Wypadki pracowników jednostki pomocy społecznej

Aby można było uznać, że wypadek powstał przy pracy, zdarzenie takie musi mieć związek z pracą. Taki związek istnieje, jeśli do wypadku doszło:
● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
● podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy (nawet bez polecenia),
● w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Trzeba ponadto zaznaczyć, że kryterium nagłości zdarzenia przesądza o tym, czy dany przypadek można zakwalifikować jako wypadek przy pracy czy jako chorobę zawodową. Za orzecznictwem sądowym można przyjąć, że zdarzenie jest nagłe wtedy, gdy trwa nie dłużej, niż wynosi czas jednej zmiany roboczej.

Na równi z wypadkiem przy pracy w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych we wspomnianej ustawie wypadkowej traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
● w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone powyżej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,
● podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
● przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Wypadek, aby uznać za związany z wykonywaniem pracy, musi mieć z nią związek czasowy, miejscowy lub funkcjonalny, a nie tylko związek przyczynowy. Wystarczy więc, że dane zdarzenie nastąpi podczas wykonywania pracy, niekoniecznie zaś w wyniku wykonywania określonej czynności pracowniczej.

Określenie, że zdarzenie musi zostać wywołane przyczyną zewnętrzną, oznacza, że nie może ono być wynikiem rozwoju samoistnych procesów chorobowych. Przepisy ustawy wypadkowej nie wymagają jednak, aby czynniki zewnętrzne były wyłączną przyczyną wypadku. W sytuacji, gdy czynnik zewnętrzny łączy się niejako z występującym już w organizmie czynnikiem wewnętrznym (np. chorobą serca), należy ocenić, czy czynnik zewnętrzny w sposób istotny mógł wpłynąć na pogorszenie się stanu zdrowia pracownika, tj. czy dane zdarzenie mogłoby mieć miejsce także wtedy, gdyby ten czynnik zewnętrzny nie działał.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że stres może zostać uznany za przyczynę zewnętrzną, na skutek działania której doszło do wypadku przy pracy (zawału serca), jeżeli jest wywołany nietypowymi okolicznościami (np. wyrok z 16 grudnia 1997 r., sygn. akt II UKN 407/97). Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 14 lutego 1996 r. (sygn. akt II PRN 2/96), praca dyrektora jest z istoty swej związana z dużą odpowiedzialnością, a występujące w jej toku stresy nie mogą być uznane za nietypowe warunki pracy w rozumieniu przyczyny zewnętrznej zdarzenia.