REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Scalanie i wymiana gruntów - nowe przepisy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojciech Bugajski

REKLAMA

Ustawa o scalaniu i wymianie gruntów reguluje kwestie dotyczące zagospodarowania poscaleniowego oraz obowiązków starosty związanych z wykonywaniem zadań z tego zakresu oraz ich finansowaniem.

Postępowanie scaleniowe jest jedną z najbardziej skomplikowanych spraw administracyjnych. Ma ono charakter zbiorowej operacji gospodarczej. Część przepisów regulujących postępowanie zawarta została w ustawie o scalaniu i wymianie gruntów, natomiast w zakresie nieuregulowanym wspomnianą ustawą, zastosowanie mają przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.  

REKLAMA

Zasadniczo celem scalenia gruntów jest tworzenie bardziej korzystnych warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie, poprzez poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych. Co więcej, ważne w tym aspekcie jest rozsądne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu.

Jak to się dokonuje scalanie w tej chwili?

Scaleniem obejmuje się grunty położone w jednej lub kilku wsiach bądź w ich częściach. Grunty te tworzą całościowy obszar scalenia. Tym niemniej, scaleniu nie podlegają :

- grunty, na których znajdują się zakłady górnicze i przemysłowe oraz prowadzona jest eksploatacja kopalin,

- grunty, na których znajdują się zabytki historyczne, architektoniczne i rezerwaty przyrody,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- grunty użytkowane na cele gospodarki rybackiej, czy też przeznaczone na cele specjalne.

REKLAMA

Grunty zabudowane mogą być scalane tylko na wniosek właściciela i pod warunkiem rozbiórki bądź przeniesienia przez niego zabudowań w oznaczonym terminie. W tym wypadku, co ważne, na scalanie musi być wyrażona zgoda na dokonanie rozliczenia wartości zabudowań w gotówce lub w innej formie jako swego rodzaju „zadośćuczynienie”.

Za grunty stanowiące współwłasność można, za zgodą współwłaścicieli, wydzielić odrębne dla każdego z nich grunty odpowiadające wartości udziałów we współwłasności. Oznacza to, iż zgodę na wydzielenie muszą wyrazić wszyscy prawni właściciele gruntu.

Wszczęcie postępowania scaleniowego lub wymiennego następuje w drodze postanowienia starosty. Postanowienie scaleniowe może (ale nie musi) być spowodowane wnioskiem większości właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia. Ale! Może to nastąpić na wniosek większościowych właścicieli gruntów, tj. których łączny obszar przekracza 50 proc. powierzchni projektowanego obszaru scalenia.

Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego lub wymiennego generalnie  powinno zawierać:

1) określenie granic i powierzchni obszaru scalenia lub wymiany gruntów;

2) wykaz uczestników scalenia lub wymiany gruntów;

3) przewidywany termin zakończenia prac scaleniowych lub wymiennych.

REKLAMA

Postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego odczytuje się na zebraniu uczestników scalenia, zwołanym przez starostę, a ponadto wywiesza się je na okres 14 dni w lokalach urzędów gmin, na których terenie są położone grunty objęte scaleniem, oraz na tablicach ogłoszeń we wsiach, których grunty tworzą obszar scalenia.

Z chwilą upływu terminu, o którym mowa powyżej, postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego uważa się za doręczone wszystkim uczestnikom scalenia. Postanowienie o wszczęciu postępowania wymiennego doręcza się uczestnikom wymiany na piśmie. Na postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego służy zażalenie.

Z chwilą wszczęcia postępowania scaleniowego lub wymiennego, obejmującego lasy i grunty leśne, wstrzymuje się wydawanie zezwoleń na wyrąb drzew do czasu zakończenia postępowania, a niezrealizowane zezwolenia stają się nieobowiązujące.

Odmowa wszczęcia postępowania scaleniowego także następuje w drodze czynności administracyjnej, a mianowicie w drodze decyzji starosty.

Ciekawą sprawą jest fakt, iż postępowanie scaleniowe może być podjęte z urzędu po uprzednim uzyskaniu opinii rady sołeckiej, jak również działających na terenie danej wsi organizacji rolniczych, o ile np. grunty pozostają w zasobie własności rolnej Skarbu Państwa, ich powierzchnia jest większa niż 10 proc. projektowanego obszaru scalenia i nie mogą być racjonalnie zagospodarowane bez scalenia. Dotyczy to również sytuacji gdy ukształtowanie rozłogów gruntów na projektowanym obszarze scalenia wskutek działań przemysłowych, czy też przebiegu istniejących lub nowo budowanych dróg publicznych, kolei, rurociągów i zbiorników wodnych bądź urządzeń melioracyjnych zostało lub zostanie istotnie pogorszone. W takiej sytuacji o scalenie występuje w wnioskiem osoba, której grunty wymagają poprawienia rozłogu a równolegle scalenie powyższe nie spowodować pogorszenia warunków gospodarowania innym uczestnikom tegoż postępowania.

W przypadku dokonywania scalenia gruntów na skutek budowy dróg krajowych, w tym autostrad, koszty wykonania scalania oraz wymiany gruntów, jak również poscaleniowego zagospodarowania gruntów ponosi Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, czyli płaci Państwo, czyli każdy podatnik w Polsce.


Grunty objęte scaleniem wylicza oraz opracowuje projekt scalenia geodeta-projektant, upoważniony do tego przez starostę. Udział przy tym bierze komisja pełniąca tzw. funkcje doradcze.

W skład rzeczonej komisji wchodzą wszyscy uczestnicy scalenia, przy czym jeżeli jest to więcej niż 10 osób, kompetencje te posiada rada uczestników scalenia. Oprócz tego mamy jeszcze przedstawiciela organizacji rolniczej, przedstawiciela agencji będącej uczestnikiem scalenia, przedstawiciela starosty i przedstawiciela izby rolniczej. Komisja wybiera przewodniczącego spośród swoich członków. Ponadto, starosta może powołać do jej składu osobowego rzeczoznawców - na wniosek komisji.

Co ważne stan własności oraz posiadania gruntów, powierzchnię użytków oraz klasy gruntów opisuje się według danych, które można znaleźć w ewidencji gruntów.

Nowe przepisy

W ustawie z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. z 2003 r. Nr 178, poz. 1749, z późn. zm.) wprowadzono kilka zasadniczych zmian.  

Po pierwsze, w art. 1 dodano ust. 2 i tak przez grunty rozumiemy teraz nieruchomości rolne, grunty leśne, w tym przeznaczone na inwestycje publiczne, grunty pod wodą, drogami i obszarami kolejowymi, które to w dotychczasowej ustawie zdefiniowane były jako „grunty bez bliższego określenia ( por. art. 34 pkt.1 dotychczasowego brzmienia ustawy ).

Mamy ponadto nową definicję pn. gruntów zabudowanych - są to grunty pod budynkami, ale i obszary do nich przylegające (podwórza).

Mamy również nową definicję pn. rozłogu gruntów. Rozłóg gruntów oznacza rozmieszczenie gruntów gospodarstwa rolnego w stosunku do gruntów zabudowanych.

Definicja właściciela nie uległa zmianie i zawiera ona w sobie również posiadacza samoistnego.

Przebudowana została dotychczasowa definicja uczestnika scalenia lub wymiany. Teraz jest to tzw. uczestnik scalenia, czyli właściciel lub użytkownik gruntu położonego na obszarze scalenia lub wymiany. Natomiast w przypadku gruntów będących we własności Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego oznacza to również podmiot gospodarujący tymi gruntami.

Jeśli chodzi o prace scaleniowe mamy tutaj do czynienia z nową definicją. Rozumie się przez to prace i czynności niezbędne do:

a) wszczęcia postępowania scaleniowego,

b) prowadzenia postępowania scaleniowego,

c) ujawnienia w księgach wieczystych decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia;

Zagospodarowanie poscaleniowe – zdefiniowano jako prace (określone w decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów) umożliwiające objęcie w posiadanie przez uczestników scalenia wydzielonych im w ramach postępowania scaleniowego gruntów, polegające na:

a) budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań poszczególnych uczestników scalenia,

b) korekcie przebiegu oraz poprawie parametrów technicznych urządzeń melioracji wodnych,

c) likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę mechaniczną gruntów.”;

Nowelizacja stanowi iż postępowanie scaleniowe, postępowanie wymienne oraz zagospodarowanie poscaleniowe wykonuje starosta, co ważne JAKO ZADANIE z zakresu administracji rządowej. Zadanie to finansowane jest z budżetu państwa.

Ustawa z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów (Dz.U. z 6 września 2011 Nr 185 poz. 1097) wchodzi w życie 21 września 2011 r.

Wojciech Bugajski

samorzad.infor.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Samorzad.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odwołanie od decyzji administracyjnej. Najważniejsze informacje

Wiele życiowych spraw załatwianych jest decyzją administracyjną. Może to być np. zameldowanie na pobyt stały lub czasowy, przyznanie lub odmowa zasiłku rodzinnego, cofnięcie świadczeń z MOPS, przyjęcie lub nieprzyjęcie dziecka do przedszkola albo szkoły, określenie wysokości podatku od nieruchomości, pozwolenie na budowę, zajęcie pasa drogowego, zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa, świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Coraz więcej Polaków regularnie podróżuje koleją. Dokąd i jak często jeździmy pociągiem?

Kolej w Polsce przeżywa rozkwit – w ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę przejazdów. Aż 45% Polaków deklaruje sympatię do tego środka transportu, szczególnie młodzi (16–24 lata) i mieszkańcy Pomorza, którzy podróżują średnio 33 razy rocznie. Jaka jest najczęściej uczęszczana trasa? W jakie dni Polacy najczęściej kupują bilety? Jaki rodzaj pociągu preferują?

Renta wdowia. 320 tys. osób już otrzymało świadczenia. Sprawdź, czy też możesz dostać

Już 320 tys. osób otrzymało świadczenia w ramach renty wdowiej z ZUS. Wnioski nadal można składać. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 358,27 zł.

Próg zaostrzony z 50 proc. do 25 proc. Nowe przepisy MEN zmieniają wszystko w szkołach

Istotne zmiany przepisów dla uczniów zakłada nowy projekt Ministerstwa Edukacji Narodowej, który został już skierowany do konsultacji. Będą surowsze zasady w szkołach. Projekt zakłada m.in., że uczeń nie będzie klasyfikowany z jednego, kilku albo wszystkich przedmiotów, gdy przekroczy próg 25 proc. nieobecności nieusprawiedliwionej.

REKLAMA

Od marzeń do nauki – po co naprawdę Sławosz Uznański – Wiśniewski poleciał w kosmos?

Śledzimy media społecznościowe, zdjęcia Ziemi z orbity i codzienne relacje Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ale za tą medialną euforią kryje się znacznie więcej niż symboliczny gest. Co z tego lotu wynika dla Polski? Jakie są realne, wymierne korzyści dla gospodarki, nauki i przemysłu?

Pensje w samorządach z wyrównaniem. Czy również dla byłych pracowników?

Nowelizacja rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych zaczęła obowiązywać od 14 czerwca 2025 r. Nowe stawki wynagrodzeń będą należne pracownikom z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Stacje hydrologiczne odnotowują rekordy dobowego opadu deszczu. Ulewy w całym kraju

Aż jedenaście stacji hydrologicznych zanotowało opad dobowy wyższy niż dotychczasowa maksymalna suma dobowa - wynika z danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Dwukrotnie wyższy poziom odnotowano na trzech stacjach, na jednej - trzykrotnie wyższy.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

REKLAMA

Patrz na skład! Ogólnopolska kampania o świadomej suplementacji

Jak często poświęcamy chwilę, by sprawdzić skład na etykiecie? Kampania „Patrz na skład” zachęca do zastanowienia się nad naszymi codziennymi decyzjami i promuje świadome podejście do suplementacji.

Segregacja odpadów to za mało. Ekspert: "Najlepsze śmieci to te, które nigdy nie powstały"

Dlaczego recykling nie wystarczy? Jakie błędy popełniamy w gospodarowaniu bioodpadami? I co musi się zmienić, by Polska była gotowa na gospodarkę obiegu zamkniętego? O tym wszystkim opowiada Michał Paca – ekspert ds. gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju.

REKLAMA