REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zdrowie roślin wpływa na nasze życie i gospodarkę? [WYWIAD]

rośliny ziemia zdrowie
rośliny ziemia zdrowie
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

„Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie” to hasło kampanii #PlantHealth4Life. O tym, dlaczego zdrowie roślin jest tak ważne, dlaczego lepiej nie przywozić kwiatów z podróży i jakie straty dla gospodarki przynoszą chore rośliny opowiada Agnieszka Sahajdak, dyrektor Biura Nadzoru Fitosanitarnego i Współpracy Międzynarodowej. 

Na początek może przybliżmy czytelnikom, czym jest kampania #PlantHealth4Life. Jakie są jej główne cele i co udało się do tej pory zrealizować?

Agnieszka Sahajdak, dyrektor Biura Nadzoru Fitosanitarnego i Współpracy Międzynarodowej: #PlantHealth4Life to wieloletnia kampania opracowana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na wniosek Komisji Europejskiej, oparta na analizie poglądów oraz zachowań związanych ze zdrowiem roślin w całej Unii Europejskiej. Celem kampanii społecznej jest zwrócenie uwagi na szczególny związek między zdrowiem roślin a naszym codziennym życiem. Główne hasło kampanii brzmi: „Dbaj o zdrowie roślin, chroń życie”, a jej przesłaniem jest to, że wszyscy mieszkańcy mogą odegrać ważną rolę w tym procesie. Kampanię kierujemy do podróżujących, entuzjastów roślin oraz do rodziców. Nie mają oni często świadomości, jakie występują zagrożenia dla zdrowia roślin, które są związane z ich codziennym zachowaniem. Istotny jest dla nich jednak zrównoważony rozwój środowiska.

REKLAMA

Jedzenie to nie wszystko. Rośliny to ważna część ekosystemu. Jakie są największe zagrożenia dla zdrowia roślin? Co nam dają zdrowe rośliny?

Duże zagrożenie dla kondycji roślin stanowią agrofagi, czyli szkodniki roślin oraz różne organizmy, które powodują ich choroby. Po ich wprowadzeniu na dany obszar często powodują znaczne szkody w produkcji roślinnej, w tym w uprawach żywności. Negatywnie wpływają też na środowisko oraz utrudniają regionalny i międzynarodowy handel produktami rolnymi.

Czy działalność człowieka ma duży wpływ na zdrowie roślin? Co powoduje największy?

REKLAMA

Działalność człowieka i zmiany klimatyczne doprowadziły do utraty różnorodności biologicznej i zmieniły ekosystemy, tworząc nowe możliwości rozwoju dla agrofagów. Rozwój międzynarodowego handlu i łatwiejszy dostęp do zagranicznych podróży mają ogromny wpływ na rozprzestrzenianie się szkodników i chorób roślin. 

Przykładem bardzo szybkiego rozprzestrzenienia się agrofaga jest opiętek jesionowiec (Agrilus planipennis ), wschodnioazjatycki chrząszcz żerujący w drewnie, który obecnie powoduje dramatyczne szkody w jesionach (Fraxinus spp.) w USA i Kanadzie. Od momentu wykrycia w 2002 roku w Michigan chrząszcz szybko rozprzestrzenił się na co najmniej 35 stanów w USA i 5 prowincji w Kanadzie. Stało się tak prawdopodobnie przez transport porażonego drewna opałowego i innych produktów. Szacuje się, że chrząszcz zabił setki milionów drzew leśnych i ozdobnych, powodując znaczne szkody gospodarcze, a także poważne obawy o przetrwanie kilku gatunków jesionów oraz związanej z nimi różnorodności biologicznej i ekosystemów w Ameryce Północnej. Chrząszcz ten został wykryty również w co najmniej 11 regionach europejskiej części Rosji oraz niedawno w Ukrainie, niedaleko Kijowa. Biorąc pod uwagę jego ogromny wpływ na Amerykę Północną, chrząszcz ten znajduje się obecnie na liście ostrzegawczej w wielu globalnych, regionalnych i krajowych organizacjach ochrony roślin i środowiska na całym świecie. Jest również priorytetowym agrofagiem kwarantannowym dla Unii Europejskiej.

Jakie straty w wyniku chorób roślin ponoszą rolnicy oraz gospodarka?

Według udokumentowanych raportów: „na całym świecie roczne straty w uprawach spowodowane przez agrofagi roślin szacuje się na 20 do 40 procent produkcji” (Agrios, 2005). Podczas gdy szkodliwe organizmy roślin nadal powodują znaczne straty w produkcji roślinnej, w tym w uprawach żywności, liczba osób dotkniętych niedoborem żywności na świecie nadal rośnie. W rzeczywistości, według The State of the Food Security and Nutrition in the World (FAO, IFAD, UNICEF, WFP i WHO) z 2022 liczba osób dotkniętych głodem wzrosła z 811 milionów w 2020 roku do 828 milionów w 2021 roku. Jeśli chodzi o skutki gospodarcze: „same choroby roślin kosztują światową gospodarkę około 220 miliardów dolarów rocznie” (Agrios, 2005), a „inwazyjne owady kolejne 70 miliardów dolarów” (Bradshaw i in., 2016).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jakie działania podejmowane są w celu ochrony roślin przed tymi zagrożeniami?

REKLAMA

W Unii Europejskiej obowiązują przepisy dotyczące zdrowia roślin, które mają na celu ochronę upraw, owoców, warzyw, kwiatów, roślin ozdobnych, lasów i całego środowiska przed szkodnikami i chorobami (agrofagi kwarantannowe). Przepisy te zapobiegają ich wprowadzaniu do UE lub rozprzestrzenianiu się na jej terenie.

Komisja Europejska w „Rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/1702” ustanowiła listę priorytetową najbardziej szkodliwych agrofagów roślin. Wymieniono w niej 20 agrofagów kwarantannowych dla Unii, których wpływ gospodarczy, środowiskowy i społeczny na terytorium UE jest najpoważniejszy. Dla wszystkich agrofagów z tej listy państwa członkowskie, w tym również Polska, przeprowadzą coroczne badania, przygotowują plany awaryjne na wypadek ich wystąpienia, ćwiczenia symulacyjne i plany działania w celu wyeliminowania tych agrofagów.

UE ma jednolite wymagania fitosanitarne dotyczące importu towarów roślinnych do UE oraz przemieszczania roślin i produktów roślinnych wewnątrz Unii. Każdego dnia inspektorzy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa przeprowadzają graniczne kontrole fitosanitarne. Celem takich kontroli jest sprawdzenie, czy wprowadzany na terytorium Unii Europejskiej towar pochodzenia roślinnego nie jest porażony przez agrofagi. Agrofagi to szkodniki, bakterie, wirusy czy grzyby szkodliwe dla roślin, wskazane w przepisach UE jako stanowiące zagrożenie fitosanitarne dla roślin uprawianych w Unii lub obecnym w środowisku. Tylko w 2023 roku inspektorzy zatrzymali 428 przesyłek, które nie spełniały wymogów unijnych i w których również wykryto agrofagi. Podejmowanie działań mających na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się agrofagów jest skuteczniejszym podejściem niż próba ich zwalczania, gdy już pojawią się na naszych uprawach czy w środowisku. Są sytuacje, w przypadku których nie da się odwrócić zniszczeń. Stawiając na profilaktykę, możemy zadbać o to, aby niebezpieczne agrofagi nie przekroczyły granic UE.

PIORIN

 

 Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORIN)

Źródło zewnętrzne

Jak na co dzień możemy dbać o rośliny?

Jeśli podczas swoich zagranicznych przygód znajdziemy egzotyczną roślinę, która skradnie nasze serce, zróbmy jej zdjęcie – nie zabierajmy nasion ani żadnych jej części w podróż powrotną. Przewożąc rośliny, ich części lub nasiona w bagażu, możemy zabrać ze sobą pasażerów na gapę – nieznane w Europie szkodniki i choroby roślin. Agrofagi roślin mogą przedostawać się również przez granice Europy na roślinach, które kupujemy do naszych domów i ogrodów, jeśli nie zostały one sprawdzone i nie posiadają odpowiednich certyfikatów. Gdy kupujemy rośliny spoza terytorium Unii Europejskiej w internecie, warto upewnić się, czy pochodzą one ze sprawdzonych źródeł i czy posiadają świadectwo fitosanitarne. Warto również rozmawiać o znaczeniu roślin ze swoimi dziećmi, aby sprawić, że przedstawiciele młodszego pokolenia staną się ambasadorami ich zdrowia.

Zachęcam do odwiedzenia strony internetowej https://www.efsa.europa.eu/pl/plh4l, na której można dowiedzieć się więcej o kampanii #PlantHealth4Life, oraz do śledzenia profili w mediach społecznościowych i strony Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Znajdą tam Państwo informacje m.in. o tym, jak bezpiecznie przewieźć rośliny na teren Unii Europejskiej.

Dziękuję za rozmowę.

Agnieszka Sahajdak

 

Agnieszka Sahajdak

Źródło zewnętrzne

Rozmawiała Kinga Olszacka

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZNP: Pominięci nauczyciela otrzymają bon 2500 zł. Nauczyciele szkół średnich także z bonem

Plan rządu: W okresie styczeń - marzec 2025 r. rozpocznie się dystrybucja bonów dla nauczycieli klas I-III i szkół ponadpodstawowych. Bon umożliwi zakup np. laptopa. Jego wartość 2500 zł.  

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy w wysokości 7000 zł. Komentarz Polskiej Izby Branży Pogrzebowej

Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy w wysokości 7000 zł. Komentarz Polskiej Izby Branży Pogrzebowej. Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano nowy projekt nowelizacji zakładający zwiększenie zasiłku pogrzebowego.

Rząd: W szkołach oświadczenia rodziców zastąpią zaświadczenia. Drobna różnica dużym ułatwieniem dla wszystkich

Oświadczenia rodzice złożą z własnoręcznym podpisem przed wycieczką (jako opiekunowie uczniów). Dokument opatrzony będzie rygorem odpowiedzialności karnej. Dokument ten zastąpi zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające, że rodzice nie są przestępcami seksualnymi (taka okoliczność wyklucza możliwość sprawowania opieki nad dziećmi).

Nauczyciele alarmują: Dodatki procentowe do pensji samorządy zamieniają nam na dodatki stałe. Stracimy na inflacji

Taka sytuacja miała miejsce w Bochni - samorządowcy zamienili dodatki do pensji nauczycieli, które rosły procentowo wraz z podwyżkami na sztywno określone kwoty. W efekcie inflacja i podwyżki nie będą zwiększały wartości dodatków.

REKLAMA

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? [nowelizacja]

Dostęp do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów. Kto będzie mógł wystawić receptę? Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy zwiększającej dostępność do bezpłatnych leków dla osób do 18 roku życia i powyżej 65 roku życia.

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy

Bon senioralny. Usługi dla seniorów od 75 roku życia. Do 12 grudnia 2024 r. trwają konsultacje ws. projektu ustawy o bonie senioralnym. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów ustalono na II kwartał 2025 r.

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki

Od 28 czerwca 2025 r. proste, jasne, dostępne i zrozumiałe informacje o usługach płatniczych? Komentarz ekspercki. Co zmieni ustawa zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze?

W 2025 r. dodatek za wysługę lat 1242,2 zł po podwyżce. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym doświadczonym

W 2025 r. dodatek za wysługę lat wyniesie 1242,2 zł. Da to 7453,2 zł brutto nauczycielom dyplomowanym. Tym z 20-letnim stażem.

REKLAMA

Darmowe szkolenia dla nauczycieli przedszkolnych oraz dla nauczycieli szkolnych. Nowy projekt na rzecz kompetencji cyfrowych

Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało o nowych projektach na rzecz kompetencji cyfrowych nauczycieli. Resort wskazał, że szkolenia obejmą nauczycieli szkolnych oraz przedszkolnych. Poniżej informacje dotyczące projektu. 

Czy w Polsce będzie zakaz używania telefonów komórkowych w szkole jak w Norwegii? Smartfony dzieci w przedszkolu i zerówce - MEN: trzeba to uregulować

Zdaniem wiceministra edukacji Pauliny Piechny-Więckiewicz na pewno trzeba uregulować kwestię dostępu do smartfonów, jeżeli chodzi o przedszkola i nauczanie początkowe. Wiceminister poinformowała też, że Ministerstwo Edukacji Narodowej analizuje sytuację dotyczącą używania telefonów komórkowych w szkołach. MEN analizuje w szczególności przepisy (i ich działanie w praktyce) obowiązujące w Norwegii, gdzie w lutym 2024 r. Norweska Dyrekcja ds. Edukacji wydała zalecenie zakazu używania przez uczniów telefonów komórkowych oraz tzw. zegarków inteligentnych w szkołach podstawowych, gimnazjach oraz szkołach średnich.

REKLAMA