REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawne obostrzenia dotyczące palenia tytoniu w pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grobicka-Madej Kamilla
papieros, palenie, praca/fot. Fotolia
papieros, palenie, praca/fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zakaz palenia tytoniu w miejscu pracy ciągle dostarcza wątpliwości prawnych. A przecież przepisy prawne jasno wskazują, jakie obowiązki ma pracodawca przy organizacji miejsca dla osób palących. Dotyczy to także urzędów.

Z INICJATYWY CZYTELNIKÓW

Zakaz palenia wyrobów tytoniowych m.in. w pomieszczeniach zakładów pracy, jakimi są także urzędy, przewidziany w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (dalej: u.o.z.t.) – wprowadzony nowelizacją z 8 kwietnia 2010 r. – wywołał wiele kontrowersji.

REKLAMA

Urząd to miejsce pracy

Ustawodawca, uzasadniając konieczność ustanowienia takiego zakazu, wskazał przede wszystkim, że nowelizacja ta ma na celu rozszerzenie obszarów objętych zakazem palenia tytoniu na większość miejsc publicznych oraz ujednolicenie sankcji za ich nieprzestrzeganie. Nowelizacja rozszerzyła zakaz palenia na wszystkie obiekty użytku publicznego, miejsca pracy, środki transportu publicznego i związane z nimi obiekty oraz na obiekty sportowe i rekreacyjne, reguluje także kwestię palenia w bezpośrednim sąsiedztwie wejść i wyjść z miejsc publicznych.

Polecamy produkt: Jak wypowiadać umowy o pracę. Procedura i wzory dokumentów

Urzędy administracji zespolonej to m.in.:

Komenda Wojewódzka Policji, Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej, Kuratorium Oświaty, Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego, Wojewódzka Inspekcja Geodezyjna i Kartograficzna, Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego, Wojewódzki Inspektor Sanitarny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Urzędy administracji niezespolonej to m.in.:

REKLAMA

Sztaby wojskowe i wojskowe komendy uzupełnień, izby i urzędy celne, izby skarbowe, urzędy skarbowe, urzędy kontroli skarbowej, regionalne zarządy gospodarki wodnej, urzędy morskie, urzędy statystyczne, urzędy żeglugi śródlądowej, regionalne dyrekcje ochrony środowiska.

REKLAMA

Miejscem pracy są urzędy administracji samorządowej na szczeblu gminnym, powiatowym czy wojewódzkim (czyli urzędy gmin, starostwa, urzędy marszałkowskie, siedziby przedsiębiorstw prowadzonych z udziałem jednostek samorządu terytorialnego itp.) oraz urzędy administracji rządowej zespolonej i niezespolonej (patrz ramka). Zgodnie zatem z przepisami u.o.z.t., obowiązuje tam zakaz palenia.

Ustawodawca przewidział jednak pewne odstępstwa w postaci możliwości wyznaczenia w budynku urzędu palarni. Upoważnienie do tego wynika z treści art. 5a ust. 3 pkt 5 u.o.z.t., przy czym trzeba zaznaczyć, że jest to uprawnienie pracodawcy, a nie obowiązek, na co wskazuje wprost brzmienie tego przepisu – „właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię (...) w pomieszczeniach zakładów pracy” – i nie jest możliwe przymuszenie pracodawcy do urządzenia palarni, choćby nawet w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez inspektora pracy (wyrok WSA w Łodzi z 17 listopada 2011 r., sygn. akt III SA/Łd 939/11). Zamiast pomieszczenia służącego wyłącznie do palenia wyrobów tytoniowych, tzw. palarni, pracodawca może wyznaczyć i odpowiednio oznaczyć miejsce do palenia papierosów poza budynkiem, np. na dziedzińcu posesji. Taka sytuacja ma miejsce w Zachodniopomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie (wystąpienie pokontrolne NIK, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/12/137/LSZ/).

Polecamy serwis: Pracownicy

Regulamin urzędu

Jak wskazano wcześniej, zakaz palenia papierosów w urzędzie wynika wprost z ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Może on jednak zostać wzmocniony przez pracodawcę również w regulaminach i instrukcjach obowiązujących w danym urzędzie ustalonych na podstawie przepisów ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej: k.p.) czy też o przepisy ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Z tego też względu istnieją różne sankcje za jego naruszenie.

Bez względu na rangę przepisów wprowadzających zakaz palenia w miejscu pracy pracownicy zobligowani są do jego bezwzględnego przestrzegania, w przeciwnym bowiem razie narażają się na wszczęcie wobec nich postępowania dyscyplinarnego, którego wynikiem może być kara nagany, upomnienia lub kara pieniężna przewidziana w przepisach art. 108 § 1 i 2 k.p. lub kara grzywny unormowana w przepisie w art. 13 ust. 2 u.o.z.t.

Palenie poza urzędem

Na gruncie omawianego zagadnienia należy rozróżnić naruszenie zakazu palenia papierosów na terenie urzędu oraz poza jego terenem (na ulicy). Za naruszenie zakazu palenia na terenie urzędu, gdy nie zostanie wyznaczona w budynku palarnia czy też wydzielone do palenia na terenie posesji specjalne miejsce, umocowany do nałożenia na pracownika kary wynikającej z przepisów k.p. jest pracodawca. I tu możliwe jest zastosowanie nagany, upomnienia lub kary pieniężnej za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych. Możliwe jest również nałożenie na pracownika kary grzywny, z tym wszak zastrzeżeniem, że w takim przypadku zastosowanie mają przepisy o postępowaniu w sprawach o wykroczenia, a w konsekwencji do ukarania kompetentne są wyłącznie powołane do tego organy (np. policja).

Dopuszczalne jest również obciążenie pracowników palących papierosy w miejscu publicznym – na ulicy – karą grzywny, ale wyłącznie w sytuacji, gdy teren ten na mocy uchwały rady gminy podjętej na podstawie art. 5 ust. 4 u.o.z.t. uznany zostanie za strefę wolną od dymu tytoniowego. Ta norma upoważnia bowiem organ stanowiący gminy do ustalenia (w drodze uchwały) dla terenu gminy, innych niż wymienione w ust. 1, miejsc przeznaczonych do użytku publicznego jako stref wolnych od dymu tytoniowego i w związku z treścią art. 13 ust. 2 u.o.z.t. może to stanowić podstawę do interwencji uprawnionych w tej materii instytucji innych niż pracodawca.

Przerwa w pracy

Omawiając zagadnienie palenia papierosów w czasie godzin pracy, niewątpliwie warto przyjrzeć się mu w jeszcze innym aspekcie. Otóż, oddając się czynności palenia w budynku lub poza nim, pracownicy opuszczają fizycznie swoje miejsce pracy (o ile nie palą w gabinetach, co jest, jak już wspomniano, niedopuszczalne). Jeżeli dochodzi do tego sporadycznie, względnie raz w ciągu dnia pracy, jest to usprawiedliwione mocą art. 134 k.p., zgodnie z którym, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, ma on prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy, zatem trudno stawiać zachowaniu temu jakiś zarzut (poza narażaniem się na utratę zdrowia).

Biorąc jednak pod uwagę immanentną cechę nałogu nikotynowego, przejawiającą się potrzebą regularnego dostarczania organizmowi określonych dawek nikotyny, jeżeli pracownik opuszcza swoje stanowisko pracy parokrotnie w ciągu dnia, wychodząc „na papierosa”, to rozważenia wymaga kwestia sposobu rozliczania czasu pracy takiej osoby. Przerwy na zapalenie papierosa uznać można za nieobecność usprawiedliwioną, pod warunkiem jednak odnotowania opuszczenia miejsca pracy w ewidencji wyjść prywatnych. Jeśli pracownik dopełni tego obowiązku, brak będzie podstaw do nałożenia na niego kary (w tym pieniężnej) na podstawie art. 108 k.p. Pracodawca może również zarządzić konieczność odpracowania usprawiedliwionych nieobecności w pracy. Jako przykład wskazać można zarządzenie nr 94/2014 Burmistrza Miasta i Gminy Mirsk z 15 lipca 2014 r., http://bip.mirsk.pl/files/sites/3104/wiadomosci/235892/files/z9414_150714.pdf.

Warto na zakończenie zauważyć, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia przestrzeganie zakazu palenia wyrobów tytoniowych w obiektach nim objętych (https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/12/137/LSZ/). NIK wskazała, że wyniki kontroli potwierdziły, iż zakaz palenia w miejscach publicznych cieszy się akceptacją społeczną i jest generalnie respektowany, co znacząco zmniejszyło zagrożenie biernym paleniem w miejscach pracy oraz w obiektach użyteczności publicznej.

KAMILLA GROBICKA-MADEJ

dyrektor Wydziału Nadzoru i Kontroli, Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie

PODSTAWY PRAWNE

● art. 95 ustawy z 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 395; ost. zm. Dz.U. 2015 r. poz. 1855)

● ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 298)

● art. 108 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1268)

Zobacz również: Oceny okresowe w służbie cywilnej po zmianach z 23 lipca 2015 r. - poradnik

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

Polacy mają problem z rozróżnieniem piw alkoholowych i bezalkoholowych

Z badania zrealizowanego przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS wynika, że Polacy mylą piwa alkoholowe i bezalkoholowe oraz chcą całkowitego zakazu reklamowania piwa "zero procent".

4666 zł brutto dla pracownika samorządu? To nie żart

Trwa odpływ fachowców z sektora samorządowego. Powód? Niskie płace, poczucie braku doceniania i marne perspektywy na przyszłość. W programie Gość Infor.pl gościł Jacek Wolszczak, pracownik samorządu z dolnośląskiej Świdnicy.

REKLAMA

Cytomegalia wrodzona. Przełomowe badanie z honorowym patronatem Ministerstwa Zdrowia

Wirus cytomegalii u kobiet w ciąży może stanowić zagrożenie dla zdrowia a nawet życia dziecka. W Klinice Położnictwa i Ginekologii Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie realizowany jest projekt POL PRENATAL CMV. To pierwsze badanie w Polsce i drugie na świecie dotyczące zakażenia wewnątrzmacicznego u ciężarnych z pierwotną infekcją wirusem cytomegalii. Jest to przełomowe badanie niekomercyjne, finansowane przez Agencję Badań Medycznych, nad którym honorowy patronat objęła Minister Zdrowia Izabela Leszczyna.

Liczba ludności w Polsce [dane GUS]

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące liczby ludności w Polsce na koniec I kwartału 2025 r.

Minimalne warunki utrzymania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie minimalnych warunków utrzymywania psów i kotów w schroniskach dla zwierząt trafił do konsultacji i opiniowania. Co zawiera? Co się zmieni?

Nowe świadczenie "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej": większa dostępność do skierowań na badania. Jakie badania będzie można zrobić? Kto będzie mógł wystawić skierowanie na badanie? [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami mającymi zwiększenie dostępności do świadczeń zdrowotnych o charakterze diagnostyczno-profilaktycznym. Położne i pielęgniarki będą mogły wystawiać skierowania na badania w ramach nowego świadczenia "Moje zdrowie – Bilans Zdrowia Osoby Dorosłej". Jakie badania będzie można zrobić?

REKLAMA

W czwartek nawet blisko 30 st. C. Gdzie takie temperatury?

Jest szansa, że w tym roku na Wielkanoc nie będzie śniegu. Od kilku dni pogoda jest wiosenna, w czwartek temperatura wyniesie od 21 do 26 st. C, a w centrum możliwe jest nawet 27 st. C!

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

Podwyżki dla pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Kto odpowiada za podwyżki? Odpowiedź MF i MRPiPS. Co zakłada projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniający rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (RD172)?

REKLAMA