Podział nieruchomości, dopuszczalność i sposób przeprowadzenia

Podział nieruchomości polega na wydzieleniu z jednej nieruchomości dwóch lub więcej działek, stanowiących odrębne nieruchomości. W wyniku podziału powstają więc nowe działki, które są wydzielone geodezyjnie i osobno oznaczone w ewidencji gruntów. Nie jest natomiast istotna kwestia ich własności. Oznacza to, że właścicielem nieruchomości powstałych w wyniku podziału może być ta sama osoba lub instytucja, która była właścicielem dzielonej nieruchomości.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 (książka)

Decyzję w sprawie podziału nieruchomości wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, a zasady jego dokonywania określa ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.).

Tereny objęte planem miejscowym

Jedynym kryterium dopuszczalności dokonania podziału nieruchomości jest zgodność podziału z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dalej: plan miejscowy).

Zgodność podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego musi dotyczyć zarówno przeznaczenia terenu, jak i możliwości zagospodarowania wydzielonych działek gruntu. Oznacza to, że przed zatwierdzeniem podziału wójt burmistrz lub prezydent miasta musi zbadać jego cel oraz zamierzony sposób wykorzystania nowo powstałych nieruchomości.

Podział gruntu

Podział nieruchomości gruntowej jest niedopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej.

W razie braku dostępu do drogi publicznej dopuszcza się możliwość wydzielenia drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na niej odpowiednich służebności dla wydzielonych działek gruntu. Nie jest ono potrzebne, jeśli dokonuje się sprzedaży wydzielonych działek gruntu wraz ze sprzedażą udziału w prawie do działki gruntu stanowiącej drogę wewnętrzną.

Jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem, jest on dopuszczalny pod warunkiem ustanowienia dla nowo powstałych działek odpowiednich służebności drogowych. Wynikiem ustawienia służebności musi być uzyskanie przez każdą z nowo utworzonych działek możliwości dostępu do drogi publicznej przy wykorzystaniu terenu działki sąsiedniej, obciążonej służebnością. Te ograniczone prawa rzeczowe będą służebnościami gruntowymi, które po ich ujawnieniu w księdze wieczystej będą przysługiwały każdemu właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu gruntu obciążonego.

Podział nieruchomości zabudowanej

Jeżeli przedmiotem podziału jest nieruchomość zabudowana, a proponowany podział powoduje także podział budynku, granice projektowanych do wydzielenia działek gruntu powinny przebiegać wzdłuż pionowych płaszczyzn, które tworzone są przez ściany oddzielenia przeciwpożarowego, usytuowane na całej wysokości budynku od fundamentu do przekrycia dachu.