Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gmina jako strona w sprawie przed sądem cywilnym

Łukasz Sobiech
inforCMS
Szeroki zakres spraw, którymi zajmuje się samorząd terytorialny, sprawia, że jest on częstym uczestnikiem postępowań sądowych. Gminy, powiaty i województwa stają przed sądem zarówno po stronie powodowej, jak i pozwanej, biorą udział w postępowaniach zwyczajnych i nieprocesowych, są podmiotami postępowań egzekucyjnych i zabezpieczających.

Gminy, powiaty, województwa i ich jednostki mogą pozywać i być pozwanymi. Przystępują też do procesów toczonych pomiędzy innymi podmiotami. Przykładowo gmina wstępuje także do postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, w przypadku braku ustawowych i testamentowych spadkobierców. Natomiast sąd w sprawie o opróżnienie lokalu z urzędu zawiadamia gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu w celu umożliwienia jej wstąpienia do sprawy. Jednostki samorządu terytorialnego, tak jak pozostałe osoby prawne, podejmują czynności procesowe przez organy uprawnione do działania w ich imieniu. Z punktu widzenia procesu cywilnego w takich sytuacjach bardzo istotna okazuje się skuteczna reprezentacja jednostki samorządowej w procesie. Niewłaściwa reprezentacja zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego jest bowiem przyczyną nieważności postępowania sądowego i nawet w przypadku uzyskania korzystnego z punktu widzenia jednostki samorządu terytorialnego dla niej rozstrzygnięcia, sąd apelacyjny (II instancji) będzie musiał uchylić pierwotne rozstrzygnięcie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania.

Reprezentacja gminy

Gminę reprezentuje na zewnątrz wójt (burmistrz, prezydent). Wójt posiada także status reprezentanta gminy przed sądem. Jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy, oświadczenia woli oprócz wójta może także składać działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta (samodzielnie albo wraz z inną upoważnioną przez wójta osobą). Powyższych zasad nie mogą zmienić postanowienia statutów. Oczywiście regułą jest, że gminę przed sądem reprezentuje jej pełnomocnik, najczęściej adwokat lub radca prawny. Pełnomocnikiem może także być pracownik samorządowy, który ma stosowne umocowanie. Dlatego z punktu widzenia procesu cywilnego najistotniejsza jest kwestia właściwego umocowania pełnomocnika. Z ogólnych przepisów wynika, że jeżeli wójt reprezentuje gminę na zewnątrz i składa w jej imieniu oświadczenia woli, to także wójt jest właściwy do udzielenia pełnomocnictwa. Pełnomocnictwa udzielić może także zastępca wójta samodzielnie lub wspólnie z inną upoważnioną przez wójta osobą, ale tylko w sytuacjach, jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy. Pełnomocnictwa adwokatowi może udzielić także kierownik jednostki organizacyjnej gminy posiadający prawnie skuteczne pełnomocnictwo do prowadzenia spraw tej jednostki, gdy przed sądem spór dotyczy zakresu działań tej jednostki.

Strony procesu

W przypadku jednostek organizacyjnych gminy stroną procesu zawsze jest gmina, nie zaś ta jednostka, i to gmina powinna być bezpośrednio wskazana jako powód lub pozwany, co nie wyklucza, żeby obok gminy wskazać tę jednostkę. Kierownik tej jednostki może natomiast występować w imieniu gminy w granicach udzielonego mu pełnomocnictwa. Może także udzielać pełnomocnictwa substytucyjnego adwokatowi i radcy prawnemu. W praktyce takie przypadki mają miejsce, gdy chodzi o sprawy, w których występują zakłady gospodarki komunalnej i mieszkaniowej czy zakłady wodociągowe. Inne rozwiązanie występuje, gdy jedną ze stron procesu ma być gminna osoba prawna, przykładowo jednoosobowa spółka kapitałowa gminy. Są to podmioty niezależne, a zasady ich reprezentacji określa umowa lub statut spółki. W braku postanowień w tym zakresie należy stosować przepisy kodeksu spółek handlowych. Poza gminnymi osobami prawnymi, zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, gmina realizuje swoje zadania także w formie jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, których kierownicy działają na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta. Sytuacja ta nie ma zastosowania do gminnych osób prawnych.

Realizacja zadań w formie spółki handlowej wymaga respektowania w pierwszej kolejności uregulowań (także w zakresie reprezentacji przed sądem) kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego. Ponieważ spółka kapitałowa posiada osobowość, w obrocie prawnym i w procesie, działa poprzez swoje organy. Organem realizującym zdolność do czynności prawnych spółki (w tym reprezentacji przed sądem) jest jej zarząd.

Zgodnie z kodeksu spółek handlowych każdy członek zarządu ma prawo reprezentować spółkę we wszystkich czynnościach sądowych. Sposób reprezentacji w przypadku zarządu wieloosobowego może zostać ustalony przez wspólników (akcjonariuszy) w umowie spółki bądź statucie, będących podstawą funkcjonowania spółek kapitałowych. W razie braku takich uregulowań obowiązuje zasada automatyzmu, tj. mają zastosowanie postanowienia art. 205 lub 373 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z postanowieniami powyższych przepisów do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 

Proces eksmisyjny

O toczącej się sprawie o eksmisję sąd informuje gminę właściwą ze względu na miejsce położenia nieruchomości podlegającej opróżnieniu. Jest to szczególnie istotne ze względu na to, że to właśnie ona ma obowiązek zapewnienia lokali socjalnych osobom eksmitowanym. Jednostka samorządu terytorialnego ma prawo do przystąpienia do postępowania w charakterze interwenienta ubocznego i stanięcia po stronie powoda. Zgodnie z art. 77 kodeksu postępowania cywilnego o swoim udziale w sprawie gmina powinna zawiadomić wcześniej sąd na piśmie, przy czym jednocześnie nie musi ona wykazywać swojego interesu prawnego w przystąpieniu do sporu. Interwencja uboczna polega natomiast na zgłoszeniu i przystąpieniu do jednej ze stron do toczącego się procesu cywilnego osoby trzeciej, która ma interes prawny w tym, aby rozstrzygnięcie nastąpiło na korzyść strony, do której przystąpiła. Do udziału gminy w sprawach o eksmisję, poza pewnymi wyłączeniami, stosuje się odpowiednio przepisy o interwencji ubocznej.

Zgodnie z art. 510 par.1 k.p.c. zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania. Osoba taka może wziąć udział w każdym stanie sprawy, aż do jej zakończenia w II instancji. Wstąpienie do sprawy wiąże się z nabyciem statusu jej uczestnika. W świetle tych przepisów gmina może wziąć także udział w postępowaniu nieprocesowym o podział majątku wspólnego pomiędzy małżonkami lub dział spadku, o ile sąd orzeka w nim o opróżnieniu lokalu mieszkalnego. O interesie we wstąpieniu do sprawy przesądza tutaj ustawa o ochronie praw lokatorów i gmina nie musi wykazywać jego istnienia.

KTO REPREZENTUJE GMINĘ PRZED SĄDEM

• wójt, burmistrz, prezydent miasta,

• zastępca wójta (samodzielnie lub z inną osobą upoważnioną przez wójta), jeżeli postępowanie sądowe dotyczy zarządu mieniem gminy,

• kierownicy jednostek organizacyjnych gminy (np. zakłady wodociągowe) w sprawach dotyczących jednostek organizacyjnych,

• pełnomocnik adwokat, radca prawny lub posiadający umocowanie pracownik samorządowy.

Łukasz Sobiech

lukasz.sobiech@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.).

• Ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2000 r. nr 94. poz. 1037).

• Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.).

• Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1592 ze zm.).

• Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1590 ze zm.).

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: GP
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy opłaca się studiować? Sprawdź w systemie ELA

    6 czerwca 2023 roku Ośrodek Przetwarzania Informacji uruchomił na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki (MEiN) już ósmą edycję ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA).

    Akcja "Jak nie czytam, jak czytam" w 2023 r.

    Dziś odbędzie się kolejna edycja akcji "Jak nie czytam, jak czytam", podczas której uczniowie w całej Polsce w tym samym czasie będą czytać dla przyjemności. Jej celem jest stworzenie u dzieci i młodzieży pozytywnych skojarzeń związanych z książką.

     

    Jak zamawiać e-recepty przez aplikację mojeIKP?

    Pacjent, który stale przyjmuje leki na receptę, może teraz poprosić o ponowne ich wystawienie przez aplikację mojeIKP.

    ZUS: dodatkowe 450 mld zł dla 24 mln Polaków. Koniecznie zajrzyj na swoje konto emerytalne
    ZUS zwaloryzował konta ubezpieczonych. O 450 mld zł.
    Sąd Najwyższy uchylił umorzenie sprawy Mariusza Kamińskiego i innych b. szefów CBA. PiS: dywersja i działanie antykonstytucyjne

    Sąd Najwyższy uchylił 6 czerwca 2023 r. umorzenie sprawy Mariusza Kamińskiego i innych byłych szefów CBA, skazanych w pierwszej instancji i ułaskawionych przez prezydenta. Sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania do sądu okręgowego. To jawna dywersja Sądu Najwyższego i działanie antykonstytucyjne, które ma doprowadzić do całkowitego chaosu prawnego - skomentował wyrok rzecznik PiS Rafał Bochenek.

    Apel pracodawców szpitali powiatowych do ministra zdrowia

    Pracodawcy szpitali powiatowych apelują do ministra zdrowia – czego oczekują? OZPSP zwrócił się do ministra zdrowia o niezwłoczne podjęcie działań, które w realny sposób zmienią i poprawią sytuację finansową placówek medycznych w Polsce. Potrzeba realnych zmian. 

    Ile kredyt studenckich zaciągnęli studenci w 2022 r.? Czy zmieni się kryterium dochodowe w 2023 r.?

    W latach 1998-2022 banki udzieliły kredytu studenckiego blisko 409 tys. studentów i doktorantów. W roku 2022 zawarto 1 280 takich umów.

    Czy warto studiować w 2023 r.?

    Decyzja o podjęciu studiów jest bardzo indywidualna i zależy od wielu czynników, takich jak interesy, cele kariery, sytuacja finansowa i inne osobiste okoliczności.

    Suplementacja chromem i lekkostrawna dieta korzystne dla wątroby

    Wątroba to organ bardzo narażony na skutki wysokotłuszczowej diety. Badania naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie wykazały, że najlepszym sposobem na poprawę jej funkcjonowania jest przejście na dietę lekkostrawną wraz z suplementowaniem chromu.

    Kiedy pracownik zdalny otrzyma do pracy jednocześnie laptop i monitor stacjonarny?

    Pracownicy pracujący przy użyciu laptopa powinni korzystać z monitora stacjonarnego. Pracodawca może alternatywnie wyposażyć stanowisko pracy w podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu laptopa tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu, oraz w dodatkową klawiaturę i mysz. 

    10 godzin pracy od poniedziałku do czwartku. Piątek wolny. Pracodawcy wprowadzają skompresowany tydzień pracy [4 dni pracy]

    Deloitte testuje wdrożenie skompresowanego tygodnia pracy.

    W 2023 r. od rządu 616 mln zł więcej dla rolników

    Od 3 czerwca wyższa stawka zwrotu akcyzy od paliwa rolniczego.

    305 mln zł od rządu dla strażaków

    Minister Moskwa: w tym roku 305 mln zł na wozy ratowniczo-gaśnicze dla OSP.

    W Polsce sprzedano 200 000 pomp ciepła. Wiesz ile wyprodukowano w naszym kraju? [Wywiad]

    W 2022 roku sprzedano w naszym kraju ok. 200 tys. pomp ciepła, z czego jedynie 5 proc. wyprodukowano w Polsce. Importerzy zamawiają produkty pod własnym "brandem" i oferują jako polskie – powiedziała w rozmowie z PAP wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń (IGU) OZE Aleksandra Jurkowska.

    Nowość: Krople do oczu spowalniają postęp krótkowzroczności u dzieci [Badania]

    Krople do oczu z niską dawką atropiny mogą spowolnić postęp krótkowzroczności u dzieci, ponieważ hamują nadmierne powiększanie się oka – informuje pismo „JAMA Ophthalmology”.

    Sposób na rekreację ruchową: taniec

    Regularne uprawianie aktywności fizycznej ma ogromne znaczenie. Szczególnie polecaną formą sportu jest taniec. Ma on wiele właściwości prozdrowotnych, poprawia samopoczucie, dodaje energii oraz pozwala nawiązać nowe kontakty towarzyskie. Warto więc już dziś udać się na zajęcia taneczne

    Kto może skorzystać z zamrożenia cen energii? Kiedy trzeba złożyć wniosek?

    Rolnicy, osoby z niepełnosprawnościami oraz posiadacze Karty Dużej Rodziny muszą pamiętać, że jeszcze tylko do końca czerwca br. mają czas na złożenie wniosków umożliwiających skorzystanie w tym roku z preferencyjnych rozliczeń cen energii ujętych w Tarczy Solidarnościowej.

    Kiedy święto Bożego Ciała w 2023 r? Historia. Koszt długiego weekendu 2023 r.

    W 2023 r. Boże Ciało przypada 8 czerwca 2023 r. Polacy wzięli urlopy w piątek 9 czerwca. I pojadą na długi weekend. Sporo zapłacą za wypoczynek. Wiadomo inflacja. 

    Do końca czerwca strażacy mogą otrzymać 10 000 zł na każdą jednostkę OSP

    Jednostki OSP mogą do 10 000 zł w programie dofinansowania Fundacji Grupy PERN. 

    Rak piersi: Moim zdaniem diagnostyka genetyczna leży [wywiad]

    Dziś pacjentki mogą mieć szybki dostęp do terapii bez konieczności hospitalizacji, bez spotykania się z grupą pacjentów, bez wysłuchiwania trudnych historii korytarzowych w oczekiwaniu w kolejce. Idziemy na szybki zastrzyk i spędzamy bardzo mało czasu w miejscu leczenia - mówi Magdalena Kardynał (Fundacja OmeaLife)

    Aerozol na migrenę. Kiedy pacjenci będą mogli skorzystać? [Badania]

    Ketamina przyjmowana w postaci aerozolu do nosa może okazać się bezpieczną i skuteczną metodą terapii opornej na leczenie przewlekłej migreny - informuje najnowszy numer czasopisma „Regional Ansthetic & Pain Medicine”.

    Nowe podręczniki HIT dla klasy II

    Wydawnictwo Biały Kruk i WSiP ubiegają się o dopuszczenie podręczników do HiT dla klasy II

    Rekrutacja na studia 2023 r. Nowe kierunki studiów. Ile miejsc dla studentów?

    Nowe kierunki studiów: na Uniwersytecie Rzeszowskim - zarządzanie państwem, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza - archeometria, na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie - gastronomia i catering dietetyczny.

    Polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE

    Polski system zdrowia skrytykowany – jakie są zastrzeżenia? Według analizy prof. Johna Yfantopoulosa z greckiego Instytutu Badań Polityczno-Ekonomicznych i Społecznych IPOKE, polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE. Dlatego koszty ponoszone przez pacjentów są bardzo wysokie, a 2/3 z nich dotyczy leków. Czy da się poprawić rentowność systemu zdrowia? 

    1 czerwca 2023 r. dodatkowa sesja maturalna [Matura 2023]

    W czwartek o godz. 9.00 egzaminem z języka polskiego na poziomie podstawowym rozpocznie się dodatkowa sesja egzaminów maturalnych.