ORZECZENIE
reklama
reklama
Zgodnie z konstytucją dopuszczalne jest wywłaszczenie określonej nieruchomości jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Jeśli cel publiczny, wskazany w decyzji o wywłaszczeniu, ustanie, wywłaszczony podmiot ma prawo żądania zwrotu nieruchomości. Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 141, poz. 1492 ze zm.), która weszła w życie we wrześniu 2004 r., wyłączyła możliwość żądania zwrotu wywłaszczonego prawa użytkowania wieczystego.
Zaskarżenie przepisów do TK
Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał wczoraj połączone wnioski prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i rzecznika praw obywatelskich dotyczące zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Skarżący kwestionowali przepisy nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, które wyłączyły możliwość żądania zwrotu wywłaszczonego prawa użytkowania wieczystego.
Zdaniem wnioskodawców nowelizacja naruszyła konstytucyjne prawo żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, która stała się zbędna na cel określony w decyzji. Inny kwestionowany przepis stanowi, że jeżeli cel wywłaszczenia został zrealizowany tylko na części wywłaszczonej nieruchomości, zwrotowi podlega pozostała część, pod warunkiem że istnieje możliwość jej zagospodarowania zgodnie z planem miejscowym (w przypadku braku planu miejscowego, zgodnie z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu) albo przylega ona do nieruchomości stanowiącej własność osoby wnioskującej o zwrot.
Kolejna zmiana wprowadzona nowelizacją wyklucza możliwość zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, które przed styczniem 1998 r. wykorzystano na inny cel niż wskazany w decyzji wywłaszczeniowej. Przepis stosuje się także do postępowań o zwrot wywłaszczonych nieruchomości wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie nowelizacji.
W ocenie RPO nie wystąpiły żadne szczególne okoliczności uzasadniające zastosowanie bezpośredniego działania nowej ustawy. Ustawodawca może korzystać z zasady bezpośredniego działania prawa jedynie w przypadku, gdy przemawia za tym ważny interes publiczny.