniem obowiązku.

SN wskazał przy tym, że w przypadku gdy o odpowiedzialności gminy za szkodę spowodowaną niewykonaniem wyroku eksmisyjnego ma decydować samo niewykonanie przewidzianego ustawą obowiązku, co jest charakterystyczne dla odpowiedzialności za szkodę spowodowaną wykonywaniem władzy publicznej (art. 417 k.c.), to dla przypisania gminie odpowiedzialności nie ma znaczenia stopień niedoskonałości przepisów kreujących obowiązek.

Zdaniem SN, wskazanie przez gminę pomieszczenia tymczasowego dla dłużnika jest działaniem polegającym na wykonywaniu władzy publicznej, a zaniechanie tego obowiązku, jest zaniechaniem obowiązku polegającego na wykonywaniu władzy publicznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

SN wskazał przy tym, że gdyby nie unormowanie przewidziane w art. 1046 § 4 k.p.c.(w ówczesnym brzmieniu), wierzyciel dysponujący tytułem wykonawczym przeciwko dłużnikowi miałby podstawy oczekiwać, że organ egzekucyjny przeprowadzi postępowanie egzekucyjne i wyda mu lokal wolny od osób i rzeczy w rozsądnym czasie. Jak podkreślił SN, wierzyciel nie musiał troszczyć się o zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych swojego dłużnika i w związku z tymi potrzebami nie ciążyły na nim żadne obowiązki. Takie obowiązki przyjęło na siebie państwo, a ich realizację nakazało gminom.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, zdaniem SN, niewykonanie przez gminę ww. obowiązku jest zaniechaniem sprzecznym z prawem. Może ono zatem rodzić odpowiedzialność na zasadach ogólnych, tj. na podstawie art. 417 § 1 k.c.

Podsumowując, omawiana uchwała SN jest korzystna dla wszystkich wierzycieli – właścicieli lokali mieszkalnych, którzy w okresie od dnia 5 lutego 2005 r. do dnia 16 listopada 2011 r. dysponowali tytułem wykonawczym i ponieśli szkodę wskutek zaniechania wskazania przez gminę tymczasowego pomieszczenia dla dłużnika mającego obowiązek opuszczenia, opróżnienia i wydania tego lokalu. W takiej sytuacji, wierzyciele mogą wystąpić przeciwko gminie o odszkodowanie na podstawie art. 417 § 1 k.c.


Patrycja Dzięgielewska, aplikant radcowski

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Refundowane leczenie dla ciężarnych kobiet chorych na SMA już od 1 kwietnia

    Bardzo dobra wiadomość dla dorosłych kobiet chorych na SMA. Od 1 kwietnia refundowane będzie leczenie nusinersenem dla kobiet chorych na rdzeniowy zanik mięśni będących w ciąży – zdecydowało Ministerstwo Zdrowia. Dzięki temu pacjentki nie będą musiały przerywać tej terapii. Jesteśmy jednym z pierwszych krajów, które będą leczyły kobiety w ciąży chore na SMA.

    W dniach 29-31 marca utrudnienia w stolicy w związku z wielkanocnymi procesjami. Gdzie?

    Już od piątku i przez cały świąteczny weekend w Warszawie, w związku z procesjami i drogami krzyżowymi ruch na drogach będzie utrudniony albo chwilowo wstrzymany.  

    Tutaj lepiej nie jechać na Wielkanoc. Zatrzęsienie turystów

    Planujesz Wielkanoc we Włoszech? Spodziewaj się tłumów. Od Wielkiej Soboty do poświątecznego wtorku turyści zarezerwowali we Włoszech ponad 7 milionów noclegów. To więcej niż w poprzednich latach. 

    Wybory samorządowe 2024. 29 marca upływa ważny termin dla niepełnosprawnych i starszych wyborców

    Piątek to ostatni dzień, w którym wyborcy z niepełnosprawnością i osoby starsze mogą złożyć wniosek o głosowanie przez pełnomocnika w wyborach samorządowych.

    REKLAMA

    Jak stosować rozporządzenie o pracach domowych? Co jest jasne? Co budzi wątpliwości? [min B. Nowacka, 1 kwietnia 2024 r.]

    Wątpliwości dotyczą trzech definicji wykorzystanych w rozporządzeniu - nauczyciela i uczniowie nie mają wskazówek jak je rozumieć i stosować.

    Rozbijanie garnka na plecach i chłostanie rózgą. Znasz te stare kaszubskie zwyczaje wielkanocne?

    Jak kiedyś obchodzono Wielkanoc na Kaszubach? Czym był tzw. Płaczëbóg? Co jadano na świąteczne śniadanie? 

    Znasz te wielkanocne zwyczaje z Górnego Śląska? Jeden z nich jest na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego

    Jakie zwyczaje wielkanocne panują na Górnym Śląsku? Niektóre z nich znane są tylko w jednej miejscowości. Słyszeliście o paleniu żuru, kulaniu jaj czy bramie z wydmuszek? 

    Dentysta na NFZ 2024 – jakie zabiegi? Jeszcze w tym roku więcej świadczeń gwarantowanych! [projekt rozporządzenia]

    Chyba większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o projekcie rozporządzenia, które ma wydłużyć listę tych świadczeń - najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

    REKLAMA

    Bilety na EURO 2024 dla kibiców z Polski - sprzedaż od 28 marca. Gdzie można kupić? Jakie ceny?

    W dniu 28 marca 2024 r. o godzinie 14.00 rozpocznie się sprzedaż biletów dla kibiców reprezentacji Polski na turniej finałowy piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2024. Sprzedaż potrwa do 8 kwietnia i prowadzona jest wyłącznie przez UEFA. Będzie dostępna na portalu euro2024.com.

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024

    Rusza program "Aktywna Szkoła" 2024 - informuje Ministerstwo Sportu i Turystyki. Wnioski samorządy przygotują we współpracy ze szkołami. Program ma na celu aktywizację społeczności wokół obiektów sportowych, które były dotychczas niedostępne.

    REKLAMA