REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Organizacja i funkcjonowanie metropolii

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Uściński
Organizacja i funkcjonowanie metropolii./ fot. Fotolia
Organizacja i funkcjonowanie metropolii./ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Metropolie są w ostatnich latach tematem licznych dyskusji. Stają się również przedmiotem prac legislacyjnych. Obok ustawy o związkach metropolitalnych z 2015 roku została przyjęta ustawa tworząca metropolię śląską. Kolejne, podobne projekty, dotyczące np. Warszawy, są obecnie dyskutowane.

Ustawa o związkach metropolitalnych

Uchwalona 9 października 2015 r. ustawa pozwala na tworzenie, rozporządzeniem Rady Ministrów, związków metropolitalnych.  W skład takiego związku mogą wchodzić gminy położone w granicach obszaru metropolitalnego rozumianego jako:

REKLAMA

Spójną pod względem przestrzennym strefę oddziaływania miasta będącego siedzibą wojewody lub sejmiku województwa, chrakteryzującą się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, zamieszkałą przez co najmniej 500 000 mieszkańców.

W jego skład mogą także wchodzić powiaty, na terenie których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego.

Ustalanie granice poszczególnych obszarów metropolitalnych i tworzenie na ich obszarze Związków należy do kompetencji Rady Ministrów. Ustawa przewiduje powołanie organów władzy w nowopowstałych związkach, którymi są zgromadzenie związku metropolitalnego i zarząd związku metropolitalnego. W założeniu, omawiana regulacja ma pozwalać na tworzenie związków metropolitalnych na terenie całego kraju.

Metropolia śląska

Praktyka ustawodawcza obecnej kadencji Sejmu poszła jednakże w innym kierunku. 9 marca 2017 roku sejm przyjął ustawę o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Katowicom nadany został status miasta na prawach powiatu. Omawiana ustawa została określona jako poprawiona wersja ustawy z 9 października 2015 r. Znalazły się w niej zbliżone zapisy dotyczące m.in. tworzenia związku metropolitalnego:

Art. 4. 1. Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia:

1) utworzyć w województwie śląskim związek metropolitalny, ustalić jego nazwę i siedzibę jego władz oraz ustalić jego obszar i granice przez wskazanie gmin wchodzących w skład tego związku,

2) zmieniać obszar i granice związku metropolitalnego przez wskazanie gmin wchodzących w skład tego związku

REKLAMA

2. Zmieniając obszar i granice związku metropolitalnego, Rada Ministrów ustala nowe granice istniejącego związku metropolitalnego, z tym że obszar związku metropolitalnego w nowych granicach obejmuje co najmniej obszar gmin, które wchodzą w skład związku metropolitalnego w jego dotychczasowych granicach.

Aby powstał Związek, rada miasta Katowice musi, poprzez wojewodę śląskiego, złożyć wniosek o utworzenie związku metropolitalnego do ministra właściwego do spraw administracji publicznej. 4 kwietnia 2017 roku ustawa została podpisana przez Prezydenta.

Plany metropolii warszawskiej

Obecnie w sejmie znajduje się, projekt ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Przewiduje stworzenie metropolii warszawskiej poprzez włączenie do miasta stołecznego 32 dodatkowych gmin. Miasto stołeczne będzie wykonywać zadania publiczne w zakresie zadań powiatu, a także m.in.:

- koordynowania realizacji zadań publicznych przez gminy znajdujące się w obszarze miasta stołecznego Warszawy;

- publicznego transportu zbiorowego;

- zarządzania drogami publicznymi z wyjątkiem dróg gminnych, autostrad i dróg ekspresowych;

- rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru miasta stołecznego Warszawy;

- koordynowania realizacji zadań publicznych przez gminy wchodzące w skład m.st, Warszawy;

Organami władzy mają być prezydent i rada miasta, wybierana na czteroletnią kadencję.

Proponowany jest również zapis, zgodnie z którym uchwały rady m.st Warszawy mają być podejmowane podwójną większością głosów, jeżeli ustawa w danej kwestii nie stanowi inaczej. Na podwójną większość składa się:

- większość ustawowego składu rady,

 - taka liczba radnych, że mieszkańcy reprezentowanych przez nich gmin lub dzielnic stanowią większość ludności zamieszkałej na obszarze miasta stołecznego Warszawy.

Trwają obecnie liczne dyskusje nad podobnymi projektami ustaw również dla innych miast, m.in. Poznania.

Metropolia jako pojęcie naukowe

REKLAMA

Warto zauważyć, iż definicja pojęcia metropolii, obszarów metropolitalnych, są przedmiotem dyskusji naukowej oraz zastosowania różnorodnych rozwiązań prawnych w Europie i na świecie. Coraz częściej kładzie się wśród ekspertów większy nacisk na kryteria funkcjonalne (gospodarcze i społeczne role oraz powiązania jednostek wchodzących w skład Obszaru) oraz kryteria ekonomiczne, niż na samą ilość osób zamieszkujących obszar metropolitalny (kryterium demograficzne).

W związku z tym zaznaczane jest, że termin metropolia „odnosić się nie tyle do miast największych, ile raczej do ośrodków, które są „najważniejsze po względem pełnionych funkcji”.

Podobnie w przypadku pojęcia obszaru metropolitalnego, największy nacisk kładzie się na stronę funkcjonalną, zgodnie z definicją:

 Duży, złożony i spójny funkcjonalnie zespół miejski (osadniczy), którego istotną cechę stanowi występowanie funkcji metropolitalnych, a także powiązań funkcjonalnych.

Polskie metropolie na tle światowych

Badania i raporty naukowe dotyczące tego zagadnienia sytuują polskie miasta stosunkowo nisko, jeśli chodzi o rankingi obejmujące metropolie o skali międzynarodowej. Zgodnie z raportem thinktanku Globalization and World Cities tylko Warszawa została zaliczona do tak zwanego grona „Miast Światowych”. Następne w tej klasyfikacji Wrocław, Kraków i Poznań zostały natomiast zakwalifikowane do niższej kategorii - ośrodków regionalnych, nazwanej high sufficiency (potencjalnych miast światowych).

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec pobłażania dla agresji wobec lekarzy – nowe wytyczne Prokuratora Generalnego [PDF]

Wzrost liczby przypadków agresji wobec pracowników ochrony zdrowia skłonił Prokuratora Generalnego do wydania jednoznacznych wytycznych w sprawie prowadzenia postępowań karnych w takich sprawach. Naczelna Izba Lekarska z zadowoleniem przyjęła tę decyzję, podkreślając, że to efekt długofalowych działań środowiska lekarskiego na rzecz poprawy bezpieczeństwa.

Stanowisko NIL z 2023 r. ws. biorezonansu

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawiają się doniesienia o stosowaniu terapii biorezonansu magnetycznego – metody, która zyskuje popularność zarówno wśród zwolenników medycyny alternatywnej, jak i osób poszukujących niekonwencjonalnych sposobów leczenia różnych dolegliwości. Przypominamy stanowisko Rady Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej z sierpnia 2023 r.

Nawet 80 km/h. Tak pędzą dzieciaki na hulajnogach

Coraz więcej dzieci trafia do szpitali z poważnymi urazami po wypadkach na elektrycznych hulajnogach – alarmuje Mateusz Struś asystent z Oddziału Neurochirurgii Dziecięcej, Dziecięcego Szpitala Klinicznego WUM. Jego zdaniem główną przyczyną jest nadmierna prędkość oraz brak kasków, a nieletni pacjenci często osiągają na własnych hulajnogach nawet 70–80 km/h.

Sześć wsi w Polsce stanie się miastem od początku 2026 roku. Wiemy już które

Od 1 stycznia 2026 r. roku w Polsce przybędzie sześć miast. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany nazwy gminy (RD214), które zostały opublikowane 14 lipca 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych rządu. Nastąpi też 6 zmian dotyczących ustalenia granic gmin, 9 zmian dotyczących ustalenia granic miast i jedna zmiana nazwy miasta.

REKLAMA

126 mln zł na lądowiska dla SOR. Rusza nabór na dofinansowanie z Funduszu Medycznego

Ministerstwo Zdrowia ogłosiło nowy konkurs w ramach Funduszu Medycznego: „Dotacja na modernizację lub budowę lądowisk dla śmigłowców przy szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR)”. Program ma na celu poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu lotniczego pacjentów w stanach zagrożenia życia. Szpitale będą mogły otrzymać nawet 97% dofinansowania na budowę lub modernizację lądowisk. Nabór wniosków rozpocznie się 31 lipca 2025 roku.

420 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej, wydano 51,3 tys. decyzji odmownych

Już blisko 420 tys., osób otrzymało rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłacił na ten cel ponad 1,4 mld zł brutto, z czego prawie 150 mln zł to kwota, o którą wzrosły wypłaty w związku ze zbiegiem świadczeń.

Kiedy kompleksowy remont linii średnicowej w Warszawie? Minister wskazał kluczowe terminy i zakres prac. Stację Warszawa Powiśle zastąpią dwa nowe przystanki osobowe

W dniu 9 lipca 2025 r. minister infrastruktury – w odpowiedzi na interpelację poselską – udzielił obszernych informacji odnośnie terminów i zakresu modernizacji kolejowej linii średnicowej w Warszawie. Okazuje się, że jako pierwsza (w latach 2026-2029) będzie realizowana część wschodnia linii średnicowej (na praskim brzegu Wisły). Natomiast w drugim etapie (po 2030 r.) zmodernizowana będzie część zachodnia: od stacji Warszawa Zachodnia (bez samej stacji), przez stacje Warszawa Ochota, Warszawa śródmieście do ul. Wybrzeże Szczecińskie. Co ważne, w tym drugim etapie powstaną dwie nowe stacje w rejonie ronda de Gaulle’a oraz pomiędzy ul. Solec i Wybrzeże Kościuszkowskie a obecny przystanek Warszawa Powiśle zostanie na stałe wyłączony z użytkowania. Także w drugim etapie modernizacji zostanie przebudowany tunel średnicowy i most średnicowy na Wiśle.

Rolnicy dostaną własnego rzecznika? PSL składa projekt ustawy

Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego złożył w Sejmie projekt ustawy, której głównym celem jest powołanie nowej instytucji – Rzecznika Praw Rolników. Funkcję tę miałby każdorazowo pełnić Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, co – według autorów projektu – ma zagwarantować niezależność i bliskość tej roli wobec środowisk rolniczych.

REKLAMA

Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

REKLAMA