Opłacona polisa w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego

Jednym z podstawowych dokumentów, które zamawiający może żądać od wykonawców dla potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu jest opłacona polisa. Uprawnienie takie ustawodawca zawarł w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013 r., poz. 231) wydanym na podstawie art. 25 ust. 2 ustawy Pzp. Wydaje się, że najwięcej wątpliwości w tej materii budzi fakt, czy w danej sytuacji mamy do czynienia z już opłaconą polisą, zwłaszcza wówczas, gdy została ustanowiona opłata w postaci dwóch lub większej liczby składek.

Problem składek płatnych w ratach

Problem, który może się zarysować na gruncie omawianej regulacji można łatwo zobrazować wskazując za przykład polisę OC, której płatność następuje w 3 ratach. Wątpliwości nie będzie budził przypadek, gdy do dnia upływu terminu składania ofert wykonawca na podstawie umowy ubezpieczenia OC był zobowiązany do opłacenia pierwszej składki, co też uczynił w terminie. W takiej sytuacji, w przypadku załączenia do oferty lub też później, na wezwanie zamawiającego, polisy i dokumentów potwierdzających opłacenie pierwszej składki, warunek określony w specyfikacji zostanie spełniony. Dotyczy to również przypadku, gdy terminy zapłat kolejnych dwóch składek przypadały przed dniem upływu terminu składania ofert i zostały one w pełni opłacone.

Wątpliwości pojawiają się natomiast wówczas, gdy ze złożonych dokumentów wynika, iż do dnia składnia ofert wykonawca powinien opłacić dwie składki, a opłacił tylko pierwszą. Czy w takiej sytuacji polisa i ustanawiana nią ochrona ubezpieczeniowa są aktywne, a co ważniejsze, czy warunek złożenia opłaconej polisy należy uznać za spełniony? Wydaje się, że na tak zadane pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Argumentów potwierdzających prawidłowość tego twierdzenia jest kilka.

Po pierwsze, zgodnie z art. 814 § 1 Kodeksu cywilnego odpowiedzialność ubezpieczyciela rozpoczyna się z dniem opłacenia pierwszej raty składki. Ustawodawca nie wskazuje tutaj obowiązku opłacenia większości lub wszystkich składek, a jedynie pierwszej.

Zobacz również: Termin na uzupełnienie dokumentów w prawie zamówień publicznych

Po drugie, w oficjalnym stanowisku Urzędu Zamówień Publicznych dot. opłaconej polisy, czytamy, iż „Zamawiający może żądać jedynie tych składek, które stały się wymagalne do dnia upływu terminu składania ofert (...)”. Słowo „może” wskazuje nam, iż zamawiający w ocenie UZP ma prawo, a nie obowiązek, domagania się udokumentowania opłacenia składek, których termin zapłaty minął przed dniem składania ofert. W powiązaniu z argumentem wskazanym wcześniej, a opartym o regulację Kodeksu cywilnego, można więc przyjąć, że zamawiający może spokojnie poprzestać jedynie na żądaniu udowodnienia opłacenia pierwszej składki, nawet jeżeli termin zapłaty kolejnej przypadałby przed dniem upływu terminu składania ofert.