Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samorządy mogą aktywnie przeciwdziałać ubóstwu

Katarzyna Lipka-Szostak
inforCMS
Rok 2010 został ustanowiony przez Komisję Europejską Rokiem Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym. Zjawisko marginalizacji i ubóstwa w Polsce dotyka różnych grup społecznych, ale głównie osób starszych, niepełnosprawnych, cudzoziemców. Samorządy w tym zakresie mogą znacznie pomóc rozwiązywać te problemy lokalnie.

Zwalczanie zjawiska biedy jest dla Unii Europejskiej głównym priorytetem działań zarówno na poziomie globalnym, jak i poziomie każdego z krajów członkowskich, w tym i Polski. Tworzy się programy mające na celu maksymalne zmniejszenie liczby osób dotkniętych skrajnym ubóstwem oraz stymulacje przedsiębiorczości w rejonie.

Czym jest wykluczenie społeczne

Zjawisko wykluczenia społecznego ma różne oblicza. Osoby żyjące w ubóstwie w sposób ograniczony korzystają z podstawowych praw, takich jak zatrudnienie, służba zdrowia czy edukacja. Często uzależniły się od pomocy socjalnej państwa. Skrajnym przypadkiem są osoby trwale bezrobotne, niezdolne do podjęcia pracy i nawet niezainteresowane odejściem od życia na zasiłku socjalnym. Są też ludzie biedni, którzy ukrywają swoją sytuację. Oba podejścia mogą prowadzić do utrwalania się schematu życia i trwałego wykluczenia społecznego. W tym kontekście mówi się często o zaklętym kole niemocy, zjawisku dziedziczenia biedy przez kolejne pokolenia.

Istotne jest zapewnienie równych szans rozwojowych osobom z tzw. grup ryzyka. Niemożność kontynuowania nauki ogranicza dzieciom możliwość awansu zawodowego i wyrwania się z kręgu ubóstwa. Przyczyny tkwią nie tylko w trudnej sytuacji materialnej rodziny, ale także w uwarunkowaniach kulturowych. Przez lata nie doceniano edukacji, preferując zawodowe wykształcenie bardziej niż naukę na wyższych szczeblach edukacji.

Jak przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu

Istnieją powołane odpowiednie instytucje (Ośrodki Pomocy Społecznej, Kluby Integracji Społecznej, Centra Integracji Społecznej) do pomocy osobom żyjącym w ubóstwie i mające na celu zmniejszenie zjawiska wykluczenia społecznego. Często jednak ograniczają się do zwalczania skutków ubóstwa, towarzyszącym jej patologiom, a nie niwelowaniu ich przyczyn. Tu miejsce do czynnego działania mają samorządy. W wielu miejscach w kraju inicjatywy inspirowane przez władze lokalne przynoszą pozytywne rezultaty. Przykładem jest miasto i gmina Debrzno w woj. pomorskim, gdzie na terenie o ogromnym bezrobociu, pogłębiającej się biedzie i frustracji mieszkańców powstało stowarzyszenie na rzecz rozwoju. Rada Miasta i Gminy Debrzno zorganizowała spotkanie z 70 przedstawicielami różnych instytucji i zawodów (rolnicy, dyrektorzy banków, nauczyciele, bezrobotni). Wspólnie zdefiniowano lokalne potrzeby i opracowano strategię działania. W celu realizacji planu wyjścia z trudnej sytuacji powołano do życia Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno. Dzięki Stowarzyszeniu powstał Inkubator Przedsiębiorczości, który wspierał małe firmy poprzez pomoc w biznesplanie, udzielał porad prawnych, organizował szkolenia. Do tej pory zrealizowano wspólnie ok. 200 projektów (np. powstały firmy wytwarzające figurki zwierząt z witek brzozowych, gospodarstwa agroturystyczne)

Samorządy terytorialne mogą zlecać organizacjom pozarządowym realizacje zadań własnych dotyczących pomocy społecznej, a także wspierać ich inicjatywy związane z integracją społeczną osób wykluczonych. Dobrą praktyką jest zapraszanie organizacji pozarządowych do diagnozowania lokalnych problemów i współtworzenia strategii walki z ubóstwem w regionie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem innowacyjnego programu pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym jest program aktywizacji społecznej poprzez wolontariat stosowany w Klubie Integracji Społecznej (dalej: KIS) działający przy Miejskim Zespole Profilaktyk i Terapii Uzależnień w Olsztynie. Społeczna praca uczestników ma na celu kształtowanie postaw, zachowań prospołecznych i proaktywnych, wzmacnianie poczucia własnej wartości, „sprawdzanie się” w roli osoby niosącej pomoc innym, nabywanie umiejętności zawodowych. Wolontariusze KIS-u brali już udział w akcjach wolontaryjnych na terenie Olsztyna, takich jak:

• zbiórka Banku Żywności,

• sprzątanie cmentarzy,

• kwestowanie na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Jednym z pomysłów na pomoc trwale zmarginalizowanym są spółdzielnie socjalne, których tworzenie jest wspierane z różnych źródeł. Spółdzielnia socjalna to forma prawna przedsiębiorstwa mająca umożliwić jej członkom, osobom wykluczonym społecznie i dotkniętym przez los (bezrobotni, niepełnosprawni, alkoholicy, narkomani, itp.) powrót do uregulowanego życia społecznego i rynku pracy. Spółdzielnia socjalna, jako rodzaj spółdzielni pracy, opiera się na zasadzie osobistego świadczenia pracy przez jej członków. Ideą spółdzielni socjalnej jest zapewnienie każdemu członkowi spółdzielni miejsca pracy.

Przykładem efektywnej współpracy w tworzeniu spółdzielni jest Biłgorajskie Przedsiębiorstwo Społeczne Sp. z o.o. Powstało w wyniku działań lokalnych partnerów oraz uczestnictwa w Programie Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL dla Polski 2004-2006 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Przedsiębiorstwo świadczy usługi w zakresie sprzątania i mycia samochodów, zatrudniając m.in. osoby bezrobotne. Od początku działania istotnym elementem wsparcia była współpraca z jednostkami administracji publicznej.

Doświadczenia wielu krajów europejskich wskazują na skuteczność współpracy międzysektorowej w ograniczeniu zjawisk wykluczenia społecznego. Irlandia oparła rozwój gospodarczy na współpracy samorządu z trzecim sektorem w walce z ubóstwem. Organizacje pozarządowe, pomagające na co dzień potrzebującym, potrafią lepiej zdiagnozować potrzeby i opracować ścieżki pomocy osobom wykluczonym. Stosując bardziej elastyczne formy pracy z potrzebującymi, wypracowują często innowacyjne rozwiązania, służące reintegracji społecznej i trwałej poprawie sytuacji. Nieograniczeni kompetencjami stanowiska pracy mogą w sposób bardziej kompleksowy działać na rzecz rozwiązania lokalnych problemów, włączając do działań także beneficjentów jako uczestników i kreatorów zmian.

EFS w walce z wykluczeniem społecznym

Działania na rzecz ograniczeniu biedy i ubóstwa wspierane są także ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). W ramach funduszy unijnych przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich przyznawana jest też pomoc Lokalnym Grupom Działania na realizację lokalnych strategii rozwoju (środki pochodzą z 4 osi priorytetowej „Lider” Programu Rozwój Obszarów Wiejskich).

Środki na zwalczanie wykluczenia społecznego zawarte są głównie w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki. Oczywiście, aby stworzyć warunki godnego życia, należy zapewnić łatwy dostęp do transportu drogowego i kolejowego czy nowoczesnej technologii. Takie warunki stymulują przedsiębiorczość, co przekłada się na wzrost zatrudnienia w regionie. Istnieją możliwości wsparcia z Priorytetu VI i VII.

Priorytet VI dotyczy projektów na rzecz poprawy dostępu do zatrudnienia oraz wspierania aktywności zawodowej w regionie (w ramach tego finansowane są różne szkolenia podnoszące kwalifikacje zawodowe osób bezrobotnych, realizowane m.in. przez Urzędy Pracy)

W ramach Priorytetu VII finansowane jest m.in. upowszechnianie aktywnej integracji (realizowane przez OPS i Centra Pomocy Rodzinie), tworzenie i wspieranie spółdzielni socjalnych oraz inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji.

DANE GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO DOTYCZĄCE UBÓSTWA W POLSCE:

• 4,5 mln Polaków żyje poniżej minimum egzystencjalnego (w 2007 r. to 386 zł),

• województwa wschodnie (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, warmińsko-mazurskie oraz województwo świętokrzyskie) - ok. 20% mieszkańców żyje poniżej minimum egzystencji,

• zjawisko ubóstwa skrajnego w 2007 r. dotyczyło 4% mieszkańców miast i aż 11% mieszkańców wsi.

Katarzyna Lipka-Szostak

 

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Sposób na rekreację ruchową: taniec

    Regularne uprawianie aktywności fizycznej ma ogromne znaczenie. Szczególnie polecaną formą sportu jest taniec. Ma on wiele właściwości prozdrowotnych, poprawia samopoczucie, dodaje energii oraz pozwala nawiązać nowe kontakty towarzyskie. Warto więc już dziś udać się na zajęcia taneczne

    Kto może skorzystać z zamrożenia cen energii? Kiedy trzeba złożyć wniosek?

    Rolnicy, osoby z niepełnosprawnościami oraz posiadacze Karty Dużej Rodziny muszą pamiętać, że jeszcze tylko do końca czerwca br. mają czas na złożenie wniosków umożliwiających skorzystanie w tym roku z preferencyjnych rozliczeń cen energii ujętych w Tarczy Solidarnościowej.

    Kiedy święto Bożego Ciała w 2023 r? Historia. Koszt długiego weekendu 2023 r.

    W 2023 r. Boże Ciało przypada 8 czerwca 2023 r. Polacy wzięli urlopy w piątek 9 czerwca. I pojadą na długi weekend. Sporo zapłacą za wypoczynek. Wiadomo inflacja. 

    Do końca czerwca strażacy mogą otrzymać 10 000 zł na każdą jednostkę OSP

    Jednostki OSP mogą do 10 000 zł w programie dofinansowania Fundacji Grupy PERN. 

    Rak piersi: Moim zdaniem diagnostyka genetyczna leży [wywiad]

    Dziś pacjentki mogą mieć szybki dostęp do terapii bez konieczności hospitalizacji, bez spotykania się z grupą pacjentów, bez wysłuchiwania trudnych historii korytarzowych w oczekiwaniu w kolejce. Idziemy na szybki zastrzyk i spędzamy bardzo mało czasu w miejscu leczenia - mówi Magdalena Kardynał (Fundacja OmeaLife)

    Aerozol na migrenę. Kiedy pacjenci będą mogli skorzystać? [Badania]

    Ketamina przyjmowana w postaci aerozolu do nosa może okazać się bezpieczną i skuteczną metodą terapii opornej na leczenie przewlekłej migreny - informuje najnowszy numer czasopisma „Regional Ansthetic & Pain Medicine”.

    Nowe podręczniki HIT dla klasy II

    Wydawnictwo Biały Kruk i WSiP ubiegają się o dopuszczenie podręczników do HiT dla klasy II

    Rekrutacja na studia 2023 r. Nowe kierunki studiów. Ile miejsc dla studentów?

    Nowe kierunki studiów: na Uniwersytecie Rzeszowskim - zarządzanie państwem, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza - archeometria, na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie - gastronomia i catering dietetyczny.

    Polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE

    Polski system zdrowia skrytykowany – jakie są zastrzeżenia? Według analizy prof. Johna Yfantopoulosa z greckiego Instytutu Badań Polityczno-Ekonomicznych i Społecznych IPOKE, polska opieka zdrowotna należy do najbardziej niedofinansowanych w UE. Dlatego koszty ponoszone przez pacjentów są bardzo wysokie, a 2/3 z nich dotyczy leków. Czy da się poprawić rentowność systemu zdrowia? 

    1 czerwca 2023 r. dodatkowa sesja maturalna [Matura 2023]

    W czwartek o godz. 9.00 egzaminem z języka polskiego na poziomie podstawowym rozpocznie się dodatkowa sesja egzaminów maturalnych. 

    Sesja letnia egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie [Formuła: 2012, 2017, 2019]

    W czwartek rozpoczyna się letnia sesja egzaminów zawodowych i egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. Egzaminy składają się z dwóch części: pisemnej i z części praktycznej na stanowisku egzaminacyjnym.

    Od 1 czerwca 2023 r. bezpłatne szczepienia dzieci przeciwko HPV

    Dziewczynki i chłopcy w wieku 12 i 13 lat mogą już szczepić się przeciw HPV.

    Pierwsza od 13 lat podwyżka wynagrodzeń konsultantów zdrowia. Rocznie nie więcej niż 17 000 zł - 23 000 zł

    W II kwartale 2023 r. podwyżka wynagrodzeń dla konsultantów w ochronie zdrowia. Pierwsza od 13 lat.

    Stopnie alarmowe na terenie całej Polski do 31 sierpnia 2023 r.

    Rządowe Centrum Bezpieczeństwa poinformowało 31 maja 2023 r., że premier Mateusz Morawiecki podpisał zarządzenia, które przedłużają do 31 sierpnia 2023 roku obowiązywanie stopni alarmowych: 3. stopnia CHARLIE-CRP, 2. stopnia BRAVO na terenie całego kraju oraz 2. stopnia BRAVO wobec polskiej infrastruktury energetycznej, mieszczącej się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

    Mamo, Twój pokarm to najlepszy i najzdrowszy sposób żywienia

    Karmienie piersią jest tematem kolejnej "Środy z Profilaktyką", przypadającej 31 maja w ramach akcji edukacyjnej Narodowego Funduszu Zdrowia. Od 26 maja do 1 czerwca trwa Ogólnopolski Tydzień Promocji Karmienia Piersią.

    Dzień Dziecka w Warszawie. Jakie atrakcje dla dzieci?

    Jakie atrakcje przygotowały stołeczne instytucje kultury w Warszawie na Dzień Dziecka?

    ZUS informuje: Jeżeli PUE-ZUS nie zadziałał i nie stworzyliśmy wniosku o zwrot składki, powinieneś sam go stworzyć

    Jeżeli z rozliczenia rocznego wynika nadpłata a na profilu płatnika na PUE ZUS nie utworzył się wniosek o jej zwrot, od 30 maja 2023 r. płatnik składek może sporządzić taki wniosek samodzielnie.

    DGP: Sejm zlikwidował specjalny zasiłek opiekuńczy [nowelizacja, zmiany]

    Po 11 latach od wprowadzenia z systemu świadczeń rodzinnych zniknie specjalny zasiłek opiekuńczy, choć osoby, które nabędą do niego prawo jeszcze do końca tego roku, będą mogły je zachować również po 1 stycznia 2024 r.

    Nowelizacja: Masz służbowy laptop? Pracodawca musi Ci udostępnić monitor stacjonarny. Może się z tego wykpić podstawką, myszką i klawiaturę

    Pracodawcy będą musieli wyposażyć pracowników korzystających z przenośnych komputerów w dodatkowy monitor stacjonarny lub podstawkę do laptopa oraz odrębną mysz i klawiaturę.

    Wojsko proponuje: rezerwiści będą ćwiczyć raz na kwartał. Co najmniej

    Aktywni rezerwiści będą ćwiczyć w swoich jednostkach co najmniej raz na kwartał. 

    Pierwsza taka diagnoza w Polsce. Pacjent chory przez smog

    Mimo, że wpływ oddychania zanieczyszczonym powietrzem na zdrowie jest dobrze udokumentowany w badaniach naukowych, czynnik ten nie był rozpoznawany w diagnozach lekarskich jako główna przyczyna problemów ze zdrowiem. Aż do teraz.

    30 maja - Światowy Dzień Świadomości SM. Za ryzyko zachorowania aż w 70% odpowiadają czynniki środowiskowe

    Na stwardnienie rozsiane (SM) choruje w Polsce blisko 50 tys. osób. Początek choroby przypada zwykle na okres między 20 a 40 rokiem życia, częściej chorują kobiety. 30 maja obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości SM.

    Darmowe leki dla dzieci i osób 65+ już od września 2023 r.?

    Program darmowych leków dla dzieci i osób 65+ wejdzie najpóźniej od początku 2024 r., ale rozważamy też scenariusz od września 2023 r. Jesteśmy po analizie, która pokazuje, że jesteśmy jeszcze w stanie kosztowo w tym roku zmieścić te leki - powiedział minister zdrowia Adam Niedzielski.

    Rewolucja w planowaniu przestrzennym: Jak nowe zmiany wpłyną na twoją gminę?

    Sejm przyjął przygotowaną przez MRiT nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

    Analiza trendów: Dlaczego Polska boryka się ze wzrostem śmiertelności z powodu raka piersi?

    Zachodzi wiele pozytywnych zmian w leczeniu raka piersi. Polska wciąż jest jednak w Europie jedynym krajem, w którym rośnie śmiertelność z jego przyczyny.