NIK: szkoły specjalne nie chronią danych uczniów

Według NIK jeszcze w trakcie kontroli, dyrektorzy pięciu szkół, nadali pracownikom przetwarzającym dane osobowe uczniów stosowne upoważnienia lub uzupełnili ewidencję osób upoważnionych o brakujące elementy lub opracowali i wdrożyli do stosowania dokumentację opisującą sposób przetwarzania i ochrony danych osobowych.

Według Kałużyńskiej-Jasak wiele uchybień i nieprawidłowości związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez szkoły, wynika z tego, że niektóre zagadnienia odnoszące się do przetwarzania danych osobowych nie są wprost uregulowane w przepisach regulujących działalność szkół, a ich pracownicy nie w pełni zdają sobie sprawę z konieczności stosowania przepisów ustawy o ochronie danych osobowych i aktów wykonawczych do niej.

Rzeczniczka GIODO przypomniała także, że w tym roku podczas prac legislacyjnych nad nową ustawą o Systemie Informacji Oświatowej (SIO) Inspektor zgłaszał wiele rozwiązań, które zostały uwzględnione w przepisach.

Kontrola wykazała również, dyrektorzy większości (18 na 27) skontrolowanych szkół wprowadzali nieprawdziwe dane do SIO. W efekcie niektóre samorządy otrzymują zawyżone subwencje, a inne zaniżone.

Dane wpisywano na podstawie dokumentacji medycznej i obserwacji, zamiast wymaganych prawem orzeczeń i opinii, wydawanych przez zespoły orzekające w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Jeśli już umieszczano uczniów w systemie na podstawie orzeczeń, to w wielu przypadkach czyniono to niezgodnie z ich treścią lub powoływano się na orzeczenia nieaktualne.

Kontrolerzy stwierdzili, że przy umieszczaniu informacji w SIO najczęściej nadużywano klasyfikacji o niepełnosprawnościach sprzężonych, co pozwalało na uzyskanie większych subwencji. W ten sposób zostali zakwalifikowani np. wszyscy uczniowie z Zespołu Szkół Specjalnych w Busku Zdroju (130 osób). Kontrola wykazała, że niepełnosprawności sprzężone miało potwierdzone stosownymi opiniami tylko 13 uczniów; 17 miało lżejsze rodzaje niepełnosprawności, natomiast w przypadku 100 pozostałych szkoła nie potrafiła pokazać żadnego orzeczenia.

W wyniku takich działań 12 samorządów dostało większe niż powinny subwencje na kształcenie specjalne uczniów. Tylko w latach 2009-2011 nienależna kwota wyniosła ponad 22,9 mln zł. Z kolei siedem samorządów dostało o ponad 1,2 mln zł mniej niż rzeczywiście potrzebowały.