REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Burmistrz przewodniczącym rady

Agata Dąmbska
 Forum Od-nowa
Organizacja non-profit
Urząd/ Fot. Fotolia
Urząd/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Realizacja tego postulatu sprawiłaby, że rada z burmistrzem graliby niejako w jednej drużynie, co zniwelowałoby obecną rywalizację. Za wprowadzeniem takiego mechanizmu przemawiają przede wszystkim doświadczenia krajów Europy. W zdecydowanej większości z nich burmistrz (niezależnie od tego, czy jest wyłaniany przez radę, czy bezpośrednio – przez mieszkańców) stoi na czele rady.

Burmistrz powinien być przewodniczącym rady

REKLAMA

Kwestia zmiany ustroju samorządów poprzez zrównoważenie roli władzy uchwałodawczej i wykonawczej staje się coraz bardziej palącą potrzebą. Na skutek wprowadzenia w 2002 roku bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast doszło do marginalizacji znaczenia radnych, przez co zerwany został pas transmisyjny woli mieszkańców na działania wspólnot. Rada stała się fasadowym organem od „klepnięcia” budżetu”, a w cały system wpisano permanentny konflikt między nią a włodarzem.

REKLAMA

W raporcie Forum Od-nowa „Samorząd 3.0” przedstawiono kilka propozycji, mających zaradzić aktualnemu stanowi rzeczy: odejście od dualizmu władzy uchwałodawczej i wykonawczej poprzez włączenie radnych w bieżące zarządzanie JST, zredukowanie liczby radnych i ich sprofesjonalizowanie, zwiększenie roli statutu oraz wprowadzenie zasady, że burmistrz jest przewodniczącym rady. Realizacja tego ostatniego postulatu sprawiłaby, że rada z burmistrzem graliby niejako w jednej drużynie, co zniwelowałoby obecną rywalizację.

Zobacz również: W Europie bezpośrednie wybory organu wykonawczego to rzadkość

REKLAMA

Za wprowadzeniem takiego mechanizmu przemawiają przede wszystkim doświadczenia krajów Europy. W zdecydowanej większości z nich burmistrz (niezależnie od tego, czy jest wyłaniany przez radę, czy bezpośrednio – przez mieszkańców) stoi na czele rady. Warto prześledzić stosowane w 22 państwach modele, gdyż wprowadziły je kraje o dużej skuteczności zarządzania publicznego (Skandynawia, Benelux) oraz będące w awangardzie gospodarczej (Niemcy). Można się od nich uczyć.

Gros państw posiada strukturę trójelementową: zarząd, radę i burmistrza tożsamego z jej przewodniczącym. W Austrii burmistrz – wybierany pośrednio lub bezpośrednio, w zależności od landu –  przewodniczy i radzie, i zarządowi, którego członków powołuje rada. Dania, Niemcy i Słowacja zdecydowały się na podobny model: burmistrz jest szefem administracji oraz rady. Ciekawostkę stanowi fakt, że w Niemczech rada może mianować burmistrza na okres aż 9 lat. Z kolei w Finlandii rada wybiera zarówno zarząd, jak i burmistrza, któremu wyznacza okres pracy. Dla odmiany, Belgia, Cypr, Grecja, Serbia, Węgry mają burmistrza wyłanianego w wyborach bezpośrednich, ale również przewodniczy on radzie. W Czechach, Francji, Hiszpanii, Holandii, Luksemburgu, Szwajcarii burmistrz stoi na czele rady, która decyduje o jego wyborze. Wariacją na temat tego rozwiązania jest system islandzki i irlandzki, gdzie burmistrz przewodniczy radzie, ale jest wybierany przez nią jedynie na rok. Na Litwie rada wybiera burmistrza, który stoi na jej czele. Do tego występuje dyrektor administracyjny mianowany przez radę. Zbliżone rozwiązanie przyjęto na Malcie: burmistrz przewodniczy radzie, a równolegle istnieje sekretariat wykonawczy. W Norwegii burmistrz wybierany jest przez radę i jej szefuje, zaś egzekutywą zajmują się komitety wykonawcze. Najciekawszą sytuację można zaobserwować w Szwecji, gdzie istnieje rada i komitety zarządzające, ale najczęściej nie funkcjonuje instytucja burmistrza jako takiego, tylko rada wybiera przewodniczącego zarządu komitetów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W pozostałych krajach burmistrz nie przewodniczy radzie. Należy tu jednak odnotować, że są to na ogół (oprócz Estonii i Łotwy) państwa południowe, znane z niskiego poziomu zarządzania sektorem publicznym oraz co najmniej średnich wyników gospodarczych. I tak, w Bułgarii oraz na Łotwie wprowadzono funkcję przewodniczącego rady, konkurencyjnego wobec burmistrza. Estonia posiada wybranego przez radę i przewodniczącego, i burmistrza, który nie może być przewodniczącym rady. Jest też zarząd wybierany przez burmistrza za zgodą rady, ale jego członkowie nie mogą być radnymi. Chorwacja, Portugalia, Rumunia, Słowenia, Włochy mają podobny model do polskiego: burmistrz jest jednoosobowym organem wykonawczym (choć w Portugalii i Włoszech istnieje też zarząd). System w Wielkiej Brytanii należy do bardzo skomplikowanych ze względu na zróżnicowanie podmiotów należących do Korony, ale dominuje zasada silnego burmistrza, nie mającego powiązania z radą.

Z przykładów pozaeuropejskich trzeba wymienić... Gruzję, w której rada wybiera CEO (ang. Chief executive officer), a przewodniczący rady jest zarazem burmistrzem oraz Australię, gdzie rada ma swojego przewodniczącego, ale wyłania też dyrektora generalnego. Postulat wprowadzenia w Polsce dyrektora urzędu był artykułowany wielokrotnie i z pewnością warto wrócić do namysłu nad tym rozwiązaniem. Jego zwolennikiem był m.in. prof. J. Regulski, który argumentował, że wówczas oddzielona byłaby funkcja administracyjna (pełniłby ją powoływany przez radę dyrektor urzędu) i polityczna (burmistrz). Obecnie za mechanizmem tym opowiada się Sędzia Jerzy Stępień. Ale pierwszym krokiem powinno być uczynienie burmistrza przewodniczącym rady, co stanowiłoby dobry asumpt do całościowej zmiany ustrojowej.

Polecamy serwis: Ustrój i jednostki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W Sejmie: nauczyciele chcą limitu 8 godzin pracy dziennie. I kontroli przez kuratorów

Nauczyciele chcą limitu 8 godzin pracy dziennie, aby nie była możliwa sytuacja, że po zsumowaniu "okienek" i godzin pracy w klasach musieli przebywać w szkole dłużej niż 8 h dziennie. I kontroli przez kuratorów tego limitu (z wyjątkiem incydentalnych sytuacji jak rady, zebrania, wycieczki). Kontrolowani mieliby być dyrektorzy szkół.

Opłata reklamowa 2025 r.: część stała 3,72 zł, część zmienna 0,34 zł

Opłata reklamowa 2025 r.: część stała 3,72 zł, część zmienna 0,34 zł. W jakich przypadkach nie pobiera się opłaty reklamowej? Kto musi opłacić opłatę reklamową? Co w przypadku, gdy budynek ma więcej niż jednego właściciela?

Opłata od posiadania psów 2025 r.: 178,26 zł

Opłata od posiadania psów 2025 r. Maksymalna wysokość opłaty od posiadania psów w 2025 r. wynosić będzie 178,26 zł. Kto powinien opłacić opłatę od posiadania psów? Kto jest zwolniony od opłaty od posiadania psów? Co z psami asystującymi?

QUIZ Podróżujesz po Polsce? Na pewno wiesz, gdzie są te miejsca
Gdzie znajdziemy Maczugę Herkulesa? A Kolorowe Jeziorka? Gdzie jest Kaplica Czaszek? A Sokolica? Rozwiąż quiz i sprawdź swoją wiedzę.

REKLAMA

Opłata miejscowa i uzdrowiskowa 2025 r.: od 3,31 zł do 6,38 zł

Opłata miejscowa 2025 r., opłata uzdrowiskowa 2025 r.: od 3,31 zł do 6,38 zł. Czym jest opłata miejscowa? Czym jest opłata uzdrowiskowa? Co w przypadku nakładania się opłat? Kto jest zwolniony z opłacania opłaty lokalnej i uzdrowiskowej?

Opłata targowa 2025 r.: 1126 zł

Opłata targowa 2025 r.: 1126 zł. Czym jest opłata targowa? Kto musi opłacać opłatę targową? Kto może liczyć na zwolnienie z opłaty targowej? Kto ustala wysokość opłaty targowej? Czy opłata targowa w 2025 r. może być niższa niż 1126 zł?

Podatek od środków transportu 2025 r.: od 1204,87 zł do 4602,58 zł

Podatek od środków transportu 2025 r.: od 1204,87 zł do 4602,58 zł. Ile wyniesie podatek od samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie powyżej 9 ton w 2025 r.? Ile wyniesie podatek od autobusów w 2025 r.? Na kim ciąży obowiązek podatkowy?

Czy Polacy chętnie angażują się w wolontariat?

5 grudnia to Światowy Dzień Wolontariusza. Czy ten temat jest bliski Polakom? Okazuje się, że zaledwie 33% ma doświadczenie w wolontariacie. 

REKLAMA

Podatek od nieruchomości 2025 r.: od 0,73 zł do 34 zł

Od 0,73 zł do 34 zł podatku od nieruchomości 2025 r. Kto będzie musiał opłacić podatek od nieruchomości w 2025 r.? Ile wyniesie podatek od gruntu 2025 r.? Ile wyniesie podatek od budynków lub ich części w 2025 r.? Ile wyniesie podatek od budowli w 2025 r.?

Komunikat MC: List polecony przez Internet? Wygodna korespondencja z urzędami dzięki e-Doręczeniom

Od 1 stycznia 2025 r. zacznie obowiązywać system e-doręczeń. Wszystkie urzędowe pisma i decyzje będzie można odbierać oraz nadawać w formie elektronicznej. E-Doręczenia są elektronicznym odpowiednikiem listu poleconego za pośrednictwem odbioru.

REKLAMA