REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozporządzenie o stanie wyjątkowym - nieprawidłowości

Rozporządzenie o stanie wyjątkowym - nieprawidłowości zgłoszone przez RPO
Rozporządzenie o stanie wyjątkowym - nieprawidłowości zgłoszone przez RPO
Media

REKLAMA

REKLAMA

Rozporządzenie Rady Ministrów o stanie wyjątkowym - jakie nieprawidłowości Rzecznik Praw Obywatelskich zgłosił do premiera?

Stan wyjątkowy - nieprawidłowości w rozporządzeniu RM

  • Rząd wykroczył poza ograniczenia praw jednostki zakreślone w rozporządzeniu Prezydenta RP o stanie wyjątkowym, które dotyczą zakazu przebywania w ustalonym czasie i w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach
  • Zamiast uszczegółowić te ograniczenia, rząd je poszerzył - wprowadził powszechny zakaz przebywania na całym obszarze stanu wyjątkowego i przez cały czas jego trwania
  • Rada Ministrów powinna zaś była oznaczyć poszczególne miejsca, obiekty i obszary, gdzie obowiązuje zakaz przebywania, a także określić jego przedział czasowy
  • W efekcie doszło do naruszenia konstytucyjnych zasad wydawania rozporządzeń (art. 92 Konstytucji) oraz wolności poruszania się po terytorium Polski (art. 52)

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Mateusza Morawieckiego o odpowiednią inicjatywę legislacyjną w celu usunięcia rozbieżności między oboma rozporządzeniami.

REKLAMA

Do RPO zwrócił się Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, prosząc o podjęcie działań gwarantujących możliwość świadczenia na obszarze stanu wyjątkowego pomocy prawnej w ramach ustawowych zadań adwokatury. W Biurze RPO dokonano analizy odpowiednich przepisów. 

Zakaz przebywania w ustalonym czasie w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach na tym obszarze.

Na wprowadzanie zakazów przebywania w ustalonym czasie i w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach pozwala ustawa z 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym.

REKLAMA

Z rozporządzenia Prezydenta RP z 2 września 2021 r. w sprawie wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze części woj. podlaskiego i lubelskiego wynikają ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela. Obowiązuje m.in. zakaz przebywania w ustalonym czasie w oznaczonych miejscach, obiektach i obszarach na tym obszarze.

Zgodnie z ustawą o stanie wyjątkowym Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzeń, szczegółowy tryb i sposoby oraz obszarowy, podmiotowy i przedmiotowy zakres wprowadzenia i stosowania ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela ustalonych przez Prezydenta RP. Rząd  - w granicach wyznaczonych rozporządzeniem Prezydenta RP – powinien uszczegółowić ograniczenia praw jednostki, uwzględniając w możliwym stopniu minimalizację indywidualnych i społecznych uciążliwości. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2 września 2021 r, Rada Ministrów wydała rozporządzenie w sprawie ograniczeń wolności i praw w związku z obowiązywaniem stanu wyjątkowego. Wprowadziło ono m.in. zakaz przebywania na obszarze objętym stanem wyjątkowym, obowiązujący całą dobę. 

Jednak porównanie § 1 pkt 4 rozporządzenia Prezydenta RP oraz § 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów prowadzi do wniosku, że Rada Ministrów wykroczyła poza granice ograniczeń praw jednostki zakreślone w rozporządzeniu Prezydenta RP. 

REKLAMA

Zgodnie bowiem z rozporządzeniem Prezydenta RP, zakaz przebywania dotyczy oznaczonych miejsc, obiektów i obszarów położonych na terenie objętym stanem wyjątkowym. Ma on charakter punktowy i obejmuje poszczególne miejsca, obiekty, a także wyodrębnione obszary. Ponadto nie obowiązuje on przez cały czas trwania stanu wyjątkowego, lecz w miejscach, obiektach i obszarach w „ustalonym czasie”, a więc w czasie wyodrębnionym z czasu trwania stanu wyjątkowego.  

Rada Ministrów była zatem uprawniona jedynie do uszczegółowienia wprowadzonych przez Prezydenta RP ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Powinna była zatem oznaczyć poszczególne miejsca, obiekty i obszary, położone na terenie objętym stanem wyjątkowym, w których obowiązuje zakaz przebywania i w ten sposób doprecyzować zakres obszarowy i przedmiotowy ograniczenia konstytucyjnej wolności poruszania się. Powinna była też ustalić przedział czasowy, w którym obowiązuje zakaz przebywania. Ponadto mogła ustalić krąg podmiotów objętych tym zakazem.

Rada Ministrów nie postąpiła jednak w ten sposób - wprowadziła powszechny zakaz przebywania na całym obszarze objętym stanem wyjątkowym, z wyłączeniem osób i sytuacji określonych w § 2 rozporządzenia. A zakaz przebywania obowiązuje całą dobę, a więc w praktyce - przez cały czas trwania stanu wyjątkowego. 

Rozporządzenie RM a ustawa o stanie wyjątkowym i Konstytucja

Dlatego w ocenie RPO § 1 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Rady Ministrów wykracza poza granice zakreślone w art. 22 ust. 1 ustawy o stanie wyjątkowym. Nie uszczegóławia bowiem dopuszczonych przez Prezydenta RP ograniczeń, lecz je poszerza. W konsekwencji doszło do naruszenia art. 92 ust. 1 Konstytucji.

Ten sposób stanowienia prawa narusza też art. 18 ust. 2 pkt 1 ustawy o stanie wyjątkowym. Wynika z niego prawny obowiązek określenia na obszarze obowiązywania stanu wyjątkowego sprecyzowanych miejsc, obiektów oraz obszarów, na których wyłączone jest korzystanie przez każdego z wolności poruszania się po terytorium RP oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu (art. 52 ust. 1 Konstytucji). Przepis ten nie uzasadnia natomiast wprowadzenia powszechnego zakazu korzystania z tej wolności konstytucyjnej na obszarze stanu wyjątkowego. 

Takie skorzystanie z kompetencji normodawczych przez Radę Ministrów doprowadziło zatem także do naruszenia art. 52 ust. 1 i 3 Konstytucji. Rada Ministrów wykroczyła bowiem poza ramy ustawowe.

Ponadto RPO wskazuje premierowi, że nadal nie otrzymał odpowiedzi na swe wystąpienie generalne z 6 września 2021 r. z uwagami dotyczącymi ograniczeń praw i wolności w związku z wprowadzonym  stanem wyjątkowym. Zgodnie z ustawą o RPO organ, organizacja lub instytucja, do których zostało skierowane wystąpienie, obowiązane są bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż  w terminie 30 dni, poinformować Rzecznika o podjętych działaniach lub zajętym stanowisku.    

VII.565.2021

Załączniki:

Dokument

RPO_do_premiera_13.10.2021.pdf

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    „Laptop dla czwartoklasisty”. Uczeń oddaje stary darmowy laptop i otrzymuje nowy. Też darmowy. [Wyjaśnienia Ministra Cyfryzacji]

    Czwartoklasista oddaje komputer, by otrzymać drugi z programu „Laptop dla czwartoklasisty”. 

    180 zł za dzień służby żołnierza przy granicy. 112,5 zł za dzień służby spoza sfery przygranicznej [zmiany od 24 sierpnia 2023 r.]

    Dietę 250% otrzymają żołnierze Wojsk Obrony Przeciwlotniczej i Wojsk Radiotechnicznych zabezpieczający lub pełniący dyżurną zmianę bojową (DZB) na rzecz wschodniej granicy. Muszą zostać skierowani w podróż służbową w celu ochrony granicy państwowej. Wypłata diety nie wymaga służby bezpośrednio w strefie przygranicznej (o co trudno w przypadku formacji przeciwlotniczych, przeciwrakietowych i radiolokacyjnych).

    2024 r.: 2 wzory dla umów o pracę: rozwiązanie umowy za porozumieniem, wypowiedzenie umowy na czas określony [Aktualne okresy wypowiedzenia]

    Wzór rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Wzór wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony. [Aktualne okresy wypowiedzenia]

    Premier Saksonii o migracji: sytuacja jest dramatyczna, kontrole na granicy z Polską i Czechami są konieczne

    W debacie na temat polityki migracyjnej premier Saksonii Michael Kretschmer (CDU) opowiedział się za szybkimi i zdecydowanymi środkami. Podkreślił, że „sytuacja jest dramatyczna", a stacjonarne kontrole na granicach z Polską i Czechami są koniecznie, by opanować sytuację – informuje portal Tagesschau.

    REKLAMA

    Bon 2500 zł na laptop od rządu. Czy nauczyciel ma obowiązek przynosić laptop do szkoły?

    Nauczyciele zgłaszają wątpliwości, czy korzystając z bonu 2500 zł na zakup laptopa, będą musieli ten komputer przynosić do szkoły i raportować dyrekcji szkoły, czy wykorzystują go na lekcjach.

    Dwa nowe przywileje zwolnionych pracowników kłopotem dla pracodawców [Nowelizacja przepisów]

    Przywileje ma tylko pracownik, który zaskarżył zwolnienie z pracy do sądu pracy. Polegają na przywróceniu do pracy bez czekania na prawomocny wyrok sądu. Inaczej mówiąc na czas procesu z pracodawcą pracownik dalej pracuje. Jak to zrobić?

    Jakie są prognozy na pierwszy tydzień jesieni?

    Jesień już w kalendarzu, ale czy w prognozach pogody też? Synoptycy z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej sprawdzają, jaka będzie pogoda w najbliższych dniach. 

    Język angielski to nie wszystko. Jakie języki obce są najchętniej wybierane przez uczniów?

    Jaki język obcy jest najpopularniejszy w polskich szkołach średnich? Jaki lektorat najchętniej wybierają studenci? W jakich krajach dzieci nie uczą się angielskiego? 

    REKLAMA

    Minister kultury: Będą darmowe bilety do muzeów dla młodzieży i emerytów

    Minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński poinformował o wprowadzeniu darmowego biletu do instytucji kultury dla młodzieży i emerytów

    R. Telus: Przygotowaliśmy program odtworzenia polskiego przetwórstwa

    Robert Telus, minister rolnictwa, podczas dożynek prezydenckich powiedział: "Przygotowaliśmy program odtworzenia przetwórstwa. Ważne jest stworzenie rolniczego handlu detalicznego. Nadal pomagamy Ukrainie w tranzycie zboża. Tranzyt wzrósł dwukrotnie. Niech ono płynie tam, gdzie jest potrzebne".

    REKLAMA