Wykaz lektur matura 2023 r. – poziom podstawowy i rozszerzony [rozporządzenie, wymagania]

Wykaz lektur na maturze z języka polskiego w 2023 r. określa ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI z dnia 10 czerwca 2022 r. w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu maturalnego przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 - poz. 1246. Poniżej rozporządzenie z wymaganiami egzaminacyjnymi dla matury 2023 r. w pliku PDF do ściągnięcia:

Lektury obowiązkowe matura 2023 r. [POZIOM PODSTAWOWY]

Utwory literackie (epickie i dramatyczne) poznawane w całości (na egzaminie maturalnym obowiązuje znajomość całego utworu):

1) Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja;

2) Sofokles, Antygona;

3) Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich;

4) William Szekspir, Makbet;

5) Molier, Skąpiec;

6) Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod; Dziady cz. III;

7) Juliusz Słowacki, Kordian;

8) Bolesław Prus, Lalka;

9) Eliza Orzeszkowa, Gloria victis;

10) Henryk Sienkiewicz, Potop;

11) Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara;

12) Stanisław Wyspiański, Wesele;

13) Stefan Żeromski, Przedwiośnie;

14) Tadeusz Borowski, opowiadania: Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli;

15) Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat;

16) Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem;

17) Albert Camus, Dżuma;

18) George Orwell, Rok 1984;

19) Sławomir Mrożek, Tango;

20) Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie); Górą Edek (z tomu Prawo prerii);

21) Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych);

22) Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie);

23) Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach).

Lektury obowiązkowe matura 2023 r. [POZIOM ROZSZERZONY]

Utwory literackie (epickie i dramatyczne) poznawane w całości (na egzaminie maturalnym obowiązuje znajomość całego utworu):

1) William Szekspir, Hamlet;

2) Juliusz Słowacki, Lilla Weneda;

3) Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia;

4) realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot, lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary);

5) Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa;

6) Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;

7) Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;

8) Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe;

9) Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa;

10) Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania.

Lektury obowiązkowe we fragmentach na maturze 2023 r. [POZIOM PODSTAWOWY]

Utwory literackie (epickie i dramatyczne) poznawane we fragmentach (na egzaminie maturalnym nie obowiązuje znajomość całego utworu):

1) Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana;

2) Homer, Iliada (fragmenty);

3) Lament świętokrzyski (fragmenty); Legenda o św. Aleksym (fragmenty); Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty);

4) Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty);

5) Pieśń o Rolandzie (fragmenty);

6) Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty);

7) Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty);

8) Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty);

9) Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty).

Lektury obowiązkowe we fragmentach na maturze 2023 r. [POZIOM ROZSZERZONY]

Utwory literackie (epickie i dramatyczne) poznawane we fragmentach (na egzaminie maturalnym nie obowiązuje znajomość całego utworu):

1) Homer, Odyseja (fragmenty);

2) Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty);

3) Platon, Państwo (fragmenty);

4) św. Augustyn, Wyznania (fragmenty);

5) św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty);

6) Michel de Montaigne, Próby (fragmenty);

7) Franz Kafka, Proces (fragmenty).

Wiersze na maturze 2023 r. [POZIOM PODSTAWOWY]

Na egzaminie maturalnym nie będzie sprawdzana znajomość treści wierszy:

1) Horacy, wybrane utwory;

2) Bogurodzica;

3) Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX;

4) wybrane wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński;

5) Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny; wybrane satyry;

6) Franciszek Karpiński, wybór sielanek i liryki religijnej;

7) Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane ballady, w tym Romantyczność; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze;

8) Juliusz Słowacki, wybrane wiersze, w tym Grób Agamemnona (fragmenty); Testament mój;

9) wybrane wiersze następujących poetów: Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska--Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński, wybrane  wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu Ocalenie oraz Traktat moralny (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów Pan Cogito oraz Raport z oblężonego Miasta, Stanisław Barańczak, Wojciech Wencel;

10) wybrane utwory okresu stanu wojennego.

Wiersze na maturze 2023 r. [POZIOM ROZSZERZONY]

Na egzaminie maturalnym nie będzie sprawdzana znajomość treści wierszy:

1) Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki);

2) Cyprian Kamil Norwid, Bema pamięci żałobny – rapsod; Fortepian Szopena; Czarne kwiaty (fragmenty); Promethidion (fragmenty);

3) wybrane wiersze następujących poetów: Józefa Czechowicza, Tadeusza Gajcego, Mirona Białoszewskiego.

Lektury inne na maturze 2023 r.

POZIOM PODSTAWOWY:  powojenna piosenka literacka – wybrane utwory Jacka Kaczmarskiego oraz Agnieszki Osieckiej.

POZIOM ROZSZERZONY:

Wybrane eseje następujących autorów: Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta, Zygmunta Kubiaka, Jarosław Marek Rymkiewicz (co najmniej po jednym utworze).

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI z dnia 10 czerwca 2022 r. w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu maturalnego przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 - poz. 1246