Ochrona danych osób informujących o nieprawidłowościach

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych odpowiada: Nie, ponieważ osoba, dzięki której postępowanie administracyjne zostało wszczęte z urzędu, nie jest jego stroną.

Uzasadnienie: Stroną postępowania jest każdy, czyjego interesu lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny (art. 28 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.).

Nieuzasadnione jest traktowanie jako strony osoby informującej organ (np. gminę, powiat lub urząd marszałkowski) o zaobserwowanych uchybieniach, zwłaszcza osoby wskazującej jedynie na konieczność podjęcia przez organ pewnych czynności z urzędu.

Instytucje publiczne mają możliwość zbadania sygnalizowanych przez obywateli nieprawidłowości poprzez wszczęcie postępowania z urzędu, które może być przeprowadzone bez konieczności ujawniania źródła informacji.

Instytucja publiczna jest bowiem w tym przypadku administratorem danych osobowych. Powinna zatem:

1) dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a zwłaszcza zapewnić, aby były przetwarzane zgodnie z prawem, a także zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów i niepoddawane dalszemu przetwarzaniu niezgodnemu z tymi celami (art. 26 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych; dalej: u.o.d.o.),

2) zapewnić ochronę przetwarzanym danym osobowych poprzez zabezpieczenie przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem, zmianą, utratą oraz przetwarzaniem z naruszeniem u.o.d.o.

Zadania te zrealizowane powinny być poprzez zastosowanie skutecznych środków technicznych i organizacyjnych, gwarantujących ochronę przetwarzanych danych osobowych (art. 36 ust. 1 u.o.d.o.).

SKUTKI UJAWNIENIA DANYCH OSOBOWYCH

Ujawnienie w aktach postępowania administracyjnego danych osobowych osoby informującej gminę, powiat lub urząd marszałkowski o nieprawidłowościach, które są podstawą wszczęcia postępowania, nie znajduje podstawy prawnej w przepisach k.p.a., jak również naraża samorządy na zarzut naruszenia sfery prywatności tych osób.

Wojciech Rafał Wiewiórowski - doktor nauk prawnych.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych

Podstawy prawne:

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (j.t. Dz.U. z 2002 r. nr 101, poz. 926; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. nr 176, poz. 1238)

• Ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. nr 229, poz. 1539)