REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Antykryzysowe zmiany w zamówieniach publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzela Gawrońska-Baran
Radca prawny, doktor nauk prawnych z kilkunastoletnim doświadczeniem w dziedzinie zamówień publicznych, specjalizujący się również w kwestiach legislacyjnych. Autorka licznych profesjonalnych publikacji poświęconych problematyce zamówień publicznych. Wiceprezes Urzędu Zamówień Publicznych w latach 2007-2008, w latach 2010-2016 dyrektor departamentu zamówień publicznych w dużej instytucji zamawiającej. W ramach praktyki zawodowej prowadzi AGB Kancelarię Radcy Prawnego.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 25 września 2009 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zmianie ulega kilkanaście przepisów. Powodem zmian jest potrzeba dostosowania problematyki zamówień publicznych do aktualnej sytuacji gospodarczej.

Najważniejsze zmiany dotyczą:

REKLAMA

• warunków udziału w postępowaniu,

• potwierdzania spełnienia warunków udziału w postępowaniu,

• przesłanek wykluczenia wykonawcy z postępowania.

REKLAMA

W nowelizacji wyraźnie wskazano, że zamawiający ma obowiązek sformułowania opisu metod dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu w sposób związany z przedmiotem zamówienia i proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Pomimo że taki sposób określenia warunków w praktyce obowiązuje już od dawna, to jednak dotychczas stosowano go na podstawie interpretacji poszczególnych przepisów ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: upzp) i dyrektyw dotyczących zamówień publicznych. Metodę taką wskazywano także niejednokrotnie w orzecznictwie – zarówno Krajowej Izby Odwoławczej (np. wyrok z 19 maja 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 428/08), jak i sądów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ponadto nakazuje się zamawiającemu zamieszczenie opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunków w ogłoszeniu o zamówieniu albo w zaproszeniu do negocjacji w trybach udzielania zamówienia, które nie rozpoczynają się od publikacji ogłoszenia (np. zamówieniu z wolnej ręki, negocjacjach bez ogłoszenia).

REKLAMA

W celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu wykonawca będzie mógł polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia oraz zdolnościach finansowych innych podmiotów – niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Ciężar dowodu w tym zakresie będzie jednak spoczywał na wykonawcy. Ponadto wykonawcy będą mogli na potwierdzenie znajdowania się w odpowiedniej sytuacji ekonomicznej lub finansowej przedstawić inne niż wymagane przez zamawiającego dokumenty – pod warunkiem że w wystarczający sposób potwierdzą one spełnianie opisanego przez zamawiającego warunku.

Przesłanki wykluczenia wykonawców z postępowania (zawarte obecnie w art. 24 ust. 1 i 2 w związku z art. 22 ust. 1 pkt 4 upzp) zostały w nowelizacji oddzielone od „typowych” warunków udziału (określonych w art. 22 ust. 1 pkt 1–3 upzp). Nieznacznie ulegną one także zmianom redakcyjnym – jednak zmiany te pociągają za sobą konsekwencje merytoryczne.

W wyniku nowelizacji wykluczeniu z postępowania będą podlegali wykonawcy, którzy m.in. złożyli nieprawdziwe informacje „mające wpływ” lub – co jest nowością – „mogące mieć wpływ” na wynik postępowania, a także wykonawcy, którzy nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu.

Działania proekologiczne spowodowały, że wśród przestępstw, które (w przypadku skazania za nie prawomocnym wyrokiem) stanowią podstawę wykluczenia wykonawcy, znalazły się przestępstwa przeciwko środowisku – w szczególności wymienione w rozdziale XXII ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.

Przestępstwa przeciwko środowisku określone w Kodeksie karnym to przede wszystkim:

• spowodowanie zniszczenia w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach,

• zanieczyszczenie wody, powietrza lub ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu wielu osób lub spowodować zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach,

• składowanie, usuwanie, przetwarzanie, dokonywanie odzysku, unieszkodliwianie albo transportowanie odpadów lub substancji w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu wielu osób lub spowodować zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach.

 

Czytaj także: Jak realizować zadania publiczne po likwidacji zakładów budżetowych >>

 

Wyjaśnianie treści SIWZ

Jedną z bardziej istotnych zmian zawartych w nowelizacji jest zmiana zasad i terminów zwracania się do zamawiającego o wyjaśnienie postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ). W uzasadnieniu do projektu nowelizacji podkreślono m.in., że: „zadawanie pytań przez wykonawców jest co do zasady rozwiązaniem korzystnym zarówno dla zamawiających, jak i wykonawców. Z jednej strony pozwala zamawiającym poprawić ewentualne błędy w dokumentacji postępowania, a z drugiej – wykonawcy uzyskują pewność co do zasad, na jakich będzie realizowane zamówienie publiczne”. Umożliwia więc złożenie właściwej oferty w postępowaniu. O ile proponowana zmiana zapewni większy komfort zamawiającym, o tyle takiego komfortu nie będą mieli wykonawcy, ponieważ wykonawcom ogranicza się możliwość składania zapytań do końca dnia, w którym upływa połowa wyznaczonego terminu składania ofert.

Jednocześnie wskazuje się jednoznacznie, że zamawiający będzie musiał udzielić wyjaśnień niezwłocznie (jak obecnie) – nie później jednak niż w terminach określonych w tym przepisie (patrz: tabela 1) – tak, aby wykonawcy mieli odpowiednio dużo czasu na uwzględnienie wyjaśnień przy przygotowywaniu treści oferty.

Tabela 1. Terminy udzielania wyjaśnień przez zamawiającego przed i po nowelizacji

Zamawiającemu pozostawiono podjęcie decyzji uznaniowej, czy udzieli on wyjaśnień, czy też pozostawi wniosek bez rozpoznania w sytuacji, gdy wniosek o wyjaśnienie SIWZ wpłynie po terminie (np. przy 8-dniowym terminie składania ofert wpłynie 5 dnia składania ofert). Niestety, przedłużenie terminu składania ofert przez zamawiającego nie spowoduje jednoczesnego przedłużenia terminu składania wniosków o wyjaśnienie SIWZ.

ZAPAMIĘTAJ!

Treść SIWZ można będzie wyjaśniać na nowych zasadach już z dniem ogłoszenia nowelizacji upzp.

Ogłoszenia

Nowelizacja znosi obowiązek zamieszczania ogłoszenia o zamówieniu w dzienniku lub czasopiśmie o zasięgu ogólnopolskim (co obecnie dotyczy postępowań na roboty budowlane o wartości równej lub przekraczającej 20 000 000 euro, a na dostawy lub usługi – 10 000 000 euro). Zmniejszy to zapewne koszty zamawiającego. Jednocześnie wprowadza się przepis, zgodnie z którym zamawiający będzie mógł zamieścić ogłoszenie według swojego wyboru w inny sposób niż obligatoryjny – wynikający z upzp.

Wadium

Cel nowelizacji: zmniejszenie obciążeń finansowych w dobie kryzysu, znalazł swój wyraz w szczególności w zmianach dotyczących wadium. Zamawiający będzie zwracał wadium z urzędu wszystkim wykonawcom niezwłocznie po wyborze oferty najkorzystniejszej lub po unieważnieniu postępowania. Zakres zwrotu obejmie wszystkie przypadki, które są obecnie przewidziane w art. 46 ust. 1–3 upzp (tj. przypadki zwrotu wadium z urzędu – po upływie terminu związania ofertą lub po zawarciu umowy – oraz zwrotu wadium na wniosek wykonawcy wykluczonego lub takiego, którego ofertę odrzucono). Zamawiający pozostawi u siebie tylko wadium wniesione przez wykonawcę, którego oferta została wybrana i któremu zatrzymał wadium na podstawie art. 46 ust. 4a upzp (tj. z powodu nieuzupełnienia dokumentów). Konsekwencją tego jest zasada, że zamawiający będzie żądał ponownego wniesienia wadium przez wykonawcę, któremu zwrócono wadium, jeżeli w wyniku ostatecznego rozstrzygnięcia protestu jego oferta zostanie wybrana jako najkorzystniejsza. Z powyższą zmianą wiąże się też propozycja nakazująca wniesienie nowego wadium lub jego przedłużenie w związku z przedłużeniem terminu związania ofertą po wyborze oferty najkorzystniejszej wyłącznie wykonawcy, którego oferta została wybrana.

Kiedy można zmienić umowę

Daleko idące konsekwencje pociągnie za sobą zmieniony przepis art. 144 ust. 1 upzp. Zakazane będzie wprowadzanie do umowy w sprawie zamówienia publicznego zmian w stosunku do treści oferty – ale tylko zmian istotnych – chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany.

Dopuszczalne będą zatem zmiany nieistotne – tzn. takie, o których wiedza na etapie postępowania o udzielenie zamówienia nie wpłynęłaby na krąg podmiotów ubiegających się o to zamówienie lub na wynik postępowania.

Warto tu wspomnieć o wyroku ETS w sprawie C-496/99 Succhi di Frutta, w którym podkreślono, że jeżeli: modyfikacja umowy jest tego typu, że gdyby była ona znana wykonawcom w postępowaniu przetargowym poprzedzającym udzielenie danego zamówienia, mogliby oni złożyć istotnie odmienne oferty, zmiana musi być uznana za tożsamą z udzieleniem nowego zamówienia. Wykazanie w każdym indywidualnym przypadku, że taka sytuacja nie ma miejsca, należy do zamawiającego, który chce dokonać takiej zmiany.

ZAPAMIĘTAJ!

Nowe zasady zmiany umowy będą stosowane nie tylko do umów zawieranych po wejściu w życie nowelizacji upzp, ale także do umów zawartych od 24 października 2008 r.

Zmiany obejmą także instytucję zabezpieczenia należytego wykonania umowy (patrz: tabela 2).

Tabela 2. Zabezpieczenie należytego wykonania umowy

Zaliczki dla wykonawców

Po wejściu w życie nowelizacji zamawiający będą mieli określoną w sposób jednoznaczny możliwość udzielania zaliczek na poczet wykonania zamówienia publicznego – jeżeli przewidzą to w ogłoszeniu o zamówieniu albo SIWZ.

Zamawiający z podsektora rządowego (np. organy administracji rządowej, uczelnie publiczne, gminy, powiaty) będą mogli udzielać zaliczek, jeżeli przedmiotem zamówienia będą roboty budowlane lub gdy zamówienie na dostawy, usługi lub roboty budowlane będzie finansowane z udziałem środków unijnych. Będzie to jednak możliwe tylko po udzieleniu zamówienia w trybie innym niż negocjacje bez ogłoszenia lub zamówienia z wolnej ręki. Jeżeli wykonawca wykaże, że wykonał zamówienie w zakresie wartości poprzednio udzielanych zaliczek – można będzie przyznać kolejne. W celu ochrony prawidłowego wykorzystania środków finansowych, przekazanych wykonawcom w formie zaliczki, możliwe będzie poprzedzenie udzielenia zaliczki jej zabezpieczeniem przez wykonawcę. Jeżeli przewidywana wartość zaliczek przekroczy 20% wysokości wynagrodzenia wykonawcy, zabezpieczenie zaliczki będzie obowiązkowe.

ZAPAMIĘTAJ!

Ograniczenia w zasadach przyznawania zaliczek nie będą dotyczyć zamawiających wymienionych w art. 3 ust. 1 pkt 2–7 upzp – tj. zamawiających sektorowych, podmiotów prawa publicznego oraz beneficjentów funduszy unijnych.

 

Czytaj także: Przypisane i nieprzypisane dochody budżetowe >>

 

Wyższa opłata za skargę na orzeczenie KIO

Wraz z nowelizacją przepisów upzp dokonuje się zmiany art. 34 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, który określa wysokość opłaty od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej. W nowelizacji ulega ona znacznemu podwyższeniu (patrz: tabela 3). Wśród praktyków i środowisk wykonawców dominuje pogląd, że nowa wysokość opłaty od skargi poważnie ograniczy dostęp wykonawcom do sądu.

Tabela 3. Wysokość opłaty od skargi na orzeczenie KIO

Podstawa prawna

• Ustawa z 25 września 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (www.sejm.gov.pl) – w dniu oddania numeru do druku ustawa nie została jeszcze opublikowana w Dzienniku Ustaw

 ANDRZELA GAWROŃSKA-BARAN

 

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowy wariant Covid-19 o nazwie Nimbus. Jakie objawy?

Nowy wariant koronawirusa Covid-19, nazwany Nimbus, zaczyna się rozprzestrzeniać – podaje amerykańskie Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (CDC). Zakażenia tym szczepem odnotowano już w Azji, Stanach Zjednoczonych oraz Europie. Nimbus objawia się przede wszystkim silnym bólem gardła, jednak nie jest groźniejszy niż wcześniejsze warianty Omikrona.

Zwolnienia lekarskie pod lupą. ZUS i pracodawcy skontrolowali tysiące pracowników

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Odpowiedzialność trenera personalnego za kontuzje

Branża fitness dynamicznie się rozwija. Coraz więcej osób uzyskuje kwalifikacje trenera personalnego lub instruktora fitness i podejmuje się trenowania podopiecznych w ramach współpracy z siłownią, czy klubem fitness, albo działając na własną rękę. W toku takich treningów zdarzają się jednak kontuzje.

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

REKLAMA

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Patologie publicznej służby zdrowia. OZPSP: Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych firm; lekarz na kontrakcie to prywatna działalność prowadzona na szpitalnym sprzęcie

W ochronie zdrowia państwo nie istnieje; publiczny system to maszynka do zarabiania pieniędzy - powiedział w wywiadzie dla PAP Mariusz Trojanowski z Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Szpitali Powiatowych (OZPSP). Pieniądze ze składki zdrowotnej nie idą na leczenie, ale na zyski dla prywatnych podmiotów - podkreślił.

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Tańsze leki dzięki importowi równoległemu? Konieczne są zmiany legislacyjne w obszarze importu równoległego. Apel do resortu zdrowia

Trwają prace nad nowelizacją ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz niektórych innych ustaw. Stowarzyszenie reprezentujące importerów równoległych leków apeluje o uproszczenie procedur i likwidację barier administracyjnych, które dziś blokują ten segment rynku.

REKLAMA

Ponad 500 pociągów PKP Intercity na dobę w nowym rozkładzie jazdy na lato

15 czerwca wchodzi w życie letni rozkład jazdy PKP Intercity. Wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zapowiedział, że planowanych jest ponad 500 pociągów na dobę.

Prof. Jerzy Stępień: Potrzebujemy holistycznego spojrzenia na samorząd

Po raz pierwszy w historii niepubliczna uczelnia została współorganizatorem Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz akademicki, w tym roku odbywa się na Uczelni Łazarskiego. O znaczeniu tej zmiany, stanie polskiego samorządu terytorialnego oraz wyzwaniach dla prawa konstytucyjnego rozmawiamy z prof. Jerzym Stępniem – byłym prezesem Trybunału Konstytucyjnego, współtwórcą reformy samorządowej i wykładowcą Uczelni Łazarskiego.

REKLAMA