REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Cisza wyborcza 2015 - naruszenie, odpowiedzialność

Aleksandra Kolbus-Kucharska
Cisza wyborcza/ Fot. Fotolia
Cisza wyborcza/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Cisza wyborcza rozpoczyna się na 24 godziny przed dniem głosowania i trwa ona do momentu zakończenia głosowania i zamknięcia ostatniego lokalu wyborczego. Wszelka agitacja polityczna i publikacja sondaży jest zabroniona i podlega karze grzywny.

REKLAMA

Przy okazji każdych wyborów rozpoczyna się dyskusja o zasadności wprowadzenia ciszy wyborczej, bo - jak wielokrotnie przypominano - Polska jest jednym z nielicznych krajów na świecie w którym instytucja ta jest wprowadzona w tak restrykcyjnej formie. Z pewnością można uznać, że wątpliwości są uzasadnione, ponieważ większość współczesnych demokracji obywa się bez tego rozwiązania, co nie przyczynia się do obniżenia jakości przeprowadzonych wyborów.

REKLAMA

Pod pojęciem ciszy mieszczą się dwa kategoryczne zakazy. Zakaz agitacji politycznej rozumianej jako publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób lub do głosowania na określonego kandydata. Oznacza to, że organizacja wieców wyborczych, manifestacji, pochodów, przemówień, rozdawanie ulotek czy przekonywanie do oddania głosu na konkretną osobę jest niezgodne z prawem. W tym miejscu należy dokładnie zaznaczyć, że dotyczy to publicznej działalności, czyli takiej która skierowana jest do społeczeństwa jak ogółu, jest łatwo dostępne i odbywa się w obecności świadków albo miejscu powszechnie dostępnym. W tym przypadku granica między publicznym i prywatnym wystąpieniem jest jasno zarysowana. Działalność ta musi być ukierunkowana na zdobywanie poparcia społecznego poprzez wyraźne namawianie do głosowania na konkretną osobę lub partię.

Zobacz również: Wybory parlamentarne 2015: spotkania z wyborcami mają znaczenie

Pojawienie się polityka podczas wydarzeń publicznych nie należy rozumieć jako agitacji. Obecność sama w sobie nie narusza ciszy wyborczej, jednakże gdy jest ona połączona z prezentacją programu czy poglądów w kontekście wyborów może być uznane za łamanie zakazu.

REKLAMA

Wynika z tego, że przekonywanie członków rodziny w zaciszu własnego domu do głosowania w określony sposób nie jest objęte zakazem, jednakże takie działanie skierowane do grupy obcych ludzi odbywające się w miejscu publicznym będzie podlegać karze grzywny, która może wynosić od 50 do 5000 złotych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Drugą częścią ciszy wyborczej jest zakaz publikowania sondaży wyborczych w okresie od zakończenia kampanii wyborczej do zakończenia głosowania. W rozumieniu przepisów, sondażem jest przedwyborcze badanie opinii publicznej dotyczące przewidywanych zachowań wyborczych lub przewidywanych wyników wyborów lub wyników sondaży przeprowadzonych w dniu głosowania. Literalne brzmienie przepisu nie pozostawia wątpliwości, że zakaz dotyczy publikacji, a nie samego przeprowadzenia badań opinii publicznej. Wynika z tego, że badania exit poll polegające na przeprowadzaniu sondaży pod lokalami wyborczymi wśród osób, które już oddały swój głos, są dozwolone, a z punktu widzenia obywateli wręcz pożądane, ponieważ umożliwia to poznanie przybliżonych wyników w chwilę po zakończeniu głosowania. Należy jednak pamiętać, że sondaże te mają charakter orientacyjny i możliwe są pewne różnice procentowe w stosunku do wyników ogłaszanych przez Państwową Komisję Wyborczą.

Znane są przypadki, gdy różnica wyniku między kandydatami była na tyle niewielka, że w ciągu kilku godzin po zakończeniu głosowania zwycięzca zmieniał się wielokrotnie. Najczęściej zdarza się to przy drugiej turze wyborów prezydenckich, co miało miejsce w 2010 i 2015 roku. W pierwszym przypadku różnica między wynikami wyborczymi kandydatów wynosiła niecały 1% wg wyników exit poll, a wg PKW prawie 7%. W bieżącym roku pierwsze sondażowe wyniki pokazywały przewagę obecnego prezydenta w granicach 0,5%, co oscylowało w granicach błędu statystycznego. Wg oficjalnych wyników wyniki różniły się o 3%.

Publikacja sondaży wyborczych w czasie trwania kampanii bezspornie wpływa na wybór wielu obywateli. W czasie głosowania ma ona tym większe znaczenie, że może popychać wyborców do podejmowania spontanicznych decyzji dotyczących oddanego głosu, co bierze się z nieco niepokojącej tendencji do głosowania przeciwko konkretnej partii czy kandydatowi, zamiast głosowania za tym ugrupowaniem z którego programem wyborca się zgadza. Strach przed objęciem władzy przez opcję polityczną, która reprezentuje poglądy skrajnie różne od poglądów wyborcy, powoduje, że rezygnuje on z okazania poparcia partii, która jest mu bliska, okazując je ugrupowaniu które ma największe szanse ją pokonać.

Publikacja sondaży w czasie trwania ciszy wyborczej wiąże się z karą grzywny od 500 000 do 1 000 000 złotych. Wysokość kary jest uzasadniona tym, że publikacją zazwyczaj zajmują się media dysponujące ogromnymi środkami finansowymi i obowiązek uiszczenia kary w wysokości wynikającej z przepisów ogólnych byłby niecelowy.

Oba rodzaje naruszenia ciszy wyborczej są ścigane z oskarżenia publicznego co oznacza, że każdy obywatel może poinformować Policję o działalności osób prowadzących agitację lub zamieszczających sondaże wyborcze.

Mówiąc o zasadach obowiązujących w okresie wyborów nie sposób pominąć pewnej wady instytucji ciszy wyborczej. Oponenci polityczni często uciekają się do nieuczciwych sposobów walki o głosy. Najjaskrawszym przykładem będzie wysuwanie oskarżeń pod adresem kontrkandydata tuż przed rozpoczęciem ciszy wyborczej, które nie mogą być zdementowane. Dotyczy to głównie zarzutów, które w sposób oczywisty dyskredytują polityka w oczach opinii publicznej. Możliwość weryfikacji autentyczności oskarżeń zostaje wręcz uniemożliwiona, ponieważ w takiej sytuacji poznajemy argumenty tylko jednej strony, gdyż druga stronie nie ma szans na obronę ze względu na obowiązujące zakazy.   

Podstawa prawna:

Art. 104, Art. 498 i Art. 500 Ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy (Dz.U.2011.21.112)

Zobacz również: Wybory parlamentarne 2015: diety członków komisji wyborczych

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak i kiedy rezerwować wakacje, żeby było najtaniej?

Jak Polacy planują wakacje? Na ostatnią chwilę czy z wyprzedzeniem? Jak najtaniej zarezerwować hotel? Czy Polacy chętnie spędzają wakacje w kraju?

Kalendarz szczepień dorosłych [TABELA]

Kalendarz szczepień dorosłych. Kiedy i na co warto się zaszczepić? Które szczepionki są szczególnie zalecane dla seniorów? Ile dawek poszczególnych szczepionek? Polskie Towarzyszko Medycyny rodzinnej we współpracy z Fundacją MY PACJENCI opracowało kalendarz szczepień dla dorosłych.

Branża pirotechniczna chce wzmocnić potencjał obronny kraju

W odpowiedzi na zapowiadane przez rząd plany dotyczące szeroko zakrojonych szkoleń wojskowych, przedstawiciele branży pirotechnicznej, w liście wysłanym do ministrów obrony oraz spraw wewnętrznych i administracji, podkreślają swoje unikalne kompetencje i zasoby. Chodzi o wzmocnienie bezpieczeństwa państwa oraz efektywną współpracę ze strukturami obronnymi.

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi o zmiany w zakresie rejestru umów

Od 1 stycznia 2026 r. nowy obowiązek jednostek sektora finansów publicznych. Chodzi m.in. o zmiany w zakresie rejestru umów. Projekt nowelizacji trafił do opiniowania. Projektodawcą jest Ministerstwo Finansów.

REKLAMA

8400 zł brutto dla pracowników pomocy społecznej? 3-miesięczny urlop? Związkowcy przedstawili propozycje

Ile zarabia pracownik pomocy społecznej? A ile powinien zarabiać? Związkowa Alternatywa domaga się radykalnej poprawy warunków pracy i wynagrodzeń zatrudnionych w tym sektorze. Związek oczekuje skokowego wzrostu płac, dotrzymania przez rząd złożonych wcześniej obietnic, a także zapewnienia urlopu regeneracyjnego i warunków do rozwoju zawodowego dla wszystkich zatrudnionych w sektorze pomocy społecznej.

Gminy mają problemy finansowe, bo słabo ściągają zaległe czynsze, podatki, kary i tym podobne zobowiązania

Podatki, czynsze za mieszkania komunalne, wodę, wywóz śmieci, alimenty i mandaty – takich opłat nie regulują konsumenci oraz firmy wobec gmin. Nazbierało się tego już ponad 17,5 miliarda złotych. Jednocześnie gminy narzekają na brak pieniędzy na remonty, budowę mieszkań i inne ważne przedsięwzięcia.

36 lat w oczekiwaniu na diagnozę. Pacjenci z chorobami rzadkimi wciąż czekają na zmiany

W Polsce ponad 3 miliony osób zmaga się z chorobami rzadkimi, a system opieki zdrowotnej wciąż nie jest odpowiednio przystosowany do ich potrzeb. Czas oczekiwania na diagnozę często rozciąga się na lata, co prowadzi do pogorszenia zdrowia pacjentów i stanowi ogromne obciążenie dla ich rodzin. Oto historie pacjentów, którzy latami czekali na diagnozę.

4666 zł dla każdego sołtysa? Wybory organizowane przez PKW?

Czy sołtysi otrzymają wynagrodzenia na poziomie ustawowej płacy minimalnej? Czy wybory na sołtysa będą organizowane przez Państwową Komisję Wyborczą, a kandydaci organizować będą kampanie w swoich wsiach? Profesjonalizacje działań najmniejszych jednostek administracyjnych zaproponował jeden z kandydatów na Prezydenta PR.

REKLAMA

Status ochrony wilka. Komisja Europejska proponuje zmiany

7 marca 2025 r. weszły w życie zmiany dotyczące załączników do konwencji berneńskiej. Chodzi o zmianę statusu ochrony wilka. Komisja UE proponuje dostosowanie statusu ochrony wilka w prawodawstwie UE do konwencji berneńskiej.

Poradnik kryzysowy. Pierwsze 72 h każde gospodarstwo powinno przetrwać o własnych siłach

Do końca roku do obywateli ma trafić tzw. poradnik kryzysowy. Robert Klonowski z MSWiA przekazał PAP: - Przez trzy dni wszyscy obywatele, każde gospodarstwo domowe, powinno przetrwać o własnych siłach.

REKLAMA