REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podstawy, tryby i formy wznowienia postępowania administracyjnego

Sylwester Szczepaniak

REKLAMA

REKLAMA

Instytucja wznowienia postępowania administracyjnego uregulowana przez Kodeks postępowania administracyjnego, stanowi nadzwyczajną drogę usuwania decyzji prawnie wadliwych z obrotu prawnego.  W praktyce jest ona bardzo często stosowana.

Art. 145 kpa stanowi, że postępowanie administracyjne  może zostać wznowione jeżeli w jego wyniku zostało wydane:

REKLAMA

- postanowienie na które służy zażalenie (art. 126 kpa)

- ostateczna decyzja administracyjna (czyli taka od której nie służy odwołanie ani wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy).

Odrębną przesłanką wznowienia postępowania jest wydanie wyroku Trybunału Konstytucyjnego, w wyniku którego uchylony został przepis będący podstawą decyzji administracyjnej.

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wznowienie postępowania następuje poprzez wydanie postanowienia, w którym określa się:

- przedmiot postępowania,

- strony postępowania, 

- organ wszczynający postępowanie.

Na postanowienie to nie służy zażalenie wnoszone w trybie kodeksu postępowania administracyjnego a więc stronie niezadowolonej z faktu wznowienia postępowania przysługuje bezpośrednio skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

 

Natomiast w przypadku odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego, stronie przysługuje w terminie 14 dni od jej doręczenia, prawo wniesienia odwołania lub wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, bądź o czym często zapominają obywatele prawo złożenia wniosku o stwierdzenia nieważności decyzji (w tym decyzji nieprawomocnej) do organu wyższego stopnia, jeżeli zachodzą ku temu przesłanki określone w art. 156 k.p.a.

Wniosek o wznowienie postępowania składa się do organu, który wydał decyzje ostateczną.

 

Projektowane zmiany 

 

REKLAMA

W projekcie nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego odmowa wszczęcia wznowienia postępowania będzie następowała poprzez wydanie postanowienia. W uzasadnieniu projektu ustawy podaję się, iż wprowadzenie ww. uregulowania jest konsekwencją dodania w projekcie art. 61 § 1 a w którym jest mowa o tym, iż gdy żądanie wszczęcia postępowania następuje na wniosek osoby niebędącej stroną lub nie może ono być z innych przyczyn wszczęte wydaję się postanowienie na które służy zażalenie.

Istota problemu polega jednak na tym, że w proponowanym brzmieniu art. 149 § 3 stanowiącym o odmowie wszczęcia postępowania brak jest mowy o możliwości złożenia zażalenia na to postanowienie. Tymczasem  proponowana nowelizacja nie zmienia swoimi zapisami ogólnej zasady wyrażonej w art. 141. kpa., wedle której zażalenie na postanowienie przysługuję wtedy, gdy kodeks tak stanowi.

Proponowana nowelizacja mimo ww. niespójności ujednolica formę prawną odmowy wznowienia postępowania, która w obecnym stanie prawnym, przewiduje w przypadku żądania wznowienia postępowania zakończonego w formie decyzji - wydanie decyzji o odmowie wznowienia takiego postępowania a w przypadku postępowania zakończonego wydaniem postanowienia – wydanie postanowienia w tym przedmiocie (art 126 kpa). Po wejściu w życie nowelizacji, w każdym z ww. przypadków organ wyda postanowienie.

 

Niezależnie od problemu z określeniem czy wedle proponowanej nowelizacji Stronie będzie przysługiwało zażalenie, warto zauważyć że z pewnością osoba żądająca wznowienia postępowania zgodnie z art. 2 § 3 pkt 2 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, będzie mogła złożyć na to postanowienie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

 

Wszczęcie postępowania a uchylenie decyzji

 

Zgodnie z art. Art. 146. k.p.a nie uchyla się decyzji w przypadku wznowienia postępowania po upływie dziesięciu lat, gdy zaistniały podstawy wznowienia (dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe lub decyzja wydana została w wyniku przestępstwa).

W pozostałych przypadkach tj.

  • decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu.
  • strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
  • wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,
  • decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
  • zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji.
  • decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.
  • oraz gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

 nie można uchylić  decyzji po upływie 5 lat od jej doręczenia bądź ogłoszenia.

Postępowanie w sprawie przyznania dodatku mieszkaniowego>>

Zasada poprawności merytorycznej decyzji

 

Oddzielną przesłanką uniemozliwiającą uchylenie decyzji, nieograniczoną czasowo, jest określona w art. 146 § 2 kpa  „zasada poprawności  merytorycznej decyzji”.

REKLAMA

Zgodnie z ww. paragrafem nie uchyla się decyzji nawet po stwierdzeniu, że w trakcie postępowania wystąpiły przestanki wznowienia postępowania,  jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.

Brak możliwości uchylenia decyzji z powodu upływu terminów określonych powyżej oraz zasady wyrażonej w art. 146 § 2 kpa nie może być podstawą odmowy wszczęcia postępowania. Co potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych. Jednakże w takich przypadkach zgodnie z treścią art. 15 kpa organ ogranicza się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których nie uchylił tej decyzji.

Mimo, iż decyzja nie została uchylona sam fakt stwierdzenia nieprawidłowości ma znaczenie prawne np. w przypadku dochodzenia roszczeń lub jako podstawa wznowienia innego postępowania administracyjnego bądź sądowego, w oparciu o przesłankę wyjścia na jaw istotnych dla sprawy nowych okoliczności faktycznych lub nowych dowodów istniejących w dniu wydania decyzji a nieznanych organowi, który wydał decyzję – w sytuacji gdy te postępowania administracyjne są ze sobą połączone.

 Księgi wieczyste on-line>>

Odmowa wszczęcia postępowania

 

Organ odmówi wszczęcia postępowania administracyjnego, gdy żądanie zostało wniesione po terminie określonym w artykułach 145 a § 2 kpa oraz art. 148 k.p.a i jest to termin 1 miesiąca, w pierwszym przypadku od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego a w drugim przypadku od dnia w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do wznowienia postępowania lub od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji.

 

Ponadto decyzję od odmowie wszczęcia postępowania organ wyda  gdy o wznowienie postępowania wnosi osoba nieposiadająca zdolności procesowej tj. osoba, która nie ukończyła lat trzynastu, oraz osoba ubezwłasnowolniona całkowicie zgodnie z treścią art. 12 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny.

Organ wyda powyższą decyzję również gdy osoba składająca taki wniosek nie wykaże że  posiada interes prawny, gdyż w rozumieniu art. 28 kpa posiadanie interesu prawnego jest elementarną cechą strony w postępowaniu administracyjnym. W tym przypadku, jak podkreśla Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 16 czerwca 2009 r.  „W orzecznictwie sądów administracyjnych jednolity jest pogląd, co do tego, że odmowa wznowienia postępowania administracyjnego z tego powodu, ze żądający wznowienia nie jest strona postępowania, może nastąpić tylko wówczas, gdy okoliczność ta jest oczywista” (sygn. akt. II SA/Bk 795/08 źródło: www.orzeczenia.nsa.gov.pl)

W innym przypadku, gdy organ ma wątpliwości co do ww. faktu powinien wznowić postępowanie.

 

Wydanie przez organ decyzji o odmowie wznowienia postępowania ww. przypadkach (czyli poza wymienionymi już art. 145 § 1 pkt 4 oraz art. 145 a kpa) nie musi powodować niemożności wszczęcia postępowania. Zgodnie bowiem z art. 147 kpa wznowienie postępowania powinno nastąpić z urzędu, gdy do organu administracyjnego dotrą informacje o zaistnieniu przesłanek określonych w art. 145 § 1 k.p.a (za wyjąteczkiem przesłanki określonej w pkt 4 tego artykułu).

Takim źródłem informacji może być np. skarga wniesiona do organu administracyjnego na podstawie przepisów działu VIII kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższa skargę może złożyć każdy w interesie własnym, cudzym lub ogólnie pojętym interesie publicznym. Nie wymaga się więc od osoby ją wnoszącej przymiotu strony.

Art. 235. stanowi, że skargę w sprawie, w której w toku postępowania administracyjnego została wydana decyzja ostateczna, uważa się zależnie od jej treści za żądanie wznowienia postępowania lub za żądanie stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu. Żądanie takie zostanie uwzględnione, gdy zachodzą przewidziane w kodeksie warunki do wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany.

 

Ważne!

Powyższy zapis stwierdza więc że poza art. 145 §  pkt 4 osoba której nie przysługuje prawo strony może złożyć skargę w trybie działu VIII kpa a organ badając wyłącznie przesłanki przedmiotowe (czyli zaistnienie bądź nie podstaw wznowienia postępowania) powinien wznowić postępowanie z urzędu. Gdy tego nie uczyni wydaje się, iż pozostaje w bezczynności – choć takiej osobie w tym przypadku nie przysługuje prawo (gdyż nie jest stroną takiego postępowania) wniesienia skargi na bezczynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego a organ nie ma obowiązku poinformowania takiej osoby o jego wyniku postępowania. (Wyrok WSA w Gliwicach 11 grudnia 2008 . sygn. akt. II SA/Gl 540/08)

 

Sylwester Szczepaniak

samorzad.infor.pl

 

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pensja minimalna robotnika i pracownika samorządowego zrównana. Samorządowcy nie są zadowoleni bo 16,65% dla najniżej wynagradzanych a 5% dla specjalistów

Dla pracowników samorządowych to jest rewolucja. Pensja minimalna w urzędach (otrzymują je osoby na najniższych stanowiskach - I grupa zaszeregowania) została zrównana z pensją minimalną dla całej Polski (4666 zł). W poprzednich latach pensja ta zawsze była niższa o 200-400 zł. Samorządy musiały dopłacić z innych źródeł do ustawowej pensji brakujące pieniądze. I grupa zaszeregowania otrzymała 16,65% podwyżki. Grupy najlepszych specjalistów tylko 5%. Stąd niezadowolenie w samorządach.

MEN: Wykaz dokumentów wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego

Od 11 lutego 2025 r. obowiązuje rozporządzenie w sprawie wykazu dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika. Wykaz obejmuje 175 zawodów.

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy już obowiązują

Bezpłatne leki dla seniorów i dzieci. Łatwiejszy dostęp do recept refundowanych i do szczepień. Przepisy weszły w życie w piątek, 14 lutego 2025 r. Nowela rozszerzyła m.in. katalog osób uprawnionych do wystawiania recept na bezpłatne leki dla osób 65 plus oraz poniżej 18 roku życia.

1700 zł dla każdego obywatela w wieku produkcyjnym? Ekonomista: to możliwe [WYWIAD]

A gdyby tak zastąpić 800+, babciowe, zasiłki opiekuńcze, rentę socjalną i inne świadczenia jednym uniwersalnym świadczeniem, które otrzymywałby każdy obywatel w wieku produkcyjnym? O co chodzi o idei dochodu podstawowego i ile by taki program kosztował? Rozmówcą Piotra Nowaka w programie Gość Infor.pl był dr Maciej Szlinder, ekonomista, filiozof, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego.

REKLAMA

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Już nie 36,6 st. C

Jaka jest prawidłowa temperatura ludzkiego ciała? Kalifornijscy lekarze i antropolodzy uznają starą normę, czyli 36,6 st. C za nieaktualną. Na przestrzeni wieków temperatura się obniżyła. Eksperci przeanalizowali przyczyny tej zmiany.

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby

Polacy źle mierzą temperaturę w czasie choroby. Do takich wniosków doszli autorzy raportu pt. „Jak Polacy mierzą temperaturę ciała podczas choroby?”. Jakie błędy są najczęściej popełniane? Na co trzeba zwrocić szczególną uwagę, zwłaszcza w sezonie zachorowań na grypę?

Uposażenia żołnierzy zawodowych w 2025 roku [Tabela stawek]. Podwyżka z wyrównaniem od 1 stycznia

Minister Obrony Narodowej przygotował projekt rozporządzenia w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych. Stawki te mają zostać podwyższone od 5,3% do 7,1% (w zależności od grupy uposażenia) ze skutkiem od 1 stycznia 2025 r. Zatem w 2025 r. (z wyrównaniem od 1 stycznia) nastąpi wzrost uposażenia zasadniczego od 400 zł dla szeregowych, 500 zł dla podoficerów oraz do 1100 zł dla generała - w porównaniu do dotychczasowych stawek. Najniższe uposażenie zasadnicze żołnierza zawodowego wzrośnie o 400 zł - z 6000 zł do 6400 zł.

Co pyli teraz? Kalendarz pylenia na cały rok

Należy pamiętać, że w Polsce, w niektórych regionach jest cieplej, w innych zimniej, w innym okresie pylić będą rośliny i drzewa w południowo-zachodniej części kraju, a w innym w północno-wschodnim. W Polsce najczęściej uczulają pyłki trwa, chwastów oraz drzew.

REKLAMA

Dzień Bezpiecznego Internetu. Ilu Polaków dzieli się swoimi danymi do logowania?

Czy Polacy udostępniają swoje dane do logowania? Z badania "Mobilny Portret Polaka" opublikowanego 11 lutego, w Dniu Bezpiecznego Internetu wynika, że 60 proc. badanych deklaruje, iż nie dzieli się z nikim swoimi danymi do logowania. Co piąty respondent przyznał, że padł ofiarą oszustwa w internecie.

Jak obliczyć trzynastkę dla pracownika samorządowego? RIO: nie można wliczać jednorazowych, nieperiodycznych wypłat do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

REKLAMA