Wynagrodzenie operatora transportu publicznego

1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (dalej: ustawa o transporcie zbiorowym). Określa ona m.in. zasady wyboru, prawa i obowiązki oraz zasady wynagradzania operatora publicznego transportu zbiorowego (dalej: operator). Nie można jednak stosować tych przepisów bez znajomości rozporządzenia WE nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (dalej: rozporządzenie nr 1370). Przepisy unijne bowiem, o ile samo rozporządzenie nr 1370 nie stanowi inaczej, będą miały pierwszeństwo przed rozwiązaniami zawartymi w polskiej ustawie o transporcie zbiorowym.

Definicja operatora transportu zbiorowego

Operatorem może być samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca mający prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego (dalej: organizator) umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie (dalej: umowa).

Z definicji wynika, że dla uzyskania statusu operatora wymagane jest spełnienie dwóch przesłanek. Pierwsza dotyczy charakteru podmiotu ubiegającego się o ten status. Otóż może nim być każdy podmiot (np. osoba fizyczna, spółka osobowa, kapitałowa) będący przedsiębiorcą (wymagane będzie więc posiadanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestru przedsiębiorców), który ma prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób. Chodzi tu o posiadanie licencji oraz zezwoleń przewidzianych w ustawie z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (dalej: ustawa o transporcie drogowym). Z tego wymogu zwolnione są jedynie samorządowe zakłady budżetowe, które nie są traktowane jako przedsiębiorca w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a co za tym idzie, nie mają obowiązku uzyskiwania licencji i zezwoleń przewidzianych w ustawie o transporcie drogowym.

Pewna grupa podmiotów, mimo posiadania statusu przedsiębiorcy mającego prawo do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, nie może zostać operatorem. Ustawa o transporcie zbiorowym wyklucza z tego grona podmioty, którym organizator zlecił realizację części lub całości zadań z zakresu organizacji publicznego transportu zbiorowego. Taki podmiot nie może być jednocześnie operatorem ani też podmiotem powiązanym z operatorem w sposób uniemożliwiający bezstronną realizację zadania.