REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koszt pracy pracownika dodatkowym kosztem udostępnienia informacji publicznej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Opłata za udostępnienie informacji publicznej.
Opłata za udostępnienie informacji publicznej.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W świetle art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej[1] [dalej: udip], dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, z zastrzeżeniem art. 15. Przepis art. 15 ust. 1 udip stanowi z kolei, iż jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.

Promocja: Jak wypowiadać umowy o pracę. Procedura i wzory dokumentów

REKLAMA

Koszt pracy pracownika dodatkowym kosztem udostępnienia informacji publicznej?

REKLAMA

Wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2018 r., Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt I OSK 1363/17) oddalił skargę kasacyjną Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego [dalej także: PINB] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13.12.2016 r., (sygn. akt II SA/Wa 942/16) w sprawie ze skargi na akt PINB w przedmiocie opłaty za udostępnienie informacji publicznej. Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym.

Dnia 2 marca 2016 r. do PINB wpłynął wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci kserokopii pełnej ewidencji lub wglądu do dokumentów (rejestru/ów) decyzji i postanowień (pozbawionych danych osobowych) z każdego oddziału za okres od dnia 1 października 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wydanych przez (ewentualnie z upoważnienia) Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w ramach posiadanych kompetencji. W rezultacie zapoznania sią przez organ ze złożonym wnioskiem doszedł on do przekonania, że udostępnienie informacji we wskazanym zakresie spowoduje po jego stronie dodatkowe koszty, wynikające z konieczności wykonania kserokopii decyzji i postanowień, dokonania ich anonimizacji i ponownego skopiowania już zanonimizowanych rejestrów. W ocenie PINB przy tak dużym zakresie żądanej informacji, wykonanie tych czynności możliwe będzie jedynie w czasie niekolidującym z obowiązkami służbowymi, po godzinach pracy.

Dodatkowy, a przy tym wysoki koszt udostępnienia informacji wymaga dokładnych wyliczeń

REKLAMA

Działając w oparciu o art. 15 udip, PINB ustalił koszt związany z udostępnieniem żądanej informacji publicznej na kwotę 6.472,36 zł, zobowiązując wnioskodawcę do zapłaty i poinformowania organu o fakcie jej dokonania. Z pismem informującym o konieczności zapłaty wskazanej kwoty nie zgodził się wnioskodawca, składając na wydany w tym zakresie akt, skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wnioskodawca zarzucił w skardze, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzi konieczność sporządzenia odpowiedzi na wniosek po godzinach pracy pracowników urzędu. Zdaniem Skarżącego, PINB nie dokonał dokładnego wyliczenia, z czego wskazane przez ten organ bardzo wysokie koszty wynikają, a jedynie wskazał, że udostępnienie informacji będzie się wiązało z wykonaniem kserokopii, anonimizacją oraz z ponownym skopiowaniem dokumentów. W ocenie skarżącego wnioskodawcy, zakres tych czynności nie uzasadnia stanowiska, że są one na tyle czasochłonne, aby musiały być wykonywane po godzinach pracy; nie wiadomo nawet, ile wnioskowanych aktów znajduje się w posiadaniu organu.

Skarżący podkreślił także, że wskazana przez PINB opłata w całości wynika z wliczenia do jej kosztów wynagrodzenia pracowników mających przygotować odpowiedź na wniosek. Nie wyjaśniono dlaczego akurat taka, a nie inna, kwota konieczna jest do opłacenia ich pracy. Pogląd o zaliczeniu do dodatkowych kosztów udostępnienia informacji publicznej, kosztów pracy pracownika sporządzającego po godzinach pracy odpowiedź na wniosek, jest poglądem odosobnionym i nie znajdującym szerszego poparcia w orzecznictwie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W odpowiedzi na skargę PINB wniósł o jej oddalenie wskazując m.in., iż ze względu na szeroki zakres informacji żądanych przez wnioskodawcę w różnych wnioskach, ich udostępnianie stanowi duże obciążenie organizacyjne i finansowe dla Inspektoratu.

Organ wskazał, że każdorazowe udzielenie odpowiedzi na wnioski skarżącego wymaga zgromadzenia, zanonimizowania i sporządzenia wielu kserokopii żądanych dokumentów, a przy tym wymusza takie działania organizacyjne oraz angażuje środki osobowe, które zakłócają normalny tok działania Inspektoratu i utrudniają wykonywanie przypisanych mu zadań.

Nie można uzależniać udostępnienia informacji publicznej od uiszczenia opłaty

W rezultacie rozpoznania złożonej skargi, WSA w Warszawie uchylił akt nakładający na Skarżącego opłatę za udostępnienie informacji publicznej. Sąd ten wskazał m.in., że z powodu braku wniesienia opłaty podmiot zobowiązany nie będzie mógł ani odmówić udostępnienia informacji (wydać decyzji o odmowie udostępnienia informacji), ani też pozostawić sprawy ( wniosku) bez rozpoznania. W ocenie Sądu, wysokość przedmiotowej opłaty odpowiadać ma kosztom związanym ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku. Przekształcanie informacji przez przeniesienie na nośnik papierowy lub elektroniczny generuje dodatkowe koszty, dlatego udostępnienie jej w taki sposób może łączyć się z ponoszeniem opłat. Często również przekształcenie informacji wiąże się z pozbawieniem danych chronionych odrębną ustawą, co z kolei angażuje środki materialne i osobowe podmiotu zobowiązanego do realizowania zadań innych niż te, do których został powołany. Ewentualne opłaty muszą mieć charakter zindywidualizowany i zależeć od konkretnie poniesionych, rzeczywistych kosztów, a nie kosztów hipotetycznych, szacunkowych, dopiero przewidywanych. Oceniając przedmiotową sprawę, WSA w Warszawie stwierdził, że analiza akt nie wskazuje, aby koszty przygotowania żądanej przez skarżącego informacji były rzeczywiste. Do wezwania skierowanego do wnioskodawcy nie załączono kosztorysu przedstawiającego wyliczenie tych kosztów, co uniemożliwiło zainteresowanemu ustalenie rzeczywistej ilości przygotowywanej informacji i ewentualnej modyfikacji wniosku. Ponadto, z istniejącego kosztorysu nie wynika, ile kart o określonym formacie zostanie udostępnionych i dlaczego wymaga to zaangażowania 12 osób w 3 Oddziałach Terenowych przez 7 godzin pracy, 4 osób w 1 Oddziale Terenowym przez 6 godzin pracy i 1 osoby w Oddziale Egzekucji przez 2 godziny pracy. Z oświadczenia Skarżącego złożonego na rozprawie wynika, że otrzymał on 39 kart formatu A3 i 16 kart formatu A4. To poddaje w ocenie sądu w wątpliwość potrzebę zaangażowania łącznie aż 17 pracowników w określonym wymiarze pracy. Ustalona przez PINB opłata nie jest, w ocenie WSA, kwotą rzeczywistą odnoszącą się do realizacji wniosku, lecz kwotą zawyżoną, niemającą pokrycia w sporządzonej kalkulacji.

Organ nie podzielił stanowiska prezentowanego przez WSA w Warszawie i w konsekwencji złożył skargą kasacyjną od ww. wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W skardze tej wskazał m.in., iż wymóg przedstawienia wnioskodawcy kalkulacji kosztów nie wynika z treści art. 15 udip, wobec czego zarzut Sądu nie znajduje uzasadnienia. Brak jest w ocenie PINB podstaw do przyjęcia założenia, że na żądanie wnioskodawcy organ nie przedstawiłby mu dokładnego wykazu kosztów. Tymczasem wnioskodawca o takie zestawienie w ogóle nie wystąpił. Skarżący kasacyjnie organ nie podzielił także stanowiska Sądu, iż na etapie postępowania o udzielenie informacji publicznej, aby zasadnie żądać zwrotu kosztów, organ musi dokładnie wykazać koszt poniesiony, a nie przewidywany, czy szacunkowy.

„Wyjątek od zasady bezpłatnego dostępu do informacji publicznej nie może służyć innym celom niż sfinansowanie sposobu jej udostępnienia”

Ustosunkowując się do podniesionych w skardze kasacyjnej zarzutów, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż przewidziany w art. 15 udip wyjątek od zasady dotyczy poniesienia przez podmiot zobowiązany dodatkowych kosztów i znajduje zastosowanie w dwóch przypadkach. Pierwszy obejmuje koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia informacji, innym niż jedna z form określonych w art. 12 ust. 2 pkt 2 udip (kopiowanie, wydruk, przesłanie informacji albo przeniesienie jej na powszechnie stosowany nośnik informacji). Drugi wiąże się z koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku i taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie.

NSA podniósł, iż dopuszczalne jest jedynie pobieranie opłat odpowiadających dodatkowym kosztom, które zmuszony jest ponieść podmiot zobowiązany do udostepnienia informacji publicznej. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z kosztami dodatkowej aktywności organu bądź jego pracowników np. koniecznością wykonania dodatkowej pracy. W ocenie NSA, wprawdzie Skarżący trafnie zauważył, że art. 15 udip, nie nakłada na organ obowiązku przedstawienia wnioskodawcy kalkulacji kosztów związanych z udostępnieniem informacji, nie zmienia to jednak faktu, że z dołączonego do akt administracyjnych kosztorysu nie wynika, że wszystkie wymienione tam koszty były rzeczywiście niezbędne dla celu przygotowania zanonimizowanych kopii, w szczególności w odniesieniu do czasu poświęconego na wykonanie tego zadania przez pracowników organu oraz liczby osób zajmujących się realizacją wniosku.

Instytucja informacji publicznej o charakterze przetworzonym środkiem zaradczym na „dokuczliwe” wnioski

W uzasadnieniu wyroku NSA podkreślił, że opłata określona w art. 15 udip musi wynikać z konieczności poniesienia kosztów realizacji wniosku, możliwych do zweryfikowania pod względem prawidłowości ich wyliczenia i nie może mieć charakteru zaporowego, gdyż skutkowałoby to faktycznym pozbawieniem strony prawa do uzyskania informacji o działalności organów publicznych. Dostrzegając jednocześnie sygnalizowany przez PINB problem składania przez wnioskodawcę licznych wniosków o udzielenie informacji publicznej w szerokim zakresie, zakłócających normalny tok funkcjonowania organu, NSA wskazał, iż tego rodzaju sytuacje należałoby rozpatrywać z uwzględnieniem przepisów regulujących zasady udostępniania informacji publicznej o charakterze przetworzonym. Wyrok jest ostateczny i prawomocny.

[1] T.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1330;

Joanna Kostrzewska

radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu,

specjalizuje się w prawie administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa w Poznaniu

www.ziemski.com.pl

Artykuł pochodzi z Portalu: www.prawodlasamorzadu.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PPP rośnie w siłę. Podsumowanie X Forum Liderów PPP

„Przyszłość PPP w Polsce” była tematem przewodnim jubileuszowej, dziesiątej edycji Forum Liderów PPP, która odbyła się 16 czerwca 2025 roku w Warszawie. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej i samorządowej, parlamentarzyści, eksperci, instytucje finansujące, partnerzy prywatni oraz promotorzy projektów realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Wśród gości znaleźli się m.in. wicemarszałek Senatu Maciej Żywno, senatorowie Joanna Sekuła i Adam Szejnfeld, a także praktycy rynku PPP z Polski i Europy.

Nowy wariant Covid-19 o nazwie Nimbus. Jakie objawy?

Nowy wariant koronawirusa Covid-19, nazwany Nimbus, zaczyna się rozprzestrzeniać – podaje amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Zakażenia tym szczepem odnotowano już w Azji, Stanach Zjednoczonych oraz Europie. Nimbus objawia się przede wszystkim silnym bólem gardła, jednak nie jest groźniejszy niż wcześniejsze warianty Omikrona.

Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

REKLAMA

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

REKLAMA

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

REKLAMA