Gmina nie zablokuje zwrotu dotacji, wykazując naruszenie rezerwy ogólnej

Przepisy ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przewiduje ochronę tymczasową w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Po przekazaniu sądowi skargi sąd może (na wniosek skarżącego) wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu albo czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Wyjątkiem są przepisy prawa miejscowego, które weszły w życie - chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Podstawą prawną jest tu art. 61 § 3 p.p.s.a.

Rezerwa budżetowa a wstrzymanie wykonania decyzji

Przykładem interpretacji omawianego przepisu jest postanowienie NSA z 17 września 2019 r. (sygn. akt I GZ 292/19). Sąd odmówił wstrzymania wykonania decyzji Ministra Rozwoju i Finansów dotyczącej zwrotu nienależnie uzyskanej kwoty części oświatowej subwencji ogólnej za rok 2015. Chodziło o zwrot przez miasto kwoty 115 646 zł.

Sąd I instancji nie znalazł podstaw do wstrzymania wykonania spornej decyzji. Argumentował, że w budżecie miasta na 2019 rok zaplanowano rezerwę ogólną w kwocie 154 tys. zł. Sąd uznał więc, że niezrozumiałe jest twierdzenie gminy, że nie posiada ona wolnych środków na zwrot dotacji. Rezerwa ogólna (tj. planowane wolne środki) ma przecież wyższą wartość niż orzeczona należność do zwrotu. Nie istnieje konieczność dokonywania przesunięć budżetowych. Wykonywanie obowiązkowych zadań własnych gminy nie jest zatem zagrożone.

Tymczasem wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu jest zasadne wówczas, gdy wynikająca z niego kwota do zapłaty przewyższa wolne środki jednostki samorządu terytorialnego. Takie stanowisko WSA W Warszawie zajął w formie postanowienia 25 czerwca 2019 r.

Ale już 28 czerwca 2019 r. burmistrz miasta wydał zarządzenie o pomniejszeniu kwoty stanowiącej rezerwę ogólną z uwagi na uzupełnienie środków finansów na realizację zadania inwestycyjnego związanego z przebudową budynku "Klubu Juniora". W tym dniu rezerwa ogólna stanowiła zaledwie kwotę 27 400 zł (przy jednoczesnym saldzie miasta w wysokości 2 940 332,91 zł).

Zobacz: Finanse

Zestawienie dochodów miasta z kwotą do zwrotu

Przed NSA miasto wskazało, że zwrot 154 tys. zł może spowodować zachwianie płynności finansowej u większości jednostek samorządu terytorialnego z pokrzywdzeniem wykonywania zadań własnych i zleconych. Dodatkowo do zażalenia załączono powołane wyżej zarządzenie z 28 czerwca 2019 r. w sprawie zmian w budżecie miasta na 2019 rok. Jednak miasto nie wskazało żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że np. konkretne jego zadania zaplanowane na 2019 rok nie zostaną zrealizowane z uwagi na zwrot 154 tys. zł.

NSA zestawił dochody budżetu miasta (stanowiące kwotę 75 748 993,57 zł) z kwotą zwrotu dotacji. I wyciągnął wniosek, że nie powinna mieć miejsce sytuacja zachwiania płynności finansowej.

Paweł Skoczanik

prawnik, pracownik kancelarii prawnej

Podstawa prawna

• art. 61 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 934)

Tomasz Król