Komu państwo może dopłacić do czynszu?

Dodatku mieszkaniowego nie otrzymają zamożniejsze osoby

Zgodnie z koncepcją dodatków mieszkaniowych, taka forma wsparcia ma mieć charakter socjalny i być przeznaczona tylko dla mało zamożnych osób – tłumaczy Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl. W związku z powyższym, ustawodawca wprowadził specjalne kryteria dochodowe dla osób wnioskujących o pomoc w utrzymaniu mieszkania (tzn. lokalu lub domu). Obecnie obowiązują następujące limity dochodu dotyczące przyszłych beneficjentów dodatku mieszkaniowego:

• w przypadku samotnych osób - średni miesięczny dochód z trzech ostatnich miesięcy nie większy od 175% najniższej emerytury (limit z maja 2017 r. to 1750 zł)
• w przypadku rodzin -  średni miesięczny dochód z trzech ostatnich miesięcy w przeliczeniu na członka rodziny nie większy od 125% najniższej emerytury (limit z maja 2017 r. to 1250 zł)

Warto wiedzieć, że do powyższych limitów dochodowych nie wlicza się składek ZUS, wszelkich zapomóg i świadczeń przekazywanych przez państwo (również świadczenia „500+”) oraz kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o PIT. Jeżeli dochód gospodarstwa domowego przekracza ustawowy limit o kwotę nie większą od dodatku, to gmina przyznaje odpowiednio pomniejszony dodatek mieszkaniowy.

Mniej restrykcyjne ograniczenia dotyczą statusu mieszkaniowego wnioskodawców. O dodatek mieszkaniowy mogą ubiegać się osoby, które:

• są najemcami lub podnajemcami mieszkania
• dysponują spółdzielczym prawem do lokalu
• są właścicielami domu lub lokalu
• bezprawnie zajmują dom/lokal w oczekiwaniu na lokal socjalny lub zamienny

Trzeba podkreślić, że dodatek mieszkaniowy jest przyznawany wszystkim beneficjentom na kolejne sześć miesięcy. Po upływie półrocznego okresu, pomoc w utrzymaniu lokum może zostać obniżona lub zupełnie wstrzymana.

Zobacz również: Prawo administracyjne

Obliczaniem świadczenia (na szczęście) zajmuje się gmina …

W kontekście dodatków mieszkaniowych, trzeba również wspomnieć o zasadach obliczania takich świadczeń. Szczegółowa znajomość przepisów jest niepotrzebna wnioskodawcom, gdyż gmina zajmuje się obliczeniem wysokości dodatku mieszkaniowego. Tym niemniej, warto przedstawić najbardziej ogólne zasady ustalania pomocy dla niezamożnych najemców i właścicieli mieszkań.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wysokość dodatku mieszkaniowego jest ustalana na podstawie przeliczeniowej powierzchni (tzw. normatywu). Wspomniana powierzchnia użytkowa wynosi:

• 35 mkw. dla jednej osoby zasiedlającej dom lub lokal
• 40 mkw. w przypadku dwóch osób
• 45 mkw. dla trzech osób
• 55 mkw. w przypadku czterech osób
• 65 mkw. dla pięciu osób
• 70 mkw. w przypadku sześciu osób
• dodatkowe 5 mkw. dla każdego kolejnego lokatora (np. siódmego, ósmego i dziewiątego)
• dodatkowe 15 mkw. w przypadku zamieszkania każdej osoby ze znaczną niepełnosprawnością

Osoba otrzymująca dodatek mieszkaniowy, nie powinna posiadać lokum większego niż 130% normatywu albo 150% normatywu (wyższy limit obowiązuje, gdy udział kuchni i pokoi w łącznym metrażu nie przekracza 60%). Proporcjonalnie do udziału normatywu w całej powierzchni użytkowej mieszkania, przeliczane są wydatki najemcy lub właściciela związane głównie z mediami oraz czynszem. Jeżeli metraż jest mniejszy od normatywu, to urząd gminy uwzględnia całość wydatków mieszkaniowych. Właścicielom domów dodatkowo nalicza się ryczałt związany z zakupem opału. Od sumy wydatków mieszkaniowych (ewentualnie przeliczonych na normatyw), odejmuje się kwotę wynoszącą:

• 15% łącznych dochodów jednej osoby
• 12% łącznych dochodów rodziny liczącej od dwóch do czterech osób
• 10% dochodów rodziny liczącej przynajmniej pięć osób

Powyższe wskaźniki wzrastają do 20%, 15% i 12%, gdy przeciętny dochód samotnej osoby z ostatnich trzech miesięcy przekracza 150% najniższej emerytury lub 100% najniższej emerytury w przeliczeniu na członka rodziny – dodaje ekspert portalu RynekPierwotny.pl. Po odjęciu odpowiedniej części dochodu (10%, 12%, 15% lub 20%) od wydatków mieszkaniowych (ewentualnie przeliczonych na normatyw), otrzymujemy miesięczną wysokość dodatku mieszkaniowego. Nie może ona przekraczać 70% wydatków mieszkaniowych przypadających na normatyw lub 70% faktycznych kosztów użytkowania lokum (jeśli powierzchnia użytkowa nie przekracza normatywu). Rada gminy może skorygować ten limit, ale nie o więcej niż 20 punktów procentowych („w górę” lub „w dół”).

Warto wspomnieć, że osoba ubiegająca się o dodatek mieszkaniowy, oprócz odpowiedniego wniosku często musi dostarczyć inne dokumenty (m.in. pisemne oświadczenia na temat wysokości wydatków mieszkaniowych oraz powierzchni użytkowej lokum). Wspomniane wydatki powinny być udokumentowane (np. fakturami i potwierdzeniami zapłaty czynszu). Jeżeli urzędnicy będą mieli zastrzeżenia co do uczciwości osoby wnioskującej o dodatek mieszkaniowy, to przeprowadzą wywiad środowiskowy i złożą wizytę w mieszkaniu lub domu wnioskodawcy.

Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl