Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zadania samorządów dotyczące przystanków w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym

Paweł Górski
Z początkiem marca br. gminy przejęły odpowiedzialność za wykonywanie i remonty wiat przystankowych oraz sprzątanie przystanków. Z przystanków będą mogły korzystać firmy przewozowe, ale tylko za opłatą.

1 marca br. weszła w życie ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (dalej: ustawa o transporcie zbiorowym). Określa ona zasady organizacji i funkcjonowania regularnego przewozu osób w transporcie drogowym, kolejowym, innym szynowym, linowym, linowo-terenowym, morskim oraz w żegludze śródlądowej.

Publiczny transport zbiorowy będą wykonywać operatorzy na podstawie zawartych umów z organizatorami transportu oraz przewoźnicy, działający na zasadach komercyjnych.

Funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego ma się odbywać się przy uwzględnieniu m.in. następujących zasad:

1) rozkłady jazdy środków transportu poszczególnych operatorów i przewoźników są podawane do publicznej wiadomości na wszystkich wymienionych w rozkładzie jazdy przystankach komunikacyjnych oraz dworcach, z wyłączeniem przystanków komunikacyjnych przeznaczonych wyłącznie dla wysiadających pasażerów,

2) w transporcie drogowym w rozkładzie jazdy mogą być uwzględnione wyłącznie przystanki komunikacyjne i dworce określone przez organizatora,

3) wsiadanie i wysiadanie pasażerów odbywa się tylko na przystankach komunikacyjnych lub dworcach określonych w rozkładzie jazdy.

Czytaj także: Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym - świadczenie usług przewozowych>>

Zadania organizatora transportu w zakresie przystanków

Organizatorem publicznego transportu zbiorowego (dalej: organizator), właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, a także rodzaj przewozów lub fakt zawarcia porozumień między jednostkami samorządu terytorialnego (dalej: JST) jest:

● gmina,

● związek międzygminny,

● powiat,

● związek powiatów,

● województwo,

● minister właściwy do spraw transportu

– art. 7 ust. 1 ustawy o transporcie zbiorowym.

Zadania organizatora wykonywane są, w przypadku:

● gminy – przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta,

● związku międzygminnego – przez zarząd związku międzygminnego,

● miasta na prawach powiatu – przez prezydenta miasta na prawach powiatu,

● powiatu – przez starostę,

● związku powiatów – przez zarząd związku powiatów,

● województwa – przez marszałka województwa.

Do zadań organizatora należą trzy obszary tematyczne: planowanie, organizowanie i zarządzanie publicznym transportem zbiorowym (art. 8 ustawy o transporcie zbiorowym).


Organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega zaś m.in. na:

1) zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, zwłaszcza w zakresie standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców, a także korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców,

2) ustalaniu stawek opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem albo zarządzającym nie jest JST, zlokalizowanych na liniach komunikacyjnych na obszarze właściwości organizatora,

3) określaniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest JST, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów,

4) określaniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym nie jest JST, udostępnionych dla wszystkich operatorów i przewoźników oraz informowaniu o stawce opłat za korzystanie z tych obiektów.

Określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, w odniesieniu do tych obiektów i urządzeń będących własnością lub zarządzanych przez JST, następuje w drodze uchwały podjętej przez radę lub sejmik.

Przystanki przy drogach publicznych

Obowiązki organizatorów dotyczą przystanków, ale rozumianych szeroko, jako miejsc przeznaczonych do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, we wszystkich regulowanych rodzajach transportu (także np. kolejowym, morskim czy też w żegludze śródlądowej). Jednak najczęściej spotykanym rodzajem przystanków komunikacyjnych są przystanki wykorzystywane w transporcie drogowym. W art. 16 ustawy o transporcie zbiorowym ustalono szczególne zasady wykorzystywania takich przystanków.

Dopuszczono m.in., by w transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogły być pobierane opłaty. Stawki opłat za korzystanie przez przewoźników i operatorów z przystanków komunikacyjnych lub dworców oraz standardy tych urządzeń i obiektów będą ustalane w drodze negocjacji między gminą, na obszarze której jest usytuowany przystanek lub dworzec, i właścicielem albo zarządzającym obiektami. Stawki te powinny być ustalane z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad dla wszystkich operatorów i przewoźników wykonujących publiczny transport zbiorowy na obszarze właściwości organizatora.

Także za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest JST (a więc gmina, powiat lub województwo), mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ stanowiący danej JST z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Sejmik województwa, rada powiatu lub rada gminy, podejmując uchwałę, muszą pamiętać, że stawka takiej opłaty nie może być wyższa niż:

● 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym,

● 1 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu.

Stawka ulega co roku zmianie w stopniu odpowiadającym planowanemu średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych, ustalonemu w ustawie budżetowej na dany rok. Zmiana następuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została ogłoszona ustawa budżetowa.

Opłaty za korzystanie z przystanków przy drogach publicznych i dworcach stanowią dochód JST, z przeznaczeniem na:

1) utrzymanie przez JST przystanków komunikacyjnych oraz dworców,

2) realizację zadań związanych z budową, przebudową i remontem wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, usytuowanych w pasie drogowym wszystkich dróg publicznych – w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

Ustalone ustawą o transporcie zbiorowym przeznaczenie środków pochodzących z opłat powoduje, że samorządy muszą je odpowiednio ewidencjonować i wydawać w całości na wskazany cel.

Przystanki i wiaty przystankowe

Do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego od 1 marca 2011 r. należą budowa, przebudowa i remont:

● przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina,

● wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

Artykuł 67 ustawy o transporcie zbiorowym wprowadza też zmiany w ustawie z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (dalej: ustawa o drogach publicznych). Modyfikacji, w zakresie dotyczącym przystanków, uległ katalog zadań zarządców dróg, którymi są: Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (drogi krajowe), zarząd województwa (drogi wojewódzkie), zarząd powiatu (drogi powiatowe) oraz wójt, burmistrz bądź prezydent miasta (drogi gminne).

Do zakresu zadań zarządcy drogi należy obecnie utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego udostępnionego nieodpłatnie gminie na jej wniosek w celu budowy, przebudowy i remontu wiat przystankowych lub innych urządzeń służących do obsługi podróżnych (art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych).


Dodatkowo zarządcy dróg zostali zobowiązani (dodanym przez ustawę o transporcie zbiorowym art. 20f ustawy o drogach publicznych) do:

● uwzględniania uchwał rady gminy, w których dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wskazane zostaną wstępne miejsca lokalizacji nowych przystanków komunikacyjnych – o ostatecznej lokalizacji takiego przystanku decyduje zarządca drogi, uwzględniając charakter drogi oraz warunki bezpieczeństwa ruchu drogowego,

● nieodpłatnego udostępniania gminie na jej wniosek części pasa drogowego w celu budowy, przebudowy i remontu wiat przystankowych lub innych urządzeń służących do obsługi podróżnych.

Wprowadzenie obowiązku uwzględniania przez zarządcę drogi postulatu lokalizacji nowych przystanków, wydaje się wzmacniać rolę gminy, która, znając potrzeby mieszkańców w tym zakresie, miałaby lepsze narzędzie uzupełniania sieci przystanków. Jednak, co zrozumiałe, zarządca drogi i tak musi uwzględniać warunki techniczne dla dróg i względy bezpieczeństwa ruchu, stąd ostatecznie to on decyduje, czy przystanek może zostać w danym miejscu zlokalizowany, czy też nie. Ponadto realizacja przystanku, zwłaszcza przy drodze wyższych klas technicznych, jest kosztowna i zarządcy dróg mogą uzasadniać niepodejmowanie inwestycji tego rodzaju brakiem środków finansowych.

Czytaj także: Centralna Ewidencja Przewoźników, zarządzanie, regulamin przewozu>>

Zmiana zasad sprzątania przystanków

Ustawa o transporcie zbiorowym zmienia też ustawę z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Według wprowadzonej zmiany w tym ostatnim akcie prawnym gminy mają obowiązek zapewnić czystość i porządek na swoim terenie, w tym utrzymywać czystość i porządek na przystankach komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina, oraz które są położone na jej obszarze przy drogach publicznych, bez względu na kategorię tych dróg. Pomimo nałożenia dodatkowych obciążeń na gminę, wprowadzone rozwiązanie należy uznać za właściwe. Zamiast dotychczasowego, nieskutecznego egzekwowania obowiązku solidarnego sprzątania przystanków przez wszystkich przewoźników, gmina zorganizuje wykonanie tych czynności, a pobierane opłaty pozwolą finansować koszty prac.

Korzystanie z przystanków na terenie miast

W transporcie drogowym dotychczasowe zezwolenie uzyskiwane przez przedsiębiorców na wykonywanie przewozów regularnych zostanie z czasem zastąpione potwierdzeniem zgłoszenia przewozów, które będą mogli uzyskać przewoźnicy wykonujący swe usługi na zasadach komercyjnych. Do zgłoszenia przewozów będą musieli przedstawić m.in. potwierdzenie uzgodnienia zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych położonych w granicach administracyjnych miast i dworców dokonane z ich właścicielami lub zarządzającymi. Samo wydanie uzgodnienia zasad korzystania z przystanków będzie możliwe, jeżeli proponowany rozkład jazdy:

● nie ograniczy przepustowości przystanków komunikacyjnych lub dworców,

● nie spowoduje zagrożenia dla organizacji lub bezpieczeństwa ruchu

– art. 32 ust. 3 ustawy o transporcie zbiorowym.

Przepisy dotyczące potwierdzania zgłoszeń przewozów będą mieć zastosowanie dopiero po 31 grudnia 2016 r., a działalność w zakresie regularnego przewozu osób może być podejmowana i wykonywana do tego dnia na podstawie przepisów dotychczasowych, z uwzględnieniem obostrzeń wynikających z uchwalonych w podstawie ustawy o transporcie zbiorowym planów transportowych.

SŁOWNICZEK

Publiczny transport zbiorowy to powszechnie dostępny regularny przewóz osób wykonywany w określonych odstępach czasu i po określonej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej. Ma on się odbywać na zasadach konkurencji regulowanej, zgodnie z zasadami określonymi w wymienionej ustawie oraz z uwzględnieniem potrzeb jego zrównoważonego rozwoju.

Przystanek komunikacyjny to miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, w którym umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków transportu, a ponadto – w transporcie drogowym – oznaczone zgodnie z przepisami ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.

Podstawy prawne

•  Ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 r. nr 5, poz. 13)

•  Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2005 r. nr 236, poz. 2008; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 5, poz. 13)

•  Ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz.U. z 2007 r. nr 19, poz. 115; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. nr 5, poz. 13)

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wdówik: Świadczenie wspierające 3176 zł będzie można łączyć z rentą socjalną albo zasiłkiem pielęgnacyjnym

    Dla osób z najcięższą niepełnosprawność będziemy kierować dodatkowe świadczenie równe 200 proc. renty socjalnej, czyli 3176 zł. To działanie w ramach skali opartej o narzędzia międzynarodowej klasyfikacji funkcjonowania ICF - powiedział wiceminister rodziny i polityki społecznej Paweł Wdówik.

    MRiPS: Badania psychiatryczne pacjenta DPS. Czy można trafić do DPS bez swojej zgody?

    Niedopuszczalne jest przyjmowanie i przebywanie w placówkach zapewniających całodobową opiekę osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych i osób w podeszłym wieku, bez wyrażenia przez te osoby świadomej zgody – wyjaśnił resort rodziny i polityki społecznej.

    Wiceminister Szwed: 930 mln zł na środowiskowe domy samopomocy

    W tym roku przekażemy łącznie ponad 930 mln zł na środowiskowe domy samopomocy - czyli ośrodki wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną - poinformował we wtorek wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed.

    Rolniku! W tym roku nie tylko dopłaty. Możesz złożyć osobny wniosek o pieniądze na ekoschematy

    Podstawowy termin składania wniosków upłynie 15 maja 2023 r. Jeżeli rolnik złoży wniosek po tym terminie, jednak nie później niż do 9 czerwca 2023 r. jego dopłata zostanie pomniejszona o 1 proc. za każdy roboczy dzień opóźnienia.

    Pierwszy stały garnizon US Army w Polsce od 21 marca 2023 r. "Camp Kościuszko"

    We wtorek 21 marca 2023 r. w poznańskim "Camp Kościuszko" odbędzie się uroczystość przekształcenia Regionalnej Grupy Wsparcia w Garnizon Sił Zbrojnych US Army w Polsce. Jak podkreśla Ministerstwo Obrony Narodowej, będzie to pierwszy stały garnizon wojsk amerykańskich w Polsce. 

    Nowe świadczenie wspierające 3176,88 zł dla niepełnosprawnych. Czy trzeba zrezygnować z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego?

    Od 1 stycznia 2024 r. osoba niepełnosprawna może otrzymać świadczenie wspierające w kwocie dwa razy większej niż renta socjalna.  Na dziś jest to 3176,88 zł brutto. Czy skorzystanie z niego wymaga rezygnacji z renty socjalnej i świadczenia pielęgnacyjnego?

    Jak rozliczyć składkę zdrowotną za 2022 r. w ZUS RCA [nowy wzór od 1 maja 2023 r.]

    W 2023 r. po raz pierwszy masz obowiązek złożyć roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 r. Rozliczenie roczne przekazujesz w dokumencie za kwiecień 2023 roku

    Jak często Polacy myją zęby? Sytuacja nie wygląda najlepiej

    Jak często Polacy myją zęby?  Z najnowszego badania opinii społecznej wynika, że blisko 60% Polaków myje zęby dwa razy dziennie, a niecałe 20% robi to tylko raz. Z kolei ponad 11% ankietowanych sięga po szczoteczkę trzy razy w ciągu dnia, a niespełna 3% – częściej. Tylko nieco ponad 2% czyści zęby po każdym posiłku. Sondaż pokazuje też, że blisko 3% ankietowanych nie szczotkuje ich codziennie. Brakuje polityki profilaktycznej. 

    Co to jest wyspa ciepła w miastach? [wywiad]

    W miastach powstają tzw. wyspy ciepła, które - w połączeniu z falami upałów - dla wielu mogą być niebezpieczne. Aby sprawdzić, jak zmiany klimatu wpływają na miasta, Polska Agencja Kosmiczna zleciła wykonanie analizy wysp ciepła dla pięciu dużych polskich miast - mówi Jolanta Orlińska z POLSA.

    Nowy wzór ZUS DRA w PDF dla rozliczenia składki zdrowotnej od 1 maja 2023 r. [zasady ogólne, ryczałt, podatek liniowy]

    Do rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. wypełnia się blok XII nowego wzoru ZUS DRA. Formularz jest już opublikowany, ale obowiązuje od 1 maja 2023 r.

    ZUS ZSWA do 31 marca 2023 r. Poradnik ZUS [PDF do ściągnięcia]

    31 marca 2023 r. upływa termin na złożenie dokumentu ZUS ZSWA – Zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za 2022 rok.

    Nowelizacja Kodeksu wyborczego - Dz.U. poz. 497 [Centralny Rejestr Wyborców]

    Bezpłatne przewozy dla wyborców w gminach bez publicznego transportu, powstanie Centralnego Rejestru Wyborców, zmiany w zasadach nagrywania prac obwodowej komisji wyborczej.

    Skierowanie do sanatorium w formie elektronicznej od 17 marca 2023 r.

    Od piątku, 17 marca, działa e-skierowanie do sanatorium. Przyszły kuracjusz będzie mógł śledzić na Internetowym Koncie Pacjenta, na jakim etapie przetwarzania jest jego e-skierowanie - informuje Centrum e-Zdrowia

    Darowizna na krwiodawstwo

    Honorowy dawca krwi może skorzystać z ulgi w zeznaniu rocznym za 2022 r. Limit darowizn wynosi 6% dochodu/przychodu.

    MRiPS: 3176,88 zł świadczenia wspierającego dla osób niepełnosprawnych. Potrzebne orzeczenie od wojewódzkiego zespołu orzeczniczego

    Od 1 stycznia 2024 r. rząd wprowadzi nowy system pomocy osobom niepełnosprawnym. Będą trzy poziomy wsparcia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów. Na najwyższym osoba niepełnosprawna otrzyma dwukrotność obecnej renty socjalnej, czyli 3176,88 zł brutto.

    Tabletka, kapsułka, czopek, globulka, syrop, zawiesina. Dlaczego lekarstwa mają różną postać?

    Z jakiego powodu lekarstwo jest produkowane w formie tabletki, kapsułki, czopka, syropu? Wyjaśniają to farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w opublikowanym na YouToube filmie "Tabletka tabletce nierówna - czyli o nowoczesnych postaciach leku". 

    Zmiany w umundurowaniu policjantów w 2023 r. Nowy rodzaj spodni ochronnych. Normy dla ubioru ćwiczebnego

    Zostaną wprowadzone spodnie ochronne, które wraz z kurtką ochronną będą stanowiły ubiór przeznaczony dla policjantów oddziałów prewencji Policji i samodzielnych pododdziałów prewencji Policji.

    Egzamin ósmoklasisty z języka obcego [2023 r. i 2024 r., wymogi, podstawa programowa, rozporządzenie]
    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r. i 2024 r.

    Lektury obowiązkowe na egzaminie ósmoklasisty w 2023 r.

    Egzamin ósmoklasisty z matematyki [wymogi, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z matematyki w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    Nowe zasady wypłaty ekwiwalentu dla strażaków OSP [Nowelizacja, zmiany]

    Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. możliwości wypłacania ekwiwalentu kandydatom na strażaków OSP uczestniczącym w szkoleniu podstawowym. Będą też nowe zasady naliczania ekwiwalentu za udział w akcji ratowniczej.

    P. Czarnek: Chcesz być lekarzem? Idź na studia. Będą miejsca. Potrzebujemy 60 000 lekarzy

    Min. Czarnek: zwiększamy liczbę osób studiujących na kierunku lekarskim.

    Minister P. Czarnek do rodziców: nie dezerterujcie z waszych obowiązków wychowawczych [wywiad]

    Dzieci rodzą się w rodzinie i ich kondycja - również moralna - zależy od kondycji moralnej rodziny – powiedział PAP szef MEiN Przemysław Czarnek odnosząc się do ostatnich przypadków agresji młodych ludzi wobec rówieśników. I zaapelował: nie możemy dezerterować z naszych obowiązków wychowawczych.

    Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego [wymogi, lektury, rozporządzenie]

    Jakie są wymagania dla egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024?

    OpenAI: nowy GPT-4 zda egzamin prawniczy. Czy za 10 lat zastąpi prawnika, księgową, programistę, dziennikarza?

    Firma OpenAI zaprezentowała najnowszą wersję swojego modelu sztucznej inteligencji, GPT-4. Model językowy ma być m.in. zdolny do zdania egzaminu prawniczego z bardzo dobrym wynikiem i udzielać bardziej poprawnych odpowiedzi niż jego poprzednie wersje, takie jak GPT-3 i ChatGPT. Microsoft poinformował, że na nowym systemie oparł swoją wyszukiwarkę Bing.