Przesłanki wyłączające odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych

Ustawodawca w ustawie  o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej dfpU albo ustawa DFP) wskazuje między innymi,  kto odpowiada za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej DFP), jakie czyny stanowią naruszenie DFP, jak wygląda procedura w sprawach o naruszenie DFP oraz jaki jest katalog kar za przewinienia naruszające DFP.

W ustawie DFP został określony także katalog czynów niestanowiących naruszenia DFP lub czynów, które formalnie naruszają DFP, ale z uwagi na wyjątkowe okoliczności nie dochodzi się odpowiedzialności z tytułu naruszenia DFP.

Warto zapoznać się z niniejszymi wyłączeniami albowiem stanowią one nieodłączny element budowania linii obrony w postępowaniu o naruszenie DFP.

1. Nie stanowi naruszenia DFP:

a) przeznaczenie dochodów, z wyłączeniem dochodów własnych oraz dochodów gromadzonych na rachunku funduszu motywacyjnego, uzyskiwanych przez jednostkę budżetową na wydatki ponoszone w tej jednostce,

b) dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia,

c) dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do dokonania wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w rocznym planie finansowym jednostki wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli zarządczej,

d) przeznaczenie środków rezerwy budżetowej na inny cel niż określony w decyzji o ich przyznaniu,

e) zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia do zaciągania zobowiązań jednostki sektora finansów publicznych,

f) dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do niewykonania zobowiązania jednostki, którego termin płatności upłynął, wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli zarządczej,

- pod warunkiem, że skutek w postaci przekroczenia uprawnień do wydatkowania środków publicznych, do zaciągania zobowiązań albo niewykonania zobowiązań nie przekroczy w roku budżetowym łącznie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim ogłoszonego przez Prezesa GUS, tj. kwoty 2.716,71 netto obowiązującej w 2010 roku.

Należy zaznaczyć, że w razie wypełnienia przesłanek opisanych w punkcie 1 nie dochodzi w ogóle do naruszenia DFP.

Warto wspomnieć ponadto o orzeczeniu Głównej Komisji Orzekającej z dnia 24 września 2007 r. (DF/GKO-4900-19/21/RN), w którym stwierdzono: „jeżeli zachodzi kilka czynów naruszenia dyscypliny finansów publicznych, to - z punktu widzenia stosowania art. 26 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych - kwoty przekroczeń należy traktować łącznie.”. Zatem w momencie badania, czy doszło do naruszenia DFP należy sumować wartość wszystkich naruszeń wymienionych w punkcie 1.