REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

W jaki sposób samorządy zlecają wykonanie zadań

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Józef Stęplowski
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Bez stosowania przepisów ustawy można udzielić zamówienia własnemu zakładowi budżetowemu oraz spółce prawa handlowego powołanej w całości przez jednostkę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z zamówieniem publicznym.

Trwający obecnie napływ środków unijnych stawia większe wymagania przed beneficjentami, w tym jednostkami samorządu terytorialnego, odpowiedzialnymi za ich terminowe i zgodne z przeznaczeniem wykorzystanie. Trudno sobie wyobrazić, że przyznane środki nie będą w całości wykorzystane i powstanie konieczność ich zwrotu. W związku z tym szczególnego znaczenia nabiera problematyka wydatkowania tych środków finansowych, co z kolei wiąże się z wyborem wykonawców zadań. W praktyce chodzi więc o wybór najkorzystniejszej oferty z punktu widzenia interesu zamawiającego.

REKLAMA

Zlecanie i przetargi

Obowiązujące przepisy prawa przewidują kilka sposobów zlecania wykonania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Podstawowy sposób wyboru wykonawcy zadania uregulowany jest w ustawie Prawo zamówień publicznych i aktach wykonawczych do ustawy. Przepisy te zawierają sformalizowane procedury wyłaniania wykonawców w kilku trybach, które mogą być zastosowane poza trybami przetargowymi w każdym przypadku pod warunkiem wystąpienia przesłanek wymienionych w ustawie. W obecnym stanie prawnym bowiem przetargi nieograniczony i ograniczony zaliczane są do trybów podstawowych i ich zastosowanie nie wymaga wystąpienia wymienionych w ustawie okoliczności.

Nowe progi

W związku ze zmianą prawa zamówień publicznych (wprowadzenie nowego próg wynoszącego 14 tys. euro) pojawiły się pewne wątpliwości dotyczące sposobu zlecania zadań o wartości nieprzekraczającej równowartości 14 tys. euro. Niektórzy zamawiający stosują wewnętrzne regulaminy udzielania zamówień o takiej wartości, inni zaś wybierają wykonawców bez stosowania jakichkolwiek sformalizowanych procedur. Nie ma przepisu nakazującego opracowanie wewnętrznych zasad udzielania tych zamówień, a więc w przypadku ich braku instytucje kontrolne nie mogą stawiać w tym względzie zarzutów. Artykuł 35 ustawy o finansach publicznych zobowiązuje do racjonalnego gospodarowania środkami publicznymi. Wydaje się więc, że z punktu widzenia praktycznego niezbędne jest zastosowanie własnych zasad udzielania zamówień nieobjętych ustawą Prawo zamówień publicznych, które stanowią przecież znaczny udział w wydatkach budżetowych jednostek samorządu terytorialnego.

Bez zamówień

Poza przepisami ustawy można udzielić zamówienia własnemu zakładowi budżetowemu, a w myśl wyroku NSA (sygn. akt II GSK 105/05), również spółce prawa handlowego powołanej w całości przez jednostkę.

REKLAMA

Możliwość powołania zakładu budżetowego i spółki do realizacji zadań samorządu wynika z art. 2 ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.). W takim przypadku nie mamy do czynienia z zamówieniem publicznym. Na tle rozstrzygnięcia NSA wystąpiły wątpliwości w zakresie rozliczeń z tytułu wykonanych przez spółkę robót lub usług na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce spotykamy się tutaj z różnymi rozwiązaniami. Zarówno zakład budżetowy, jak również powołana spółka muszą posiadać potencjał techniczny, kadrowy i ekonomiczno-finansowy umożliwiający realizację zadań określonych w ich statutach.

Pożytek publiczny

Kolejny sposób udzielania zamówień publicznych określa ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. nr 96, poz. 873).

W art. 4 ustawy wymieniony jest katalog zadań, które mogą być realizowane przez wykonawców wybranych w trybie konkursowym. Charakterystyczną cechą tego systemu jest to, że wybrany wykonawca otrzymuje środki w formie dotacji przeznaczone na finansowanie lub wspieranie zadania, a nie na wynagrodzenie po zakończeniu realizacji zlecenia. W porównaniu z prawem zamówień publicznych procedura wyłaniania wykonawców jest tutaj mniej sformalizowana i tym samym łatwiejsza do zastosowania. Artykuł 11 ust. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego określa, że udzielający zamówienia winien przeprowadzić analizę i wybrać procedurę wyboru wykonawcy na zasadach i w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, zwłaszcza jeżeli spodziewa się, że przyniesie ona lepsze efekty. Wybrany wykonawca zobowiązany jest do skrupulatnego rozliczenia się z przyznanej dotacji.

Wbrew pozorom procedura związana z wyborem wykonawcy, a zwłaszcza rozliczeniem przyznanych środków nie jest prosta, co czasami jest powodem braku chętnych do udziału w postępowaniu.

Zadania niewymienione w art. 4 omawianej ustawy można zlecić w oparciu o zasady ustalone przez organ stanowiący na podstawie art. 176 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. Katalog tych zadań jest jednak bardzo ograniczony, co powoduje, że jednostki samorządu terytorialnego tworzą takie zasady, ale praktyczne ich zastosowanie jest minimalne. W obydwu przedstawionych powyżej sposobach udzielania zamówień uczestniczyć mogą wykonawcy będący organizacjami pozarządowymi, podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy oraz jednostkami podległymi administracji publicznej lub przez nie nadzorowanymi.

Partnerstwo

REKLAMA

Przy omawianiu sposobów zlecania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego nie można pominąć przepisów ustawy z 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2005 r. nr 169, poz. 1420). Zakłada ona realizację zadań jednostek samorządu terytorialnego przy udziale podmiotów prywatnych. Akty wykonawcze do ustawy przewidują trzy rodzaje analiz podejmowanych przedsięwzięć. Skomplikowany charakter opracowań, i jak należy się spodziewać, stosunkowo wysoki ich koszt zniechęcają do stosowania tego sposobu realizacji zadań.

Przygotowany w ubiegłym roku projekt nowelizacji ustawy nie spełnia oczekiwań samorządów. Potrzebna jest albo zupełnie nowa ustawa koncesyjna albo nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych, która przewiduje przecież możliwość udzielania koncesji na roboty budowlane. Najlepszym rozwiązaniem byłoby ujęcie całej problematyki w jednym akcie prawnym i przede wszystkim odstąpienie od wymogu sporządzania skomplikowanych, pracochłonnych i kosztownych analiz ekonomiczno-finansowych, prawnych oraz rodzajów ryzyka i wrażliwości przedsięwzięcia na poszczególne rodzaje ryzyka.

Obowiązujące przepisy prawa stwarzają różne możliwości zlecania wykonania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego.

Wybór jednego z przedstawionych sposobów należy do zamawiającego i uzależniony jest od charakteru i zakresu rzeczowego zadania, posiadanych środków finansowych, wymaganego terminu wykonania, sytuacji na rynku wykonawców itp.

Podstawowym jednak celem przy podejmowaniu decyzji w tym zakresie jest dążenie do wyboru oferty najlepszej z punktu widzenia przyjętych kryteriów oceny, wyrażających potrzeby i interes zlecającego zadanie.

Józef Stęplowski

członek Kolegium RIO w Katowicach

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

• Ustawa z 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007 r. nr 223, poz. 1655).

• Ustawa z 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2005 r. nr 169, poz. 1420).

• Ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2003 r. nr 96, poz. 873).

• Ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od marzeń do nauki – po co naprawdę Sławosz Uznański – Wiśniewski poleciał w kosmos?

Śledzimy media społecznościowe, zdjęcia Ziemi z orbity i codzienne relacje Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ale za tą medialną euforią kryje się znacznie więcej niż symboliczny gest. Co z tego lotu wynika dla Polski? Jakie są realne, wymierne korzyści dla gospodarki, nauki i przemysłu?

Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

REKLAMA

Patrz na skład! Ogólnopolska kampania o świadomej suplementacji

Jak często poświęcamy chwilę, by sprawdzić skład na etykiecie? Kampania „Patrz na skład” zachęca do zastanowienia się nad naszymi codziennymi decyzjami i promuje świadome podejście do suplementacji.

Segregacja odpadów to za mało. Ekspert: "Najlepsze śmieci to te, które nigdy nie powstały"

Dlaczego recykling nie wystarczy? Jakie błędy popełniamy w gospodarowaniu bioodpadami? I co musi się zmienić, by Polska była gotowa na gospodarkę obiegu zamkniętego? O tym wszystkim opowiada Michał Paca – ekspert ds. gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju.

Program "70 AED na 70-lecie" – defibrylatory dla OSP z małych gmin. Jak złożyć wniosek?

Fundacja Totalizatora Sportowego uruchomiła nowy program wsparcia dla jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z mniejszych miejscowości. W ramach inicjatywy "70 AED na 70-lecie" do wybranych OSP trafi sprzęt ratujący życie – automatyczne defibrylatory zewnętrzne (AED). Wnioski można składać do grudnia 2026 r.

Planujesz urlop we Włoszech? W jednym z miejsc przywrócono dress code

Planujesz wyjście do mediolańskiego teatru operowego La Scala? Pamiętaj o stosownym ubiorze. Dyrekcja przywróciła, po przerwie, zalecane zasady ubioru i zaapelowała do widzów, by dobierali stroje stosownie do powagi miejsca.

REKLAMA

Sytuacja na granicy polsko-niemieckiej. Ekspert: obustronna spirala działań pozornych. Kiedy Niemcy nie powinny odsyłać migranta do Polski?

To Niemcy rozpoczęli ten teatr polityczny na granicy z Polską, a teraz szefowie rządów Friedrich Merz i Donald Tusk wchodzą w spiralę działań pozornych - powiedział PAP Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR) .

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w JST. Najważniejsze informacje

System przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu dotyczy również jednostek samorządu terytorialnego. Z tego powodu są one objęte szeregiem obowiązków. Co trzeba wiedzieć o obowiązujących przepisach? Oto lista 10 najważniejszych informacji!

REKLAMA