REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy darowizna może być uznana za łapówkę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Makosz
Adam Makosz

REKLAMA

Dla istnienia przestępstwa z art. 228 par. 1 kodeksu karnego (łapownictwo), które może być popełnione umyślnie zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i wynikowym, niezbędne jest ustalenie, że w związku z pełnieniem funkcji publicznej sprawca przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę.

Kwalifikowanej postaci łapownictwa ( zagrożonej wyższą karą), o której mowa w par. 4 art. 228 kodeksu karnego, można się dopuścić tylko z zamiarem bezpośrednim. Sprawca takiego czynu swoim zamiarem i świadomością obejmuje nie tylko uzyskanie korzyści w związku z pełnioną funkcją publiczną, lecz również inne samoistne elementy przestępstwa, takie jak uzależnienie czynności od otrzymania korzyści. Darowizna wprawdzie może być również ukrytą formą łapówki i może stanowić korzyść majątkową, ale pod tym warunkiem, że w takim charakterze i z taką intencją została udzielona i przyjęta.

REKLAMA

Wyrok Sądu Najwyższego Izby Wojskowej z 8 listopada 2005 r.

SYGN. AKT WA 30/2005

 

STAN FAKTYCZNY

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Pracownik Wojskowej Komendy Uzupełnień - Wojciech B. wykorzystując sprawowaną przez siebie funkcję, wielokrotnie przyjmował korzyści majątkowe za korzystne dla jego interesantów decyzje. Zdaniem prokuratora jego zachowanie było przestępstwem określonym w art. 228 par. 4 kodeksu karnego - uzależnianie wykonania czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej. W trakcie postępowania sądowego okazało się jednak, że Wojciech B. co prawda przyjmował liczne prezenty od swoich interesantów, jednak nigdy nie dawał im do zrozumienia, że jeżeli takiego prezentu mu nie podarują, to jego rozstrzygnięcie będzie zupełnie inne. Z tego też względu sąd uniewinnił Wojciecha B. od zarzucanych mu czynów.

Wyrok sądu nie został zaakceptowany przez prokuratora, który złożył kasację do Sądu Najwyższego. Zdaniem prokuratora niesłusznie sąd uznał, że oskarżony przyjmował za załatwienie danej sprawy korzyści majątkowe o niskiej wartości i przez to nie popełnił przestępstwa łapownictwa.

UZASADNIENIE

Sąd Najwyższy nie zgodził się jednak z argumentacją prokuratora. Zdaniem sądu oskarżony nigdy nie postępował w sposób skryty i zawsze podkreślał, że udzielane mu wsparcie ma charakter dobrowolny i będzie traktowane jako darowizna, na dowód czego zostanie sporządzony stosowny dokument. Sąd ustalił ponadto, że postępowanie Wojciecha B. było akceptowane przez jego przełożonych, którzy nigdy nie stawiali mu zarzutu niewłaściwego postępowania. Uznawali oni, że Wojciech B., dążąc do pokonania trudności w zaopatrzeniu instytucji, w której pracował, nie narusza przepisów prawa, prosząc interesantów o wsparcie.

Zdaniem Sądu Najwyższego dla zaistnienia przestępstwa łapownictwa z art. 228 par. 1 kodeksu karnego, niezbędne jest ustalenie, że w związku z pełnieniem funkcji publicznej sprawca przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę. Sąd uznał jednocześnie, że kwalifikowanej postaci łapownictwa, o której mowa w par. 4 art. 228 kodeksu karnego - za które grozi wyższa kara, można się dopuścić tylko z zamiarem bezpośrednim. Zdaniem Sądu Najwyższego sprawca takiego czynu swoim zamiarem i świadomością musi obejmować nie tylko uzyskanie korzyści w związku z pełnioną funkcją publiczną, lecz również musi obejmować inne samoistne elementy przestępstwa łapownictwa, jak uzależnienie czynności od otrzymania korzyści. Sąd uznał, że darowizna wprawdzie może być również ukrytą formą łapówki i może stanowić korzyść majątkową, ale pod tym warunkiem, że w takim charakterze i z taką intencją została udzielona i przyjęta.

 

OPINIA

Piotr Klepaczko

adwokat, Indywidualna Kancelaria Adwokacka

Dokonując wykładni art. 228 kodeksu karnego Sąd Najwyższy stwierdził, że darowizna może być ukrytą formą łapówki, pod warunkiem że w takich charakterze i z taką intencją została udzielona i przyjęta. Darowizna będzie stanowiła łapówkę, jeżeli zostanie wręczona w związku z pełnieniem funkcji publicznej przez sprawcę, np. pracownika samorządowego. Należy podkreślić, że nie musi to być związek z konkretną sprawą, ale również z faktem, że sprawca w ogóle jest upoważniony do dokonywania czynności określonego rodzaju, np. łapówka za przychylne załatwianie spraw w przyszłości. Z punktu widzenia odpowiedzialności karnej przyjmującego łapówkę, ustalenie intencji, z jaką interesant wręczył kwotę pieniężną, nie ma jednak znaczenia decydującego. Jeżeli nawet kwota pieniężna zostaje wręczona np. jako podziękowanie za załatwienie sprawy i na potrzeby jednostki samorządu terytorialnego, w której imieniu występuje urzędnik załatwiający sprawę, to i tak stwierdzenie związku między przyjęciem kwoty a funkcją publiczną pełnioną przez urzędnika powoduje jego odpowiedzialność karną za przestępstwo sprzedajności. Darowizna nie jest natomiast łapówką, gdy zostaje dokonana bez żadnego związku z funkcją pełnioną przez osobę publiczną, w szczególności bez związku z konkretną sprawą załatwianą przez tę osobę.


Przygotowali ADAM MAKOSZ i ARKADIUSZ JARASZEK

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

REKLAMA

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

REKLAMA

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

REKLAMA