REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koszty wyceny nieruchomości przy przekształceniach własnościowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marcin Binaś
Przekształcenia własnościowe, prawo/ Fot. Fotolia
Przekształcenia własnościowe, prawo/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W kwestii kosztów przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności przepisy są jednoznaczne. Nie można do nich zaliczać wydatków poniesionych na wycenę nieruchomości, której koszty obciążają organ administracji publicznej.

Podmiot władający nieruchomością jako użytkownik wieczysty ma możliwość przekształcenia swojego prawa w prawo własności. Z tytułu przekształcenia ustalana jest przez dotychczasowego właściciela opłata (w formie decyzji), która stanowi różnicę między wartością nieruchomości służącą do naliczania opłaty z tytułu wieczystego użytkowania a wartością tej samej nieruchomości jako własności.

REKLAMA

Na potrzeby naliczenia opłaty z tytułu przekształcenia ustawodawca zezwala, aby wykorzystywać wyceny nieruchomości dokonane na potrzeby aktualizacji opłaty za użytkowanie wieczyste. Jednak ani w ustawie z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (dalej: u.p.u.w.), ani w ustawie z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami nie ma żadnej podstawy prawnej do obciążenia dotychczasowego wieczystego użytkownika jakimikolwiek innymi kosztami niż naliczona w formie decyzji opłata za przekształcenie. Jedynie u.p.u.w. przewiduje, że kwestie proceduralne w zakresie przekształceń rozpatruje się, biorąc pod uwagę przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.). Dlatego niektórzy – odwołując się do art. 262 § 1 pkt 2 k.p.a. przewidującego, że strona jest zobowiązana do poniesienia tych kosztów postępowania, które „zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie” – obciążają dotychczasowego użytkownika wieczystego kosztami wyceny. Moim zdaniem nie można tego robić, ponieważ użytkownik wieczysty wniósł o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, a nie wnioskował o dokonanie przez organ wyceny prawa własności. Dlatego koszt takiej wyceny obciąża organ naliczający opłatę za przekształcenie. Jest to bowiem swoisty środek dowodowy, dzięki któremu organ będzie w stanie zrealizować swój ustawowy obowiązek w związku ze złożeniem przez użytkownika wieczystego wniosku o przekształcenie należącego do niego prawa w prawo własności.

Zobacz również: Umorzenie należności Skarbu Państwa z tytułu opłat za użytkowanie wieczyste gruntu

REKLAMA

Potwierdza to, przewidziana w art. 7 k.p.a., zasada prawdy obiektywnej, zgodnie z którą „w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli”. Taką właśnie „czynnością niezbędną” jest wycena prawa własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste i jako „niezbędna do załatwienia sprawy”, czyli do naliczenia opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, w całości obciąża organ naliczający opłatę, który w obecnym stanie prawnym nie ma podstaw, żeby wydatkami z nią związanymi obciążać wieczystego użytkownika.

W związku z tym każdy użytkownik wieczysty, którego organ dokonujący przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności będzie chciał obciążyć kosztami jego wyceny, może skorzystać z ustawowej możliwości zaskarżenia takiego postanowienia (w takiej właśnie formie to obciążenie następuje) na podstawie art. 141 k.p.a. W takim zażaleniu wskazuje na bezpodstawność działań organu administracji publicznej w zakresie przerzucania na stronę kosztów czynności dowodowych związanych z realizacją ustawowych obowiązków organu. Ponieważ wniesienie takiego zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia o obciążeniu strony kosztami postępowania w zakresie wyceny prawa własności nieruchomości, strona w złożonym zażaleniu powinna jednak zwrócić się do organu o wstrzymanie jego wykonania. Alternatywą dla strony w tym zakresie jest również postępowanie polegające na wniesieniu opłaty z tego tytułu pomimo wniesionego zażalenia i w przypadku, gdy ostatecznie w sprawie wyjaśni się ta kwestia na korzyść strony, wniesienie do organu o zwrot opłaty z tego tytułu wraz z należnymi odsetkami. Dla organu administracji publicznej oznacza to dodatkowe koszty.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z orzecznictwa

Artykuł 262 k.p.a. ustala zasadę rozdziału kosztów postępowania pomiędzy stronę a organ administracji (Skarb Państwa, budżet jednostki samorządu terytorialnego czy innego podmiotu). Brakuje jednak regulacji wskazującej, za pomocą jakich narzędzi rozgraniczyć te koszty, które zostały poniesione rzeczywiście w interesie strony, a które wyniknęły z realizacji zasady prawdy obiektywnej oraz zasady oficjalności, zobowiązujących organ prowadzący postępowanie do zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego. Z zasady prawdy obiektywnej w postępowaniu administracyjnym wynika wniosek, że ciężar dowodu w tym postępowaniu spoczywa na organie administracji publicznej. Oznacza to, że kosztami postępowania można by obciążyć stronę wyłącznie wtedy, gdyby organ spełnił jej żądanie w sprawie przeprowadzenia dowodu, nie posiadając jednocześnie jakichkolwiek wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i stwierdzając, że przeprowadzenie takiego dowodu jest całkowicie zbędne.

Wyrok WSA w Krakowie z 13 października 2010 r., sygn. akt II SA/Kr 177/10

Odstępstwo od zasady ogólnej, określającej, na kim spoczywa obowiązek ponoszenia kosztów postępowania administracyjnego (art. 262 § 1 k.p.a.), może nastąpić tylko na podstawie przepisu szczególnego, który wyraźnie i jednoznacznie nałoży na stronę obowiązek pokrycia wskazanych w nim kosztów postępowania.

Wyrok NSA w Warszawie z 15 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 1617/10

Z orzecznictwa

Jedynie w decyzji administracyjnej ustalany jest koszt przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, którym jest opłata z tytułu przekształcenia, o jakiej mowa w art. 4 ust. 2 ustawy z 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Rada gminy ma wyłącznie kompetencje do podjęcia uchwały w przedmiocie udzielania bonifikat od opłat za takie przekształcenie, nie może zaś na podstawie art. 4 ust. 11a ww. ustawy obciążać kosztami sporządzenia operatu szacunkowego strony tego postępowania.

Wyrok WSA we Wrocławiu z 20 października 2011 r., sygn. akt II SA/Wr 612/11

Jeżeli ustalenie wartości nieruchomości leży w zakresie ustaleń faktycznych niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy przekształcenia, a środkiem dowodowym, który ma posłużyć do ustalenia wartości nieruchomości jest stosowna opinia biegłego, to wykonanie operatu szacunkowego jest częścią postępowania dowodowego, którego przeprowadzenie jest ustawowym obowiązkiem organu właściwego do wydania decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Tym samym koszty wykonania operatu obciążają organ administracji nie zaś stronę postępowania.

Wyrok WSA w Łodzi z 12 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Łd 4/13

Podstawy prawne

● art. 4 ust. 2 ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 83)

● ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 518; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 906)

● art. 7, art. 141, art. 262 § 1 pkt 2 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 267; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1195)

Polecamy serwis: Zarządzanie nieruchomościami

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Gazeta Samorządu i Administracji

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

REKLAMA

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

REKLAMA

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

Polacy mają problem z rozróżnieniem piw alkoholowych i bezalkoholowych

Z badania zrealizowanego przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS wynika, że Polacy mylą piwa alkoholowe i bezalkoholowe oraz chcą całkowitego zakazu reklamowania piwa "zero procent".

REKLAMA