REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W jaki sposób samorządy zlecają wykonanie zadań

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Józef Stęplowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Bez stosowania przepisów ustawy można udzielić zamówienia własnemu zakładowi budżetowemu oraz spółce prawa handlowego powołanej w całości przez jednostkę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z zamówieniem publicznym.

Trwający obecnie napływ środków unijnych stawia większe wymagania przed beneficjentami, w tym jednostkami samorządu terytorialnego, odpowiedzialnymi za ich terminowe i zgodne z przeznaczeniem wykorzystanie. Trudno sobie wyobrazić, że przyznane środki nie będą w całości wykorzystane i powstanie konieczność ich zwrotu. W związku z tym szczególnego znaczenia nabiera problematyka wydatkowania tych środków finansowych, co z kolei wiąże się z wyborem wykonawców zadań. W praktyce chodzi więc o wybór najkorzystniejszej oferty z punktu widzenia interesu zamawiającego.

REKLAMA

Zlecanie i przetargi

Obowiązujące przepisy prawa przewidują kilka sposobów zlecania wykonania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Podstawowy sposób wyboru wykonawcy zadania uregulowany jest w ustawie Prawo zamówień publicznych i aktach wykonawczych do ustawy. Przepisy te zawierają sformalizowane procedury wyłaniania wykonawców w kilku trybach, które mogą być zastosowane poza trybami przetargowymi w każdym przypadku pod warunkiem wystąpienia przesłanek wymienionych w ustawie. W obecnym stanie prawnym bowiem przetargi nieograniczony i ograniczony zaliczane są do trybów podstawowych i ich zastosowanie nie wymaga wystąpienia wymienionych w ustawie okoliczności.

Nowe progi

W związku ze zmianą prawa zamówień publicznych (wprowadzenie nowego próg wynoszącego 14 tys. euro) pojawiły się pewne wątpliwości dotyczące sposobu zlecania zadań o wartości nieprzekraczającej równowartości 14 tys. euro. Niektórzy zamawiający stosują wewnętrzne regulaminy udzielania zamówień o takiej wartości, inni zaś wybierają wykonawców bez stosowania jakichkolwiek sformalizowanych procedur. Nie ma przepisu nakazującego opracowanie wewnętrznych zasad udzielania tych zamówień, a więc w przypadku ich braku instytucje kontrolne nie mogą stawiać w tym względzie zarzutów. Artykuł 35 ustawy o finansach publicznych zobowiązuje do racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi. Wydaje się więc, że z punktu widzenia praktycznego niezbędne jest zastosowanie własnych zasad udzielania zamówień nieobjętych ustawą Prawo zamówień publicznych, które stanowią przecież znaczny udział w wydatkach budżetowych jednostek samorządu terytorialnego.

Bez zamówień

Poza przepisami ustawy można udzielić zamówienia własnemu zakładowi budżetowemu, a w myśl wyroku NSA (sygn. akt II GSK 105/05), również spółce prawa handlowego powołanej w całości przez jednostkę.

REKLAMA

Możliwość powołania zakładu budżetowego i spółki do realizacji zadań samorządu wynika z art. 2 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.). W takim przypadku nie mamy do czynienia z zamówieniem publicznym. Na tle rozstrzygnięcia NSA wystąpiły wątpliwości w zakresie rozliczeń z tytułu wykonanych przez spółkę robót lub usług na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce spotykamy się tutaj z różnymi rozwiązaniami. Zarówno zakład budżetowy, jak również powołana spółka muszą posiadać potencjał techniczny, kadrowy i ekonomiczno-finansowy umożliwiający realizację zadań określonych w ich statutach.

Pożytek publiczny

Kolejny sposób udzielania zamówień publicznych określa ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. nr 96, poz. 873).

W art. 4 ustawy wymieniony jest katalog zadań, które mogą być realizowane przez wykonawców wybranych w trybie konkursowym. Charakterystyczną cechą tego systemu jest to, że wybrany wykonawca otrzymuje środki w formie dotacji przeznaczone na finansowanie lub wspieranie zadania, a nie na wynagrodzenie po zakończeniu realizacji zlecenia. W porównaniu z prawem zamówień publicznych procedura wyłaniania wykonawców jest tutaj mniej sformalizowana i tym samym łatwiejsza do zastosowania. Artykuł 11 ust. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego określa, że udzielający zamówienia winien przeprowadzić analizę i wybrać procedurę wyboru wykonawcy na zasadach i w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, zwłaszcza jeżeli spodziewa się, że przyniesie ona lepsze efekty. Wybrany wykonawca zobowiązany jest do skrupulatnego rozliczenia się z przyznanej dotacji.

Wbrew pozorom procedura związana z wyborem wykonawcy, a zwłaszcza rozliczeniem przyznanych środków nie jest prosta, co czasami jest powodem braku chętnych do udziału w postępowaniu.

Zadania niewymienione w art. 4 omawianej ustawy można zlecić w oparciu o zasady ustalone przez organ stanowiący na podstawie art. 176 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. Katalog tych zadań jest jednak bardzo ograniczony, co powoduje, że jednostki samorządu terytorialnego tworzą takie zasady, ale praktyczne ich zastosowanie jest minimalne. W obydwu przedstawionych powyżej sposobach udzielania zamówień uczestniczyć mogą wykonawcy będący organizacjami pozarządowymi, podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy oraz jednostkami podległymi administracji publicznej lub przez nie nadzorowanymi.

Partnerstwo

REKLAMA

Przy omawianiu sposobów zlecania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego nie można pominąć przepisów ustawy z 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2005 r. nr 169, poz. 1420). Zakłada ona realizację zadań jednostek samorządu terytorialnego przy udziale podmiotów prywatnych. Akty wykonawcze do ustawy przewidują trzy rodzaje analiz podejmowanych przedsięwzięć. Skomplikowany charakter opracowań, i jak należy się spodziewać, stosunkowo wysoki ich koszt zniechęcają do stosowania tego sposobu realizacji zadań.

Przygotowany w ubiegłym roku projekt nowelizacji ustawy nie spełnia oczekiwań samorządów. Potrzebna jest albo zupełnie nowa ustawa koncesyjna albo nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych, która przewiduje przecież możliwość udzielania koncesji na roboty budowlane. Najlepszym rozwiązaniem byłoby ujęcie całej problematyki w jednym akcie prawnym i przede wszystkim odstąpienie od wymogu sporządzania skomplikowanych, pracochłonnych i kosztownych analiz ekonomiczno-finansowych, prawnych oraz rodzajów ryzyka i wrażliwości przedsięwzięcia na poszczególne rodzaje ryzyka.

Obowiązujące przepisy prawa stwarzają różne możliwości zlecania wykonania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego.

Wybór jednego z przedstawionych sposobów należy do zamawiającego i uzależniony jest od charakteru i zakresu rzeczowego zadania, posiadanych środków finansowych, wymaganego terminu wykonania, sytuacji na rynku wykonawców itp.

Podstawowym jednak celem przy podejmowaniu decyzji w tym zakresie jest dążenie do wyboru oferty najlepszej z punktu widzenia przyjętych kryteriów oceny, wyrażających potrzeby i interes zlecającego zadanie.

Józef Stęplowski

członek Kolegium RIO w Katowicach

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655).

• Ustawa z 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2005 r. nr 169, poz. 1420).

• Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. nr 96, poz. 873).

• Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA