Zaniechanie przeprowadzenia audytu wewnętrznego i odpowiedzialność z tego tytułu

Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, które weszły w życie 1 stycznia 2010 r. rozszerzyły katalog zachowań stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2009 r nr 157 poz 1241, art. 65).

W ustawie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych dodano art 18a penalizujący czyn polegający na zaniechaniu przeprowadzenia audytu wewnętrznego. Niezatrudnienie audytora lub niezawarcie umowy z podmiotem świadczącym usługi audytu w jednostce, stanowi więc od początku bieżącego roku naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

W jakich jednostkach audyt wewnętrzny jest obowiązkowy?

Nowa ustawa o finansach publicznych, która obowiązuje od 1 stycznia tego roku wyraźnie i szeroko określa krąg podmiotów zobowiązanych prowadzić u siebie audyt.

Wydaję się, że zapewnienie audytu ma na celu bieżącą kontrolę zgodnego z prawem gospodarowania środkami publicznymi. Niewątpliwie ustawodawca wprowadzając nowe regulacje realizował „potrzebę szerszej ochrony ładu finansów publicznych w jednostkach samorządu terytorialnego”, co podkreślone zostało w uzasadnieniu przepisów wprowadzających ustawę o finansach publicznych.

Zgodnie z art. 274 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych audyt wewnętrzny prowadzi się w następujących jednostkach:

1)    Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;

2)    jednostkach podległych Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowanych oraz jednostkach obsługujących organy podległe Prezesowi Rady Ministrów lub przez niego nadzorowane;

3)    ministerstwach;

4)    jednostkach w dziale wskazanych przez właściwego ministra kierującego działem;

5)    urzędach wojewódzkich;

6)   izbach celnych;

7)   izbach skarbowych;

8)   Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w tym w zarządzanych przez niego funduszach;

9)   Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w tym w funduszach zarządzanych przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;

10)  Narodowym Funduszu Zdrowia.

11)  państwowych jednostkach budżetowych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej dochodów lub kwota wydatków przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;

12)  uczelniach publicznych, jeżeli kwota ujętych w planie rzeczowo-finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;

13)  samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej, które nie zostały utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;