Ograniczenia właścicieli nieruchomości są zgodne z konstytucją

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 185 ust. 1 w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie przepisów o odpowiedzialności za szkody w sytuacji, o której mowa w art. 85 ust. 1 pkt 4 ustawy z 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne, jest zgodny z art. 64 ust. 1 i 2 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 21 ust. 2 konstytucji. Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Trybunał uznał, że ograniczenia nałożone na właściciela nieruchomości położonej w odległości mniejszej niż 50 m od wału przeciwpowodziowego realizują cel publiczny i są konieczne w demokratycznym państwie prawnym. W dodatku mieszczą się w konstytucyjnych granicach dopuszczalności ograniczania prawa własności. Właściciel może bowiem uzyskać zwolnienie od niektórych zakazów oraz pobierać pożytki i rozporządzać własnością.

Sprawa odszkodowania dla właścicieli nieruchomości położonych przy wale przeciwpowodziowym trafiła na wokandę Trybunału na wniosek rzecznika praw obywatelskich. Zdaniem rzecznika przepis pozostaje w kolizji z zasadą wyrażoną w art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji RP. Wprowadzając w ustawie ograniczenie z korzystania z nieruchomości nie przewidziano żadnego odszkodowania za ingerencje w sposób wykonywania prawa własności, czyli w prawo właściciela do niezakłóconego korzystania z rzeczy. Właściciele nieruchomości stracili przez to możliwość dalszego użytkowania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem, co stanowi - zdaniem rzecznika - postać wywłaszczenia w rozumieniu art. 21 konstytucji.

Reguła ta narusza, zdaniem rzecznika, konstytucyjną zasadę słusznego odszkodowania za ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości. Chodzi nie tylko o odszkodowanie lub roszczenie o wykup nieruchomości, ale także o odszkodowanie z tytułu pozbawienia właściciela możliwości dysponowania przysługującym mu prawem.

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

malgorzata.piasecka@infor.pl