REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak spełniają swoje zadania izby wytrzeźwień

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Sobiech

REKLAMA

Za to, że izby wytrzeźwień nie spełniają wielu standardów, winę ponoszą również jednostki samorządu terytorialnego, które nienależycie sprawują nadzór nad izbami wytrzeźwień - wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli. Główne zaniedbania to: brak odpowiedniego wyposażenia medycznego i doprowadzanie osób, które nie powinny być umieszczane w tych izbach.


W tym roku upływa 50 lat funkcjonowania w Polsce izb wytrzeźwień. Głównym celem kontroli przeprowadzonej z własnej inicjatywy Najwyższej Izby Kontroli było dokonanie oceny funkcjonowania izb wytrzeźwień w zakresie: przestrzegania obowiązujących standardów opieki nad osobami zatrzymanymi oraz poszanowania ich praw, przestrzegania procedur obowiązujących przy przyjmowaniu, przetrzymywaniu i zwalnianiu osób nietrzeźwych.

W miastach, w których nie działają izby wytrzeźwień, osoby nietrzeźwe, których odprowadzenie do miejsca zamieszkania było niemożliwe, zatrzymywane były w jednostkach Policji, bądź doprowadzane do publicznych placówek służby zdrowia. Zdaniem NIK bardzo dobrze funkcjonuje takie rozwiązanie w Łodzi. gdzie opieką nad nietrzeźwymi zajmuje się specjalistyczny zakład opieki zdrowotnej.

Nadzór nad izbami

Izby wytrzeźwień podlegają nadzorowi merytorycznemu jedynie ze strony jednostek samorządu terytorialnego, które je utworzyły. Kontrola NIK wykazała jednak, że nadzór ten w większości skontrolowanych jednostkach nie jest skuteczny. Do 1998 roku istniał obowiązek tworzenia izb w miastach liczących ponad 50 tys. mieszkańców. Od 1999 roku obowiązek ten został zniesiony i odtąd miasta liczące powyżej 50 tys. mieszkańców (i powiaty) mogą same decydować o potrzebie tworzenia i utrzymywania izb wytrzeźwień na swoim terenie.

Przepisy nie regulują spraw dotyczących form organizacyjno-prawnej funkcjonowania izb wytrzeźwień. Najczęściej więc jednostki samorządu terytorialnego prowadzą izby wytrzeźwień w formie jednostki budżetowej lub zakładu budżetowego gminy działających w oparciu o przepisy ustawy o finansach publicznych. Obowiązujące przepisy nie określają również charakteru opłat za pobyt w izbie wytrzeźwień, ani też nie wskazują trybu i metody ich ustalania. W szczególności opłaty te nie są opłatami lokalnymi i nie mają charakteru kary pieniężnej. Ze względu na element braku dobrowolności po stronie zobowiązanego, trudno je również uznać za cenę wyświadczonej usługi opiekuńczej lub odpłatnego świadczenia z zakresu opieki zdrowotnej. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości przewiduje, że za doprowadzenie i pobyt w izbie wytrzeźwień lub jednostce Policji pobierane są opłaty oraz że egzekucja należności z tego tytułu następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Maksymalną stawkę za pobyt w izbie minister zdrowia ustalił na poziomie do 250 zł.

Ustalenia NIK

Izby wytrzeźwień są jednostkami, w których dochodzi do okresowego pozbawienia wolności osób doprowadzonych, stosuje się tam także środki przymusu bezpośredniego. Mimo to ustawa o wychowaniu w trzeźwości nie przewiduje żadnej szczególnej formy nadzoru nad ich działalnością ze strony organów administracji rządowej. W praktyce jednostki te podlegają nadzorowi ze strony jednostek samorządu terytorialnego, które je utworzyły. W ocenie NIK nadzór ten nie był skuteczny, a sprawujące go jednostki samorządu terytorialnego w sposób niezadawalający wykorzystywały posiadane uprawnienia kontrolne.

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu alkoholizmowi izby wytrzeźwień współpracują z właściwymi gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, placówkami lecznictwa odwykowego, innymi instytucjami i organizacjami, których działalność ma na celu przeciwdziałanie problemom alkoholowym i ich skutkom. Szczegóły współpracy określane są w porozumieniu pomiędzy organami. Dodatkowym obowiązkiem izb wytrzeźwień jest składanie corocznie ministrowi zdrowia, w terminie do dnia 1 marca, sprawozdania za rok poprzedni, dotyczącego funkcjonowania izby.

Zdania samorządu

Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu alkoholizmowi zarząd województwa organizuje na obszarze województwa całodobowe zakłady lecznictwa odwykowego oraz wojewódzki ośrodek terapii uzależnienia i współuzależnienia. Starosta natomiast organizuje na obszarze powiatu zakłady lecznictwa odwykowego. Do zadań własnych gminy należy prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu. W szczególności zadania te obejmują: zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych, wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

Realizacja tych oraz innych zadań prowadzona jest w ramach gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, stanowiącego część strategii rozwiązywania problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez radę gminy. Program ten może być realizowany przez ośrodek pomocy społecznej lub inną jednostkę wskazaną w programie. W celu realizacji programu wójt (burmistrz, prezydent miasta) może powołać pełnomocnika.

Wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) powołują także gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, w szczególności inicjujące działania w zakresie profilaktyki antyalkoholowej. Komisje te podejmują także czynności zmierzające do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego. W skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Zasady wynagradzania członków gminnych komisji określa rada gminy.

PODSTAWY FUNKCJONOWANIA IZB WYTRZEŹWIEŃ

Izby wytrzeźwień to jednostki, w których świadczy się opiekę osobom przymusowo doprowadzonym i zatrzymanym (w warunkach pozbawienia wolności) oraz udziela się im świadczeń medycznych. Nie posiadają one jednak statusu placówek opiekuńczych ani nie są zakładami opieki zdrowotnej, a tym samym nie podlegają żadnemu szczególnemu nadzorowi ze strony organów administracji rządowej. Brak takiego nadzoru zdaniem NIK sprzyjał powstaniu nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie kontroli.

Na podstawie kontroli NIK przeprowadzonej w izbach wytrzeźwień, nr 171/2006

ZADANIA IZB WYTRZEŹWIEŃ

n sprawowanie opieki nad osobami w stanie nietrzeźwości;

n udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości świadczeń higieniczno-sanitarnych;

n udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości pierwszej pomocy w nagłych wypadkach;

n prowadzenie detoksykacji dla osób wyrażających na to zgodę, jeżeli izba posiada odpowiednie pomieszczenie, urządzenia, wyposażenie i odpowiednio wykwalifikowany personel;

n informowanie o szkodliwości nadużywania alkoholu oraz motywowanie do podjęcia leczenia odwykowego.



ŁUKASZ SOBIECH

lukasz.sobiech@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

n Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2002 r. nr 147, poz. 1231 ze zm.).

n Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 4 lutego 2004 r. w sprawie trybu doprowadzania, przyjmowania i zwalniania osób w stanie nietrzeźwości oraz organizacji izb wytrzeźwień i placówek utworzonych lub wskazanych przez jednostkę samorządu terytorialnego (Dz.U. nr 20, poz. 192 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy modernizacja linii średnicowej w Warszawie? Minister infrastruktury podał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

REKLAMA

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

Renta wdowia. 320 tys. osób już otrzymało świadczenia. Sprawdź, czy też możesz dostać

Już 320 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej z ZUS. Wnioski nadal można składać. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 358,27 zł.

Próg zaostrzony z 50 proc. do 25 proc. Nowe przepisy MEN zmieniają wszystko w szkołach

Istotne zmiany przepisów dla uczniów zakłada nowy projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej, który został już skierowany do konsultacji. Będą surowsze zasady w szkołach. Projekt zakłada m.in., że uczeń nie będzie klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich przedmiotów, gdy przekroczy próg 25 proc. nieobecności nieusprawiedliwionej.

Od marzeń do nauki – po co naprawdę Sławosz Uznański – Wiśniewski poleciał w kosmos?

Śledzimy media społecznościowe, zdjęcia Ziemi z orbity i codzienne relacje Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ale za tą medialną euforią kryje się znacznie więcej niż symboliczny gest. Co z tego lotu wynika dla Polski? Jakie są realne, wymierne korzyści dla gospodarki, nauki i przemysłu?

REKLAMA

Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

REKLAMA