Rząd ma dwa warianty reprywatyzacji

Rząd zobowiązał się do zaspokojenia roszczeń byłych właścicieli, którzy utracili swoje mienie na skutek aktów nacjonalizacyjnych nieruchomości ziemskich i przemysłu, tzw. dekretów Bieruta dotyczących nieruchomości warszawskich oraz przepisów umożliwiających wywłaszczenia za symboliczną złotówkę w latach 1944-1962. Prace nad niezbędnymi przepisami już się rozpoczęły. Nowa ustawa nie zamknie drogi sądowej i po otrzymaniu rekompensaty będzie można wystąpić do sądu polskiego, ale nie do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu o zasądzenie dodatkowej kwoty.

Kalendarz prac

Do końca kwietnia Ministerstwo Skarbu Państwa oszacuje wartość majątków przejętych na rzecz Skarbu Państwa i określi możliwość zrekompensowania strat właścicielom i ich spadkobiercom. Określi się też wartość majątku będącego w dyspozycji państwa, z którego można stworzyć fundusz przezna- czony na wypłatę rekompensat.

Rada Ministrów w maju zdecyduje, które założenia do ustawy zostaną przyjęte i staną się podstawą projektu ustawy reprywatyzacyjnej. Gotowy projekt po konsultacjach międzyresortowych powinien trafić pod obrady Rady Ministrów jeszcze w tym roku.

Dwa pomysły rządu

Legislatorzy z resortu Skarbu Państwa mają dwa pomysły na zrekompensowanie skutków naruszeń prawa własności po II wojnie światowej:

• zwrot majątków w naturze wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, a dla pozostałych wypłata rekompensaty,

• wypłata rekompensaty dla wszystkich właścicieli, bez względu na to, czy jest możliwość zwrotu w naturze.

Dziś więcej zwolenników ma druga koncepcja, ponieważ legislatorzy uważają ją za bardziej sprawiedliwą. Dzięki niej wszyscy uprawnieni otrzymaliby rekompensatę na takich samych zasadach, a proces reprywatyzacji nie naruszyłby praw nabytych przez osoby trzecie. Ministerstwo Skarbu Państwa nie podjęło jeszcze decyzji w związku z uregulowaniem sprawy tzw. gruntów warszawskich. Nie wiadomo, czy zrobi to w jednej ustawie reprywatyzacyjnej, czy zostaną opracowane projekty: osobno dla gruntów warszawskich i osobno dla pozostałych przejętych majątków. Nad rozwiązaniem sprawy gruntów warszawskich trwają też prace w ratuszu.