REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Budżet zadaniowy - nowa koncepcja w samorządowych finansach publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sławomir Heciak
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Tradycyjne budżety jednostek samorządu terytorialnego są często krytykowane ze względu na brak czytelności, brak ukierunkowania na poszczególne zadania oraz ze względu na trudności w efektywnym zarządzaniu środkami publicznymi. Z tego względu pojawiła się nowa metoda opracowywania budżetu, tj. według zadań.

REKLAMA

W literaturze przedmiotu oraz w praktyce samorządowej wypracowano różne metody opracowywania budżetów. Jedną z nich jest metoda budżetowania historycznego, inaczej znana jako metoda planowania inkrementalnego. Podstawową zasadą takiego planowania jest to, że dane do planowania na rok przyszły pochodzą z roku bieżącego i są skorygowane o przewidywane zmiany. Taka forma planowania jest najczęściej realizowana w polskich samorządach. Ma ona swoje zalety i wady. Za korzyściami stosowania tej metody przemawia łatwość sporządzania planów na rok przyszły. Z kolei przy założeniu, że dany wydatek w roku poprzednim był nieuzasadniony lub nieefektywny, to przy planowaniu tą metodą powiększymy jedynie skalę nieefektywności i nieracjonalności w dokonywaniu wydatków.

REKLAMA

Metoda planowania synoptycznego, bądź podobna do niej metoda planowania od zera, lub metoda zadaniowa, eliminuje tę wadę, gdyż środki budżetowe są planowane w oparciu o przewidziane do realizacji zadania, z uwzględnieniem celów strategicznych i operacyjnych, jakie przyświecają jednostce.

Koncepcja budżetu zadaniowego

Jednostki samorządu działają w oparciu o roczne plany. Koncepcja budżetu zadaniowego polega na tym, że zanim poszczególne wydatki zostaną rozpisane w tradycyjnej formule dział-rozdział-paragraf, to najpierw w postaci zadań budżetowych przygotowywane są poszczególne plany działań przewidziane do realizacji.

Zadanie budżetowe jest zatem najmniejszym elementem w budżecie - w zasadzie niepodzielnym, ale na tyle ogólnym, żeby budżet, stanowiący zbiór wszystkich zadań, był czytelny. Zadanie charakteryzuje się tym, że posiada:

• nazwę,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• cel,

• określony jakościowo i ilościowo produkt, czyli wynik działania,

• określenie jednostki odpowiedzialnej za zadanie,

• planowane koszty przewidziane do zrealizowania zadania,

• wskaźnik służący do oceny realizacji zadania (może to być ocena efektywności, ocena dynamiczna w czasie, wskaźniki wykonania, itp.).

REKLAMA

Stworzenie budżetu zadaniowego wiąże się z identyfikacją wszystkich zadań obowiązkowych i fakultatywnych realizowanych przez jst i ich odpowiednim zapisaniem do budżetu. Zapisanie do budżetu wiąże się z tym, że zadania, które nie przyczyniają się do realizacji celu, jaki sobie postawiła jednostka, podlegają wyłączeniu z budżetu. Pozostałe zadania podlegają uszczegółowieniu, opisaniu, zmierzeniu.

Przy budżetach zadaniowych sprawą priorytetową jest właściwe ustalenie celów, wszak realizacja budżetu służy realizacji celów wspólnoty. Cele te w jednostkach wynikają w zasadzie z aspektów prawnych i lokalnej polityki prowadzonej przez zarządzających instytucjami publicznymi. Cele są ustalone w dokumentach strategicznych, jakie w każdej jednostce obowiązują. Są to przykładowo strategie rozwoju (strategie ogólne, strategie branżowe/sektorowe, np. strategia rozwoju oświaty), czy też wymagane przy pozyskiwaniu środków unijnych programy rozwoju lokalnego.

 

Ważnym elementem budżetu zadaniowego są koszty. Dla każdego zadania należy określić nie tylko koszty bezpośrednie, tj. takie, które można w całości przypisać do danego zadania, ale także koszty pośrednie.

Przez pojęcie kosztów pośrednich należy rozumieć takie nakłady, które tylko w pewnej części przyczyniają się do realizacji zadania. Przykładowo - do takich kosztów można zaliczyć koszty osobowe pracowników urzędu, koszty ogólne utrzymania jednostki (np. energia, koszty usług teleinformatycznych, obsługa prawna, itp.), koszty ogólnoadministracyjne. Rozliczanie tych kosztów na poszczególne zadania może następować za pomocą tzw. kluczy podziałowych. I tak - koszty ogólnoadministracyjne można rozliczać na poszczególne zadania, np. w stosunku do kosztów bezpośrednich zadania.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Korzyści z wdrożenia budżetu zadaniowego

Konstruowanie i wykonywanie budżetu z pewnością będzie wiązało się z wieloma utrudnieniami, a także z oporem niektórych środowisk w jego wdrażaniu. Warto jednak wspomnieć o korzyściach, jakie się z tym wiążą. Departament Budżetu Zadaniowego w Kancelarii Premiera, który przygotował część projektu budżetu państwa na rok 2008 w ujęciu zadaniowym, wymienia następujące korzyści:

• koncentracja wydatków publicznych na zadaniach uznanych za priorytetowe w programie rządu,

• koordynacja działań dysponentów środków publicznych nakierowana na realizację wskazanych celów,

• zwiększenie efektywności wydatków publicznych,

• identyfikacja i eliminacja wydatków, które w rzeczywistości nie przyczyniają się do realizacji zakładanych celów,

• uzyskanie przez społeczeństwo czytelnej informacji o przeznaczeniu środków publicznych oraz efektach poniesionych wydatków,

• usprawnienie funkcjonowania administracji.

Zaletą budżetu zadaniowego jest to, że pomaga w odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jakie działania jst przewiduje do realizacji w danym okresie i dlaczego właśnie takie zadania w danym czasie?

2. Jakie cele zostaną zrealizowane w wyniku realizacji tych zadań?

3. Jakie działania należy podjąć, aby zrealizować zadanie?

4. Jakie są niezbędne nakłady na realizację zadania?

5. Jak zmierzyć wyniki zrealizowanego zadania, aby określić, w jakim stopniu zadanie zostało wykonane? Określenie właściwych miar pozwala także na monitorowanie realizacji zadań oraz ich porównanie w czasie lub z innymi jednostkami realizującymi takie same zadania.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Konkurs "Aktywny Senior 2025". Wnioski o dofinansowania można składać do 11 czerwca 2025 r.

12 maja 2025 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki ogłosiło nabór wniosków do zadania Aktywny Senior w ramach programu Aktywność dla Każdego. Wnioski o dofinansowania w ramach konkursu "Aktywny Senior 2025" można składać do 11 czerwca 2025 r.

Duży ruch na Okęciu. Lotnisko od początku roku odprawiło ponad 6,6 mln podróżnych

Lotnisko Chopina jest na granicy przepustowości. Od stycznia do końca kwietnia br. odprawiło już ponad 6,6 mln podróżnych, podczas gdy w tym samym okresie w ubiegłym roku było to prawie 5,9 mln osób. Dokąd latamy najczęściej?

Polacy mniej chodzą do kina

Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące widzów w kinach w 2024 r. W porównaniu z 2023 r., liczba widzów w kinach stałych spadła o 0,4 proc. do 49,5 mln

Spacer w lesie - lek na codzienny stres

Regularne, 30-minutowe spacery w naturze pięć razy w tygodniu mogą zmniejszyć ryzyko depresji aż o 30% – podaje raport Transforming Scotland's Health. W obliczu prognoz WHO, że do 2030 roku depresja stanie się najczęstszą chorobą na świecie, kontakt z przyrodą to skuteczna forma profilaktyki.

REKLAMA

Są fundusze na ekologię, cyfryzację i innowacje

W dobie dynamicznego rozwoju technologii cyfrowej i wdrażania kolejnych innowacji, nie można zapominać o zagrożeniach, które się z nimi wiążą. Zgodnie z unijną zasadą „Do No Significant Harm” („Nie Czyń Znaczącej Szkody”), gdy ubiegamy się o wsparcie z funduszy, jesteśmy zobowiązani do prowadzenia inwestycji w sposób, który nie będzie wyrządzać poważnych szkód środowiskowych czy społecznych.

Spadł ruch na radomskim lotnisku, ale w planach nowe kierunki

Polskie Porty Lotnicze poinformowały, że lotnisko w Radomiu obsłużyło w kwietniu br. ok. 2,5 tys. pasażerów; to spadek o 42 proc. wobec zeszłego roku. W pierwszych czterech miesiącach tego roku ruch w radomskim pocie spadł o 31 proc.

Ratownicy medyczni nie chcą kamizelek nożoodpornych

Ogólnopolski Związek Zawodowy Ratowników Medycznych (OZZRM) uważa, że pomysł powszechnego wprowadzenia kamizelek nożoodpornych, jako reakcji na śmierć ratownika ugodzonego nożem, nie jest dobry. Co proponują związkowcy?

Ostatni dzwonek dla zdrowia młodych. 7 maja 2025 r. sejmowa Komisja Zdrowia zajmie się zakazem sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18. roku życia

W środę sejmowa Komisji Zdrowia rozpatrzy rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Wcześniej, ponad 20 organizacji działających w ochronie zdrowia apelowało o jak najszybsze jej procedowanie. Chodzi o zakaz sprzedaży wszystkich rodzajów papierosów elektronicznych oraz pojemników zapasowych osobom poniżej 18 r.ż.

REKLAMA

Wybory prezydenckie: ułatwienia dla wyborców 60+

Transport do i z lokalu wyborczego. Możliwość głosowania korespondencyjnego albo za pośrednictwem pełnomocnika. Możliwość zmiany miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Z tych wszystkich ułatwień mogą skorzystać wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania w tegorocznych wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ukończą 60. rok życia. A także wyborcy niepełnosprawni – bez względu na wiek.

Plany ewakuacyjne i szkolenia. Nowe zadania gmin w 2025 r.

Do końca 2025 r. gminy muszą opracować plany ewakuacyjne. To jedno z zadań nałożonych na samorządy przez ustawę z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej.

REKLAMA