Kompetencje sądu administracyjnego do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie[1] [dalej także: WSA] oddalił skargę B.K. [dalej także: skarżąca] na uchwałę Rady Miejskiej w sprawie odwołania skarżącej ze stanowiska Skarbnika Gminy.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Rada Miejska uchwałą podjętą na wniosek Burmistrza, na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym[2] [dalej także: usg] a także art. 70 §1 i 3 w zw. z art. 52 §1 Kodeksu pracy[3], odwołała skarżącą ze stanowiska skarbnika - głównego księgowego budżetu Gminy. W uchwale wskazano, że odwołanie jest jednoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy bez wypowiedzenia. Dzień wejścia w życie uchwały został przy tym wyznaczony na dzień jej podjęcia.

Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Samorząd i administracja. Pakiet e-booków

W skardze wniesionej do WSA, B.K. zarzuciła uchwale naruszenie m.in. art. 18 ust. 2 pkt 3 usg i przepisów KP[4] poprzez „naruszenie trybu i podstaw merytorycznych odwołania wyrażonych we wspomnianych przepisach”. Skarżąca podniosła także, że uchwała została podjęta pod jej nieobecność, a jednocześnie nie zawierała uzasadnienia. Wobec powyższego, wniosła o stwierdzenie jej nieważności.

W odpowiedzi na skargę Burmistrz [dalej także: organ] wniósł o jej oddalenie. Swoje stanowisko uargumentował okolicznością, iż podjęta uchwała wywołuje jednocześnie skutki w sferze publicznoprawnej i pracowniczej, a sąd administracyjny jest uprawniony do badania takiej uchwały wyłącznie w zakresie publicznoprawnym. Co więcej, zdaniem organu żaden przepis nie ustanawia obowiązku zaproszenia na sesję rady skarbnika. Ponadto, projekt uchwały wraz z uzasadnieniem był dostępny na stronie urzędu.

WSA rozpoznając przedmiotową sprawę oddalił skargę i stwierdził, że zaskarżona uchwała nie została wydana z naruszeniem przepisów prawa.

Przechodząc do analizy sporu, skład orzekający wskazał, że w świetle art. 18 ust. 2 pkt 3 usg powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy na wniosek wójta należy do wyłącznej właściwości rady gminy. Co więcej, jak podkreślił sąd, wystąpienie przez wójta z tymże wnioskiem nie zostało ograniczone przedmiotowo. Innymi słowy: „ocena wystąpienia z takim wnioskiem została pozostawiona wójtowi, a jego skuteczność radzie gminy”.

Z uwagi na szczególny status zawodowy skarbnika gminy, a jednocześnie zadania i funkcje jakie zostały powierzone do wykonania wójtowi, nie można uznać, zdaniem sądu, za uzasadnioną tezy, odmawiającej wójtowi wpływu na obsadzenie tego stanowiska.

Ustawa nie określa przy tym warunków formalnych jakie spełniać winien wniosek o odwołanie skarbnika. Wobec powyższego, skład orzekający przyjął, iż: „wniosek taki może być złożony w dowolnym czasie, nawet podczas sesji, na której skarbnik ma być odwołany, a wybór formy wniosku, jak i wskazanie powodów, dla których skarbnik miałby zostać odwołany ze stanowiska należą do wójta”.

Co więcej, powołując się na orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego[5], WSA wskazał, że wprowadzenie do statutu gminy zapisu, zgodnie z którym podjęcie uchwały o odwołaniu ze stanowiska skarbnika jest uzależnione od jego wcześniejszego wysłuchania, narusza prawo. 

Wobec powyższego, zdaniem składu orzekającego, nie można uznać, żeby obecność skarżącej na posiedzeniu była konieczna. Jak argumentował sąd, kompetencje rady gminy do odwołania skarbnika są ograniczone jedynie wymogiem złożenia wniosku przez wójta, a: „wprowadzenie w tym zakresie dodatkowego wymagania w postaci obowiązku wysłuchania osoby, której wniosek o odwołanie dotyczy, stanowi dodatkowe, nieprzewidziane ustawą ograniczenie kompetencji rady”.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia przepisów prawa pracy, które podniosła skarżąca, WSA wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o pracownikach samorządowych skarbnik gminy zatrudniony jest na podstawie powołania. Z kolei, jak zostało już zaznaczone wcześniej, odwoływanie i powoływanie skarbnika należy do wyłącznej właściwości rady gminy.

Powołanie wywołuje jednocześnie skutek nawiązania stosunku pracy, a odwołanie, jak wskazał skład orzekający jest jednocześnie rozwiązaniem tego stosunku. Sąd podniósł następnie, iż odwołanie jest co do zasady równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy za wypowiedzeniem, jednakże możliwa jest także sytuacja, w której owo rozwiązanie następuje bez wypowiedzenia (art. 52 i 53 KP).

Uchwała rady gminy o powołaniu czy odwołaniu skarbnika, wywołuje zatem skutki prawne nie tylko w sferze prawa publicznego, ale jak argumentował WSA, także na gruncie prawa pracy. Jest to przy tym, jak wskazał sąd, jeden akt normatywny i jako taki podlega ocenie pod kątem jego zgodności z prawem.

W ocenie składu orzekającego, sąd administracyjny nie jest kompetentny do rozstrzygania w sprawie istnienia stosunku pracy. Jest to spowodowane tym, że: „nawiązanie i rozwiązanie stosunku pracy jest czynnością z zakresu prawa pracy, podejmowaną w przypadku stosunku pracy z powołania przez organ działający na rzecz pracodawcy i wywołującą określone skutki w tej dziedzinie, która ma bez wątpienia charakter cywilnoprawny zobowiązaniowy”. Precyzując, skutki powołania w sferze prawa pracy należą do zakresu kompetencyjnego sądów powszechnych, a nie sądownictwa administracyjnego.

Wyrok jest nieprawomocny.