Sekretarz powiatu nie może być zastępcą wójta

Osoba pełniąca funkcje sekretarza powiatu nie może być równocześnie zastępcą burmistrza.

Zasady łączenia różnych stanowisk samorządowych (sekretarz powiatu, zastępca burmistrza) określone zostały przede wszystkim w samorządowych przepisach ustrojowych (ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawie z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym i ustawie z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych), ale wynikają także z ogólnych zasad prawa pracy.

Zgodnie z postanowieniami ustawy o samorządzie gminnym (art. 27), funkcji wójta oraz jego zastępcy nie można łączyć z:

l funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie,

l członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta,

l zatrudnieniem w administracji rządowej,

l mandatem posła lub senatora.

Do wójta i jego zastępców stosuje się odpowiednio przepis art. 24e ust. 1 (art. 28). Radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców do wykonywania mandatu zgodnie z art. 23a ust. 1 (art. 24e ust. 1).

Przedstawiony w art. 27 katalog stanowisk i funkcji, których nie można łączyć ze stanowiskiem zastępcy wójta, nie obejmuje stanowiska sekretarza powiatu. Zatem ustawa nie wprowadziła wprost takiego zakazu.

Problem pojawia się jednak na tle regulacji art. 24e ust. 1 w zw. z art. 28 ustawy o samorządzie gminnym. Zakaz podejmowania dodatkowych zajęć mogących podważyć zaufanie wyborców ma bowiem bardzo szeroki zakres. Nie da się wykluczyć z góry sytuacji, w której interesy powiatu i gminy znajdą się w konflikcie. A sytuacja konfliktu interesów zawsze podważa zaufanie do osoby będącej w takim położeniu.

Ustawa o samorządzie powiatowym nie zawiera żadnych postanowień dotyczących wykonywania funkcji sekretarza powiatu w kontekście zakazów łączenia funkcji i stanowisk. Natomiast ustawa o pracownikach samorządowych taki zakaz zawiera.

Po pierwsze, w art. 1 pkt. 2 i 3 oraz art. 2 pkt 3 ustawa ta wskazuje zarówno sekretarza powiatu, jak i zastępcę wójta jako pracowników samorządowych.

Po drugie, w art. 18 wskazano, że pracownik samorządowy nie może wykonywać zajęć tożsamych, pozostających w sprzeczności lub związanych z zajęciami, które wykonuje w ramach obowiązków służbowych, wywołujących uzasadnione podejrzenie o stronniczość lub interesowność. W razie naruszenia przez pracownika samorządowego któregokolwiek z zakazów, o których mowa w ust. 1, pracodawca samorządowy niezwłocznie rozwiązuje bez wypowiedzenia stosunek pracy z takim pracownikiem w trybie art. 52 par. 2 i 3 Kodeksu pracy lub odwołuje go ze stanowiska. Ponadto w art. 16 ust. 1 tej ustawy podkreślono obowiązek sumiennego i starannego wypełniania poleceń przełożonego.

Mamy tu zatem do czynienia z podobną sytuacją jak w przypadku zakazu wynikającego z art. 24e ust. 1 w zw. z art. 28 ustawy o samorządzie gminnym.

Przy rozstrzyganiu przedstawionego zagadnienia należy również pamiętać o podstawowych zasadach prawa pracy.

Kodeks pracy przewiduje bowiem, że pracownik zobowiązany jest świadczyć pracę na rzecz pracodawcy w zakresie przewidzianym m.in. normami czasu pracy.

Zarówno stanowisko sekretarza powiatu, jak i zastępcy wójta są stanowiskami wymagającymi dużego nakładu pracy, aby można było mówić o ich należytym piastowaniu. Dotyczy to zwłaszcza stanowiska zastępcy wójta, które wiązać się może z obowiązkiem przejęcia do wykonywania wszystkich zadań i kompetencji wójta.

Trudno zatem przewidzieć możliwość, aby ta sama osoba pracując jednocześnie na dwóch etatach mogła należycie wykonywać obowiązki zarówno sekretarza powiatu, jak i zastępcy wójta.

Podstawa prawna:

l Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.)

l Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.)

l Ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1593 z późn. zm.)

l Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 z późn. zm.)

Grzegorz Ninard