Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto rozstrzyga spory pracownicze w samorządzie

Jarosław Żarowski
inforCMS
Spraw spornych związanych ze stosunkiem pracy w samorządach nie należy traktować jako postępowań administracyjnych. Właściwe do ich rozpatrzenia są sądy pracy.

Kwestie sporne, dotyczące np. wypłat odprawy oraz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wśród pracowników samorządowych, rozstrzyga sąd pracy.

Do sądu powszechnego, a nie administracyjnego

Pracownik samorządowy, który był zatrudniony w urzędzie gminy na podstawie wyboru, po rozwiązaniu stosunku pracy w związku z upływem kadencji wystąpił do wójta o wypłatę odprawy oraz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Otrzymał odpowiedź, że zobowiązania wobec niego będą realizowane, ale w miarę możliwości finansowych gminy. Skargi na wójta, kierowane przez byłego pracownika do rady gminy i wojewody, nie zmieniły sytuacji, dopiero wniesienie pozwu do Sądu Rejonowego w Sandomierzu, który wyrokiem z 11 kwietnia 2007 r. zasądził wypłatę należnej kwoty wraz z odsetkami od urzędu gminy, doprowadziło do wypłaty świadczeń (sygn. akt IV P 25/07).

Były pracownik wniósł skargę na bezczynność wójta do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: WSA) w Kielcach. Sąd ten postanowieniem z 1 kwietnia 2009 r. skargę odrzucił, odmawiając jej merytorycznego rozpoznania (sygn. akt II SAB/Ke 12/09).

W uzasadnieniu WSA wskazał, że sądy administracyjne mogą orzekać w sprawach dotyczących skarg na bezczynność organów administracji tylko w następujących przypadkach:

• decyzji administracyjnych,

• postanowień wydawanych w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończących postępowanie, a także postanowień rozstrzygających sprawę co do istoty,

• postanowień wydawanych w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie,

• innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa,

• pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanych w indywidualnych sprawach.

– art. 3 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej: p.p.s.a.

Skarżący zakwestionował bezczynność wójta w sprawie z zakresu stosunku pracy, która podlega rozpatrywaniu nie przez sąd administracyjny, lecz powszechny. Powołał się na art. 14a ust. 1 nieobowiązującej już ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (dalej: ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych) stanowiący, że pracownikowi samorządowemu zatrudnionemu w ramach stosunku pracy na podstawie wyboru, z którym został rozwiązany stosunek pracy w związku z upływem kadencji, przysługuje odprawa w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia obliczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.

Stosunek prawny łączący skarżącego z wójtem nie ma zatem charakteru administracyjnoprawnego, a wójt w tym zakresie nie wydaje żadnych decyzji, postanowień bądź też innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej, o których mowa we wspomnianych przepisach art. 3 § 2 p.p.s.a. – stwierdził WSA.

Właściwość sądów pracy do rozpoznawania sporów ze stosunku pracy pracowników samorządowych uznało też Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym (dalej: SN) w postanowieniu z 4 października 1996 r. (sygn. akt III KKO 1/96).

Sprawa dotyczyła Andrzeja G., będącego pracownikiem urzędu miasta zatrudnionym na podstawie mianowania. Burmistrz wypowiedział mu stosunek pracy w zakresie stanowiska pracy, z czym Andrzej G. nie chciał się zgodzić. Rozpatrzenia jego odwołania odmówiły jednak:

• Samorządowe Kolegium Odwoławcze, będące w postępowaniu administracyjnym organem wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego (art. 17 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.),

• Sąd Rejonowy – Sąd Pracy.

Obie instytucje uznały, że są niewłaściwe do rozpoznania sprawy.

Kolegium Kompetencyjne przy SN wskazało, że spory ze stosunku pracy pracowników samorządowych rozpoznają sądy pracy (art. 31 ust. 2 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych). Regulacja ta odnosi się do wszystkich zatrudnionych w instytucjach, w których wówczas stosowano wymienioną ustawę, bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy.

Obecnie obowiązująca ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych w art. 43 ust. 2 zawiera praktycznie identyczny przepis, jak art. 31 ust. 2 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych.

Mianowanie a prawo pracy

Mianowanie pracownika samorządowego jest czynnością prawną z zakresu prawa pracy, do której nie mają zastosowania przepisy k.p.a. – stwierdził z kolei SN w wyroku z 23 listopada 2004 r. (sygn. akt I PK 35/04).

Barbara K. została zwolniona z pracy w Zarządzie Cmentarzy Komunalnych (dalej: ZCK). Pracodawca uzasadnił zwolnienie faktem, że Barbara K. długo przebywała na zwolnieniu lekarskim (od pół roku) i z tego powodu utraciła prawo do zasiłku chorobowego. Taka przesłanka była dopuszczalna przy rozwiązaniu umowy o pracę, ale nie przy rozwiązaniu stosunku pracy z samorządowym pracownikiem mianowanym. Istniał zaś spór, czy podstawę zatrudnienia Barbary K. stanowiła umowa o pracę, czy też mianowanie. Zwolniona pracownica najpierw była zatrudniona na podstawie umowy o pracę, potem dyrektor ZCK mianował ją na kierownicze stanowisko. Zarząd Cmentarzy Komunalnych stwierdził jednak po pewnym czasie, że akt mianowania jest wadliwy i był od początku nieważny.

Sąd Rejonowy dla Krakowa – Nowej Huty w wyroku z 19 maja 2003 r. i Sąd Okręgowy w Krakowie w wyroku z 18 listopada 2003 r. uznały, że mianowanie jest decyzją administracyjną, która podlega przepisom prawa pracy, ale także przepisom k.p.a, w szczególności w zakresie procedury stwierdzenia nieważności. Skoro sąd powszechny nie ma kompetencji do kontroli decyzji administracyjnych, to nie może badać ważności mianowania, ale jest nim związany. W efekcie Barbara K. została przywrócona do pracy.

Sąd Najwyższy nie zgodził się z takim stanowiskiem. Wskazał, że pracownicy samorządowi, także zatrudnieni na podstawie mianowania, są podmiotami stosunków pracy. Nie zachodzi więc stosunek administracyjnoprawny, ale stosunek pracy na podstawie mianowania w rozumieniu prawa pracy, tak jak to ujmuje art. 76 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.). Odniesieniem jest przede wszystkim ustawa o pracownikach samorządowych, a w zakresie nią nieuregulowanym – k.p. i inne przepisy prawa pracy.

Sąd Najwyższy przytoczył wspomniany już przepis art. 31 ust. 2 starej ustawy o pracownikach samorządowych. Przekazując Sądowi Okręgowemu sprawę do ponownego rozpoznania, SN stwierdził, że powinien on rozstrzygnąć spór o zgodność z prawem aktu mianowania.

Jarosław Żarowski

Podstawy prawne:

• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458)

• Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 53, poz. 433)

• Ustawa z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. nr 98, poz. 1070; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 56, poz. 459)

• Ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1593; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. nr 170, poz. 1218) – nieobowiązująca

• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. nr 99, poz. 825)

• Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 229, poz. 1539)

 

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Pierwszy stały garnizon US Army w Polsce od 21 marca 2023 r. "Camp Kościuszko"

    We wtorek 21 marca 2023 r. w poznańskim "Camp Kościuszko" odbędzie się uroczystość przekształcenia Regionalnej Grupy Wsparcia w Garnizon Sił Zbrojnych US Army w Polsce. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, będzie to pierwszy stały garnizon wojsk amerykańskich w Polsce. 

    Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł dla niepełnosprawnych. Trzeba zrezygnować z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego

    Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna.  Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Skorzystanie z niego wymaga jednak rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego.

    Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2022 r. w ZUS RCA [nowy wzór od 1 maja 2023 r.]

    W 2023 r. po raz pierwszy masz obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku

    Jak często Polacy myją zęby? Sytuacja nie wygląda najlepiej

    Jak często Polacy myją zęby?  Z najnowszego badania opinii społecznej wynika, że blisko 60% Polaków myje zęby dwa razy dziennie, a niecałe 20% robi to tylko raz. Z kolei ponad 11% ankietowanych sięga po szczoteczkę trzy razy w ciągu dnia, a niespełna 3% – częściej. Tylko nieco ponad 2% czyści zęby po każdym posiłku. Sondaż pokazuje też, że blisko 3% ankietowanych nie szczotkuje ich codziennie. Brakuje polityki profilaktycznej. 

    Co to jest wyspa ciepła w miastach? [wywiad]

    W miastach powstają tzw. wyspy ciepła, które - w połączeniu z falami upałów - dla wielu mogą być niebezpieczne. Aby sprawdzić, jak zmiany klimatu wpływają na miasta, Polska Agencja Kosmiczna zleciła wykonanie analizy wysp ciepła dla pięciu dużych polskich miast - mówi Jolanta Orlińska z POLSA.

    Nowy wzór ZUS DRA w PDF dla rozliczenia składki zdrowotnej od 1 maja 2023 r. [zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy]

    Do rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. wypełnia się blok XII nowego wzoru ZUS DRA. Formularz jest już opublikowany, ale obowiązuje od 1 maja 2023 r.

    ZUS ZSWA do 31 marca 2023 r. Poradnik ZUS [PDF do ściągnięcia]

    31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

    Nowelizacja Kodeksu wyborczego - Dz.U. poz. 497 [Centralny Rejestr Wyborców]

    Bezpłatne przewozy dla wyborców w gminach bez publicznego transportu, powstanie Centralnego Rejestru Wyborców, zmiany w zasadach nagrywania prac obwodowej komisji wyborczej.

    Skierowanie do sanatorium w formie elektronicznej od 17 marca 2023 r.

    Od piątku, 17 marca, działa e-skierowanie do sanatorium. Przyszły kuracjusz będzie mógł śledzić na Internetowym Koncie Pacjenta, na jakim etapie przetwarzania jest jego e-skierowanie - informuje Centrum e-Zdrowia

    Darowizna na krwiodawstwo

    Honorowy dawca krwi może skorzystać z ulgi w zeznaniu rocznym za 2022 r. Limit darowizn wynosi 6% dochodu/przychodu.

    MRiPS: 3176,88 zł świadczenia wspierającego dla osób niepełnosprawnych. Potrzebne orzeczenie od wojewódzkiego zespołu orzeczniczego

    Od 1 stycznia 2024 r. rząd wprowadzi nowy system pomocy osobom niepełnosprawnym. Będą trzy poziomy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Na najwyższym osoba niepełnosprawna otrzyma dwukrotność obecnej renty socjalnej, czyli 3176,88 zł brutto.

    Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

    Z jakiego powodu lekarstwo jest produkowane w formie tabletki, kapsułki, czopka, syropu? Wyjaśniają to farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w opublikowanym na YouToube filmie "Tabletka tabletce nierówna - czyli o nowoczesnych postaciach leku". 

    Zmiany w umundurowaniu policjantów w 2023 r. Nowy rodzaj spodni ochronnych. Normy dla ubioru ćwiczebnego

    Zostaną wprowadzone spodnie ochronne, które wraz z kurtką ochronną będą stanowiły ubiór przeznaczony dla policjantów oddziałów prewencji Policji i samodzielnych pododdziałów prewencji Policji.

    Egzamin ósmoklasisty z języka obcego [2023 r. i 2024 r., wymogi, podstawa programowa, rozporządzenie]
    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r. i 2024 r.

    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r.

    Egzamin ósmoklasisty z matematyki [wymogi, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z matematyki w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    Nowe zasady wypłaty ekwiwalentu dla strażaków OSP [Nowelizacja, zmiany]

    Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. możliwości wypłacania ekwiwalentu kandydatom na strażaków OSP uczestniczącym w szkoleniu podstawowym. Będą też nowe zasady naliczania ekwiwalentu za udział w akcji ratowniczej.

    P. Czarnek: Chcesz być lekarzem? Idź na studia. Będą miejsca. Potrzebujemy 60 000 lekarzy

    Min. Czarnek: zwiększamy liczbę osób studiujących na kierunku lekarskim.

    Minister P. Czarnek do rodziców: nie dezerterujcie z waszych obowiązków wychowawczych [wywiad]

    Dzieci rodzą się w rodzinie i ich kondycja - również moralna - zależy od kondycji moralnej rodziny – powiedział PAP szef MEiN Przemysław Czarnek odnosząc się do ostatnich przypadków agresji młodych ludzi wobec rówieśników. I zaapelował: nie możemy dezerterować z naszych obowiązków wychowawczych.

    Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego [wymogi, lektury, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    OpenAI: nowy GPT-4 zda egzamin prawniczy. Czy za 10 lat zastąpi prawnika, księgową, programistę, dziennikarza?

    Firma OpenAI zaprezentowała najnowszą wersję swojego modelu sztucznej inteligencji, GPT-4. Model językowy ma być m.in. zdolny do zdania egzaminu prawniczego z bardzo dobrym wynikiem i udzielać bardziej poprawnych odpowiedzi niż jego poprzednie wersje, takie jak GPT-3 i ChatGPT. Microsoft poinformował, że na nowym systemie oparł swoją wyszukiwarkę Bing.

    Ustawa o Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023-2027 już obowiązuje

    Ustawa o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 obowiązuje od 15 marca. Regulacja stwarza ramy prawne dla realizacji unijnej polityki rolnej w naszym kraju.

    Rusza przyjmowanie wniosków o dopłaty bezpośrednie. Wnioski można składać tylko w formie elektronicznej

    Wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach II filara Wspólnej Polityki Rolnej za 2023 r. można składać już od 15 marca. Jest to pierwszy nabór wniosków w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.

    Wszystkie umowy zlecenia oskładkowane w I kwartale 2024 r.? Umowy o dzieło bez ZUS [NEWS DGP]

    Umowy zlecenia zostaną oskładkowane w całości od przyszłego roku - takie zobowiązanie wynika z najnowszego Krajowego Planu Reform na lata 2023/2024. Dokument trafił do konsultacji. 

    Światowy Dzień Recyklingu. Marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców

    Światowy Dzień Recyklingu. Zaledwie 10% odpadów z tworzyw sztucznych jest poddanych realnemu recyklingowi w Polsce – wynika z dochodzenia przeprowadzonego przez Plastics Review w 2021 r. Konsumenci w kraju nad Wisłą chcą, by kupowane przez nich produkty powstawały z materiałów z recyklingu, co obrazują wyniki raportu Circular Voice. Niestety obecnie zaledwie 8,6% z tego, co zostaje wyprodukowane, jest przetwarzane i ponownie wykorzystywane – oznacza to, że marnujemy co najmniej 90% wszystkich wydobywanych surowców, co potwierdzają wyniki analizy Stena Recycling.