REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary [Compliance]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary
Zmiany w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary

REKLAMA

REKLAMA

W związku potrzebą nowelizacji ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (dalej: UOPZ) w 2019 r. do Sejmu wpłynął - po konsultacjach - projekt nowej UOPZ. Niestety projekt do dziś nie został uchwalony.

Należy jednak zauważyć, że:
1)    od 1 września 2022 r. UOPZ została znowelizowana,
2)    na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt dużej nowelizacji UOPZ.

REKLAMA

W jakim zakresie zmieniła się UOPZ od dnia 1 września 2022 r.?

W ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania przestępczości środowiskowej znowelizowano również UOPZ.

W przypadku przestępstw przeciwko środowisku, podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności niezależnie od wydania prawomocnego wyroku albo orzeczenia, potwierdzającego fakt popełnienia czynu zabronionego. Dotychczas było zasadą bez wyjątków, że podmiot zbiorowy podlegał odpowiedzialności za czyn zabroniony tylko, gdy fakt popełnienia czynu zabronionego przez tą osobę został potwierdzony prawomocnym wyrokiem lub orzeczeniem.

Chodzi tu o zachowanie osoby fizycznej:

1) działającej w imieniu lub w interesie danego podmiotu zbiorowego w ramach uprawnienia lub obowiązku do jego reprezentowania, podejmowania w jego imieniu decyzji lub wykonywania kontroli wewnętrznej albo przy przekroczeniu tego uprawnienia lub niedopełnieniu tego obowiązku,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) dopuszczonej do działania w wyniku przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osobę, o której mowa w pkt 1,

3) działającej w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego, za zgodą lub wiedzą osoby, o której mowa w pkt 1,

3a) będącej przedsiębiorcą, który bezpośrednio współdziała z podmiotem zbiorowym w realizacji celu prawnie dopuszczalnego,

- jeżeli zachowanie to przyniosło lub mogło przynieść podmiotowi zbiorowemu korzyść, chociażby niemajątkową.

Kara za przestępstwa przeciwko środowisku

Ponadto podniesiono minimalną karę dla podmiotu zbiorowego z 1000 do 10000 zł, w przypadku przestępstw przeciwko środowisku. Maksymalna kara, czyli 5 milionów złotych pozostała bez zmian.

Dlaczego wprowadzenie wyjątku, że można ukarać podmiot zbiorowy przed potwierdzeniem prawomocnym wyrokiem lub orzeczeniem faktu popełnienia czynu zabronionego przez osobę fizyczną jest taki ważny?

REKLAMA

Niestety w Polsce wydanie prawomocnego wyroku lub orzeczenia trwa często lata, a ostatnio nawet dłużej. W praktyce uniemożliwiało to więc ukaranie (nie mówiąc już o szybkim ukaraniu) podmiotów zbiorowych za przestępstwa popełnione np. przez ich Zarządy na korzyść tych podmiotów.

Praktyka i doktryna ale i organy unijne od dawna postulują, że przedmiotowa zasada powinna zostać zlikwidowana, co pozwoliło by efektywniej i skuteczniej karać podmioty zbiorowe czerpiące korzyści z czynów zabronionych popełnianych przez ich władze lub pracowników.

Jakie są najważniejsze zmiany w nowym projekcie nowelizacji UOPZ?

Po pierwsze: Ministerstwo proponuję likwidację zasady, że podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności dopiero po wydania prawomocnego wyroku albo orzeczenia, potwierdzającego fakt popełnienia czynu zabronionego przez osobę fizyczną. W pełni należy poprzeć tą propozycję.

Po drugie: Ministerstwo proponuje zmianę definicji podmiotu zbiorowego. Znowelizowanej UOPZ mają podlegać tylko duże podmioty (zatrudniające powyżej 500 pracowników albo osiągające obrót powyżej 100 milionów euro) oraz których głównym celem ustawowym lub statutowym nie jest prowadzenie działalności gospodarczej. Przyznam się szczerze, że nie rozumiem dlaczego mają nie ponosić odpowiedzialności:

  1. średnie i mała przedsiębiorstwa,
  2. podmioty, których głównym celem ustawowym lub statutowym jest prowadzenie działalności gospodarczej.

REKLAMA

Argumentacja Ministerstwa w uzasadnieniu projektu nowelizacji, że małe i średnie przedsiębiorstwa nie są zdolne do wdrożenia wewnętrznych procedur zgodności (compliance) nie znajduje potwierdzenia w praktyce. Niestety Ministerstwo nie uzasadniło dlaczego chce zwolnić z odpowiedzialności  podmioty, których głównym celem ustawowym lub statutowym jest prowadzenie działalności gospodarczej.

Po trzecie projekt przewiduje warunki zwolnienia podmiotu zbiorowego od odpowiedzialności Zwolnienie takie jest możliwe, jeśli pomimo wystąpienia nieprawidłowości wszystkie obowiązane organy i osoby uprawnione do działania w imieniu lub w interesie tego podmiotu zachowały należytą staranność wymaganą w danych okolicznościach, w organizacji tego podmiotu oraz w nadzorze nad tą działalnością. Z lektury uzasadnienia wynika, że chodzi o wdrożenie skutecznych i efektywnych systemów zarządzania zgodnością (Compliance). Szkoda, że nie zapisano tego wprost ale propozycję należy ocenić pozytywnie.

Po czwarte: Ministerstwo zaproponowało podniesienie maksymalnej kary do 30 milionów złotych. To dobry kierunek zmian, brakuje mi dodania „lub 3 % światowego przychodu”.

Dobrze, że Ministerstwo wróciło do tematu nowelizacji UOPZ, szkoda, że nie oparło się bardziej na projekcie skierowanym w 2019 r. do Sejmu.

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Czy Polska wprowadzi kontrole?

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Czy Polska wprowadzi kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów?

Premier D. Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

REKLAMA

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA

Nowe standardy żywienia w szpitalach 2025: Ministerstwo Zdrowia wprowadza obowiązkowe diety dla pacjentów [PROJEKT]

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia, które ma ujednolicić standardy żywienia pacjentów w szpitalach. Zmiany mają zagwarantować zdrowe, zbilansowane i dostosowane do stanu zdrowia posiłki, a także zwiększyć transparentność i jakość usług cateringowych w placówkach medycznych.

Pogoda. Gwałtowne burze w dziewięciu województwach. Ostrzeżenia RCB

Na terenie dziewięciu województw można spodziewać się gwałtownych burz. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa już wysłało alerty.

REKLAMA