Administracja a obywatel – ekologia, przepisy, praktyka (1)

Może jest wręcz tak, że większość aktów prawnych - w tym lokalnych - to tylko dobrze wyglądające dokumenty, których wdrożenie jest fikcją?

W ostatnich latach w dziedzinie ochrony środowiska zostało uchwalonych wiele nowych ustaw i rozporządzeń, m.in. przystosowano polskie prawo do prawa Unii Europejskiej.

Przeglądając te przepisy można śmiało stwierdzić, że dostaliśmy (jako urzędnicy, pracodawcy, mieszkańcy) dobre narzędzia do wszelkich działań. Dodatkowo otworzyły się w ostatnich latach możliwości wsparcia finansowego dla Polski z UE.

A jednym z priorytetów Unii Europejskiej są wszelkie działania na rzecz poprawy i utrzymania jakości środowiska

Polska jako jedyny kraj w Europie, a może wręcz w świecie, stworzyła odrębne środki w postaci funduszy ekologicznych, które mogą być źródłem finansowania przedsięwzięć ekologicznych, lub mogą stanowić niezbędny wkład własny w realizacji zadań ze środków UE.

Dlaczego więc - patrząc na stan środowiska naturalnego - nadal aktualnym pozostaje dylemat: „niesforny” mieszkaniec czy „nieskuteczny” urzędnik?

Szereg problemów w ochronie środowiska stwarza gospodarka odpadami. Odpady - czy chcemy, czy nie - widoczne są jako „stały element” środowiska. Czy musi tak być? Odpowiedź brzmi „nie”, powstaje tylko pytanie: „co zmienić?”

W tym kontekście warto przeanalizować obowiązki mieszkańców i samorządów wynikające z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Ustawa obowiązuje od 1 stycznia 1997 r. (z późn. zm.). Określa ona zadania gmin oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku.

Jest więc mieszkaniec - wytwórca odpadów komunalnych - który musi się ich pozbyć. Są przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z którymi podpisują umowy na ilość i częstotliwość wywozu.

Jest też „zarządca terenu” - wójt, burmistrz lub prezydent miasta - który wraz z radą gminy lub miasta ustala regulamin utrzymania czystości i porządku na swoim terenie, wydaje zezwolenie przedsiębiorcom na odbiór odpadów, ustala górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi.

Są wreszcie służby kontrolne: urzędnicy, straż miejska.

Wydawało by się, że istnieją i funkcjonują wszystkie elementy do sprawnego działania systemu. Dlaczego wobec tego – patrząc wokół nas - problem dzikich składowisk odpadów dalej istnieje? Jakie więc podjąć kroki usprawniające system gospodarki odpadami komunalnymi?