Jak pozyskać inwestora

Napływ inwestycji zagranicznych obok bezpośrednich korzyści w postaci nowych miejsc pracy, pojawienia się w regionie nowych technologii i standardów, przynosi również korzyści pośrednie. Gminy, powiaty i województwa, którym udało się pozyskać dużych inwestorów, stają się atrakcyjne dla innych przedsiębiorców i w ślad za jednym znaczącym inwestorem przychodzą kolejni. Przykładem takiego zjawiska mogą być m.in.:

• „Crystal Park” pod Toruniem, gdzie w ślad za inwestycją Sharpa przyszły kolejne inwestycje,

• Kobierzyce pod Wrocławiem, gdzie inwestycja LG Philips przyciągnęła inne koreańskie koncerny,

• Górny Śląsk, gdzie obserwować można napływ dużych inwestycji spółek należących do Grupy FIAT.

Zjawisko przyciągania przez dużego inwestora kolejnych inwestycji do regionu określa się mianem efektu „kuli śnieżnej” (patrz: schemat).

 Korzyści wynikające z efektu „kuli śnieżnej” to:

• możliwości dla kooperantów, m.in. firm już istniejących na lokalnym rynku,

• rozwój infrastruktury,

• zainteresowanie mediów,

• efekt znaczącego inwestora.

Możliwości dla kooperantów

Znacząca inwestycja zagraniczna stwarza szanse na intensywniejszy rozwój gospodarczy regionu. Budowa zakładu produkcyjnego jest szansą na nowe zamówienia dla firm budowlanych, a nabór pracowników do nowego zakładu stwarza szansę dla firm rekrutacyjnych. Inwestor potrzebuje też najczęściej również obsługi prawnej, bankowej, tłumaczeniowej i innej, którą mogą dostarczać firmy z regionu.

Rozwój infrastruktury

Pojawienie się inwestora w regionie przynosi także korzyści w zakresie rozwoju infrastruktury:

 - władze lokalne zobowiązują się do budowy infrastruktury (dróg dojazdowych, kanalizacji, łączy internetowych i sieci energetycznej), traktując ją jako zachętę dla inwestora,

 -  sami inwestorzy także angażują się w rozwój infrastruktury publicznej (np. budują drogi dojazdowe, przystanki komunikacji miejskiej itd.).

Przykładem może być firma Shell, która na potrzeby swojego centrum usług w Zabierzowie pod Krakowem zbudowała stację kolejową „Kraków Business Park”. Ponieważ infrastruktura ma charakter ogólnodostępny, ze stacji mogą korzystać nie tylko pracownicy Shella, ale również innych firm działających w krakowskim business parku, co przyczynia się do wzrostu atrakcyjności całego regionu.

Zainteresowanie mediów

Pojawieniu się znaczącego inwestora towarzyszy zainteresowanie mediów. To zaś oznacza możliwość pokazania zalet i oferty inwestycyjnej regionu. W ten sposób informacja o regionie i jego atutach można dotrzeć do kolejnych potencjalnych inwestorów.

Efekt znaczącego inwestora

Inwestycja firmy o rozpoznawalnej marce uwiarygodnia region w oczach kolejnych inwestorów. Skoro znaczący podmiot zdecydował się zainwestować, to jest to sygnał dla kolejnych inwestorów, że region jest atrakcyjnym miejscem dla inwestycji.

Jak zachęcać inwestorów

Istnieje wiele elementów, które decydują o atrakcyjności inwestycyjnej danego regionu. Jednak samorządy mają decydujący wpływ tylko na kilka z nich. Kluczowe elementy procesu pozyskiwania inwestorów, na które wpływ mają władze lokalne i regionalne, to:

1) dobrze przygotowana oferta inwestycyjna,

2) zaangażowanie i profesjonalizm samorządów,

3) partnerzy,

4) wizerunek medialny,

5) marketing twarzy,

6) znak rozpoznawczy,

7) referencje dotychczasowych inwestorów.

Dobrze przygotowana oferta inwestycyjna

Dobrze przygotowane tereny inwestycyjne to jedne z najważniejszych przesłanek proinwestycyjnych. Jednak przygotowanie takich gruntów wiąże się z dużymi kosztami. Dlatego ważne jest, żeby władze samorządowe zdawały sobie sprawę, jakie grunty są atrakcyjne dla inwestorów. Po to, by pieniądze przeznaczone na przygotowanie terenów inwestycyjnych nie były wyrzucone w błoto.

Inwestorzy, dokonując wyboru lokalizacji, poszukują gruntów o odpowiedniej na potrzeby inwestycji wielkości i rozkładzie przestrzennym (najczęściej duża powierzchnia, niewielkie różnice wzniesień, zwarty kształt działki itp.). Przedmiotem ich zainteresowania są grunty o uregulowanym statusie własnościowym i prawnym oraz zaopatrzone w odpowiednią do specyfiki inwestycji infrastrukturę. Konieczna jest również dostępność transportowa oferowanego gruntu.

Jak pokazują doświadczenia ostatnich lat, większość inwestycji lokalizowana jest na terenach specjalnych stref ekonomicznych.

Ważny jest również sposób prezentacji oferty inwestycyjnej. Obecnie standardem są kolorowe foldery, zaopatrzone w fotografie terenów inwestycyjnych z precyzyjnie określonymi parametrami infrastrukturalnymi. Oferta inwestycyjna powinna być prezentowana w języku (językach) inwestora, do którego samorząd chce dotrzeć.

Zaangażowanie i profesjonalizm samorządów

Doświadczenia ze współpracy z inwestorami wskazują, że mają oni zastrzeżenia dotyczące poziomu obsługi przez instytucje samorządowe. Jednym z głównych zarzutów jest to, że osoby wyznaczone do obsługi inwestora słabo znają języki obce.

Inwestorzy zwracają również uwagę na rozdrobnienie kompetencji i to, że pracownicy odpowiedzialni za ich obsługę nie znają całego procesu inwestycyjnego, a jedynie orientują się w jednym wycinku tego procesu, za który są bezpośrednio odpowiedzialni. To sprawia, że brak jest koordynacji działań inwestora, sam zaś inwestor zmuszony jest załatwiać sprawy związane z inwestycją w bardzo wielu jednostkach urzędu, powtarzając w każdym miejscu od nowa swoją historię.

Każdy największy inwestor zagraniczny obsługiwany przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych (dalej: PAIiIZ) ma swojego opiekuna. Jest nim project manager z PAIiIZ, który pomaga inwestorowi m.in. w uzyskaniu niezbędnej dokumentacji inwestycyjnej. Warto, aby analogiczne rozwiązania zastosować na poziomie lokalnym w odniesieniu do inwestorów średniej i małej wielkości.

Inwestorzy oczekują również, żeby dostępny był dla nich dokument (rodzaj obiegówki), który przedstawiałby schemat współpracy z urzędem w procesie inwestycji, wskazujący jednostki urzędu, osoby odpowiedzialne oraz numery telefoniczne do osób, z którymi należy się kontaktować.