REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy odrębny NIP dla gminy i urzędu gminy

Agnieszka Zawadzka

REKLAMA

Gmina zawiera umowy o pozyskiwanie dofinansowania unijnego. Kto w tym przypadku jest czynnym podatnikiem VAT – gmina czy urząd gminy (w imieniu gminy)? Czy faktury powinny być wystawione na gminę czy na urząd gminy? Czy gmina powinna mieć odrębny NIP do rozliczeń VAT, a urząd gminy, jako płatnik, odrębny NIP do rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych?

REKLAMA

Podatnikiem VAT jest gmina, jako samorządowa osoba prawna, a nie urząd gminy (jednostka pomocnicza organów gminy). Wszystkie faktury VAT dotyczące sprzedaży i zakupu powinny być wystawiane przez gminę i na gminę. W tym przypadku posiadanie przez jednostkę dwóch numerów NIP jest dopuszczalne – gmina powinna bowiem posiadać odrębny NIP do celów VAT, natomiast urząd gminy (będący pracodawcą) – odrębny NIP do celów podatku dochodowego od osób fizycznych.

REKLAMA

Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (art. 2 ust. 1 ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników; dalej: ustawa o ewidencji). Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami – a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków.

Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają także podmioty będące (na podstawie odrębnych ustaw) płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne (podmioty te również otrzymują NIP – art. 2 ust. 2 i 3 ustawy o ewidencji).

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy (art. 2 w zw. z art. 33 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym). Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednak jednostka samorządu terytorialnego, czyli gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd jest jedynie aparatem pomocniczym gminy (służy zarządowi do wykonania zadań gminy oraz do obsługi techniczno-organizacyjnej gminy).

Czytaj także: Koniec z NIP osób fizycznych - ustawa opublikowana>>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z ORZECZNICTWA

Urząd gminy jest wyłącznie aparatem pomocniczym gminy, jednostką zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną wójta. Jest to zorganizowana struktura, której celem jest zapewnienie sprawnej realizacji zadań gminy.

Wyrok WSA w Białymstoku z 8 lutego 2010 r., sygn. akt I SA/Bk 564/09

Osobowość prawną posiada gmina jako taka, nie mają jej natomiast organy gminy ani jej urząd.

Wyrok NSA z 22 września 1994 r., sygn. akt SA/Łd 73/94

Podmioty te [urzędy gminy] nie mogą być stronami czynności cywilnoprawnych.

Wyrok SN z 12 grudnia 1995 r., sygn. akt II CRN 184/95

ZAPAMIĘTAJ!

Pozyskiwanie środków unijnych następuje przez gminę jako beneficjenta, tylko ona posiada bowiem osobowość prawną i może być stroną skutecznej umowy cywilnoprawnej.

REKLAMA

Urząd gminy, realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako jednostka organizacyjna działająca w imieniu i na rzecz wymienionej osoby prawnej (gminy). Dzieje się to na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

Wskazać należy, że urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczącej rozliczeń VAT dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Podatnikami VAT są m.in. osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy o VAT). Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się z tego podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego – z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.


Jak zatem wynika z powołanych przepisów, to gmina jest podatnikiem VAT, jako realizująca czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zgodnie z art. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT) we własnym imieniu i na własny rachunek. Jako podatnik VAT, gmina podlega obowiązkowi rejestracyjnemu do potrzeb VAT (art. 96 ust. 1 ustawy o VAT). To samo dotyczy obowiązku wystawiania faktur (art. 106 ust. 1 ustawy o VAT) oraz obowiązku składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowych (art. 99 ust. 1 ustawy o VAT). Natomiast urząd gminy, jako jednostka wykonująca jedynie zadania gminy, nie może być odrębnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina i urząd gminy do celów podatku od towarów i usług powinny zatem stosować jednakowe oznaczenie NIP, a w związku z ich działaniami (czynnościami) powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne. Tym samym wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia NIP, sporządzane przez urząd gminy, a dotyczące czynności przypisanych prawnie gminie, powinny być sygnowane NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności – czyli NIP gminy.

Dokumenty księgowe (faktury i deklaracje VAT), wystawiane i sporządzane przez urząd gminy (urząd miejski), powinny posiadać NIP gminy – jeżeli dotyczą czynności przypisanych prawnie gminie. W zakresie zaś podatku od towarów i usług powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne. Ponadto w odpowiednich pozycjach treści faktur odnoszących się do określenia nabywcy (w przypadku nabycia towarów lub usług) oraz sprzedawcy (w przypadku sprzedaży towarów lub usług) powinna być wskazywana gmina.

Jeśli chodzi natomiast o NIP urzędu gminy, to jego posiadanie wynika stąd, że zakłady pracy są obowiązane, jako płatnicy, obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej (art. 31 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej: updof). Urząd gminy (urząd miejski), zgodnie z obowiązującą ustawą z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, jest pracodawcą zatrudnionych w nim pracowników.

Czytaj także: Gmina, a nie urząd gminy jest podatnikiem VAT>>

Z ORZECZNICTWA

Pracodawcami pracowników samorządowych są jednostki organizacyjne wymienione w [...] art. 2 ustawy z 2008 r. o pracownikach samorządowych.

Wyrok SN z 28 października 2009 r., sygn. akt I PK 95/09

To na urzędzie gminy jako zakładzie pracy spoczywa zatem obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy. W związku z tym urząd gminy (urząd miejski) nie może posługiwać się w tym zakresie (podatku dochodowego od osób fizycznych) NIP gminy, lecz powinien na potrzeby tych rozliczeń posiadać swój odrębny NIP.

Podsumowując, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do działalności zarówno gminy, jak i urzędu gminy (urzędu miejskiego), jest wyłącznie gmina. Na potrzeby rozliczenia tego podatku, jak również w wystawianych fakturach, gmina i urząd gminy (urząd miejski) powinny stosować NIP nadany gminie. Z kolei do celów rozliczeń podatku dochodowego od osób fizycznych, urząd gminy, jako płatnik, powinien mieć odrębny NIP.

PODSTAWY PRAWNE

• Ustawa z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 112, poz. 654)

• Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)

• Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 780)

• Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 131, poz. 764)

• Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 134, poz. 777)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 128, poz. 861)

• Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 73, poz. 392; zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 136, poz. 798)

Źródło: Rachunkowość Budżetowa

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MEN: 17 propozycji zmian w Karcie Nauczyciela. Godziny ponadwymiarowe po nowemu. Nagrody jubileuszowe, odprawy

Tej nocy ślisko i mgliście. W weekend niespodziewana zmiana pogody

Najbliższa noc będzie na zachodzie kraju bardzo mglista. Na południowym wschodzie można się spodziewać śliskiej nawierzchni po opadach. Za to w weekend temperatury wyniosą nawet 12 st. C.

Z jakimi barierami w dostępie do lekarzy borykają się seniorzy? Wysoko wykluczenie komunikacyjne [RAPORT]

Seniorzy mieszkający na wsi mają utrudniony dostęp do konsultacji lekarzy specjalistów, rehabilitacji i ośrodków dziennego wsparcia. Jedną z barier jest niedostateczny zasięg komunikacji publicznej. To dane z raportu opublikowanego na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich.

UMP: Zmiany w zasadach wypłat pensji nauczycieli. 1) Płaci budżet 2) Wypłaty na koniec miesiąca [Propozycja]

Propozycja UMP, aby wypłata pensji nauczyciela była na końcu miesiąca. Dziś jest na początku. Czyli pensja z luty byłaby wypłacana 28 lutego (albo 29 lutego). Druga propozycja, to przejęcie przez budżet centralny od gmin obowiązku wypłaty wynagrodzeń nauczycieli.

REKLAMA

Budżet szkoleniowy dla nauczycieli jest niewielki. Jak zwiększyć jego efektywność dzięki cyfryzacji

Zgodnie z Kartą Nauczyciela, organy prowadzące szkoły są zobowiązane do wyodrębnienia w swoich budżetach środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Kwota ta wynosi 0,8% planowanych rocznych środków przeznaczonych na ich wynagrodzenia osobowe nauczycieli.

Metan z Nord Stream nad Bałtykiem: od Międzyzdrojów po Ustkę smuga wysokiego stężenia gazu

Metan z uszkodzonych jesienią 2022 roku gazociągów Nord Stream rozprzestrzenił się nad znaczną częścią południowego Bałtyku i utrzymywał się tam nawet przez kilka miesięcy - poinformowali 16 stycznia 2025 r. naukowcy z Uniwersytetu w Goeteborgu i fundacji Voice of the Ocean (VOTO). Na grafice opublikowanej przez badaczy smuga wysokiego stężenia gazu rozpościerał się wtedy się tuż przy polskim wybrzeżu od Międzyzdrojów po Ustkę. Obserwacje opisane przez naukowców obejmują okres 3 miesięcy po uszkodzeniu gazociągów.

Tańsze pociągi w Dzień Babci i Dzień Dziadka

21 i 22 stycznia, czyli w Dzień Babci i Dziadka, pociągami Polregio będzie można podróżować z 10 procentową zniżką.

Blue Monday - dzień, który... nie istnieje

Blue Monday zwany najbardziej depresyjnym dniem w roku przypada w tym roku w poniedziałek 20 stycznia (to zawsze trzeci poniedziałek stycznia). Tylko, że ten dzień tak naprawdę nie istnieje. To chwyt marketingowy, a sam autor tego terminu wyliczenia nazwał pseudonaukową zabawą na potrzeby reklamy. Dr Magdalena Nowicka, psycholożka z Uniwersytetu SWPS wskazuje, że nie ma żadnych badań potwierdzających w sposób poprawny metodologicznie efektu opisanego przez twórcę terminu Blue Monday.

REKLAMA

Dopłaty tylko dla prawdziwych rolników? Trwają prace nad definicją rolnika aktywnego zawodowo

Nowa definicja rolnika aktywnego zawodowo ma zapewnić, że dopłaty trafią wyłącznie do osób faktycznie prowadzących działalność rolniczą, nawet w małej skali. Ministerstwo zapowiada proste kryteria i jasne zasady dokumentowania przychodów, jednak wciąż pozostają wątpliwości co do minimalnych wymogów. Czy nowe przepisy uporządkują system wsparcia, czy obciążą rolników dodatkowymi obowiązkami?

Rekordowa liczba odprawionych pasażerów z Lotniska Chopina w 2024 r.

Lotnisko Chopina może pochwalić się kolejnym rekordem. W ubiegłym roku ze stołecznego portu skorzystało prawie 21,3 mln. W grudniu 2024 r. ruch pasażerski wzrósł o 17 proc. w ujęciu rocznym, a podróżni najczęściej latali m.in. do Londynu.

REKLAMA