Jakie są przyczyny naruszania przepisów prawa zamówień publicznych

Orzecznictwo Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Katowicach wskazuje na liczne przypadki niewłaściwego zastosowania ustawy - Prawo zamówień publicznych, co kwalifikuje się do naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Wysoki udział zamówień publicznych w ogólnej liczbie naruszeń dyscypliny finansów publicznych utrzymuje się od lat, mimo iż zamawiający mają bardzo dużą wiedzę i doświadczenie w stosowaniu ustawy, dysponują orzecznictwem arbitrażowym i sądowym oraz opiniami i komentarzami Urzędu Zamówień Publicznych i ekspertów zajmujących się tą problematyką.

W naszej ocenie przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. W pierwszej kolejności trzeba wymienić mało precyzyjne, skomplikowane i niejednoznaczne przepisy prawa, które są stosowane przy udzielaniu zamówień publicznych. To powoduje konieczność korzystania z licznych, często niejednolitych interpretacji obowiązujących przepisów. Kolejne nowelizacje ustawy, wprowadzane średnio co dwa lata usuwają jedne wątpliwości, ale w ich miejsce pojawiają się następne. Jako przykład można wskazać przepisy regulujące kwestie uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie postawionych warunków. Ponadto występują przypadki braku spójności pomiędzy poszczególnymi aktami prawnymi.

W dalszej kolejności trzeba wskazać wysoce skomplikowany charakter problematyki zamówień publicznych, co wyraża się tym, że obejmuje ona zagadnienia o charakterze prawnym, technicznym i ekonomiczno-finansowym. Mamy do czynienia z systemem zamówień publicznych, w którym prawidłowe zastosowanie obowiązujących przepisów wymaga znajomości, poza ustawą Prawo zamówień publicznych, również szeregu innych aktów prawnych, w zależności od rodzaju i specyfiki zamówienia. Można tutaj wymienić na przykład ustawy takie jak: samorządowe, prawo budowlane, o rachunkowości, o systemie oświaty, o ochronie praw autorskich, o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, kodeks cywilny, o spółkach prawa handlowego itd.