Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zarządcy cmentarzy mogą zostać zobowiązani do selektywnej zbiórki odpadów

Tomasz Jaroszyński
  Czy zarządcy cmentarzy są zobowiązani do zapewnienia selektywnego zbierania i odbierania odpadów?

W świetle przepisów o odpadach, powstające na terenach cmentarnych odpady zaliczane są do kategorii odpadów komunalnych. Wynika z tego, iż zarządcy cmentarzy zobligowani są do stosowania przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, które nakładają na właścicieli nieruchomości obowiązki podejmowania określonych działań w dziedzinie gospodarowania odpadami. Wykonywanie tych obowiązków jest nadzorowane przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta i podlega egzekucji administracyjnej.

Uzasadnienie

Problem właściwego gospodarowania różnego rodzaju odpadami znajdującymi się na terenach cmentarzy wart jest analizy z tego względu, że bywają wyrażane opinie jakoby - ze względu na specyfikę tych miejsc - nie mają do nich zastosowania regulacje prawne odnoszące się do odpadów. Rozpatrując problem gospodarowania odpadami pochodzącymi z terenów cmentarzy, trzeba przede wszystkim rozstrzygnąć, czy uzasadnione jest takie odmienne traktowanie wymienionych obszarów. Następnie trzeba wyjaśnić, do jakiej kategorii kwalifikowane są odpady z cmentarzy i w związku z tym, jak powinien wyglądać tryb ich zbierania oraz na jakich podmiotach spoczywają łączące się z tym obowiązki.

Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane z administrowaniem terenami cmentarzy jest ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. W jej przepisach nie znajdziemy regulacji wyłączających cmentarze spod reżimu prawnego w zakresie gospodarowania odpadami. Takich wyłączeń prawodawca nie przewidział również w innych aktach normatywnych. Dlatego należy przyjąć, że do cmentarzy odnosić się będą ogólne zasady gospodarowania odpadami.

Punktem wyjścia do dalszych rozważań powinno być jednoznaczne przesądzenie o tym, do jakiej kategorii należą odpady pochodzące z cmentarzy. Kluczowe znaczenie dla ustalenia, jak klasyfikować dany rodzaj odpadu, mają przepisy rozporządzenia ministra środowiska z 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. W owym katalogu wśród grup odpadów wyróżniono odpady komunalne, do których jako jedną z podgrup zaliczono „odpady z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy)”, oznaczone kodem „20 02”. Wynika z tego, że dla określenia wymogów w zakresie postępowania z tymi odpadami sięgnąć trzeba do aktów prawnych, w których unormowano zagadnienia związane z odpadami komunalnymi, a więc do ustawy z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach oraz ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Artykuł 10 ust. 1 ustawy o odpadach stanowi, że odpady powinny być zbierane w sposób selektywny. Zbieranie odpadów, zgodnie z definicją zamieszczoną w art. 3 pkt 23 ustawy o odpadach, oznacza każde działanie, zwłaszcza umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania. Z kolei podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest zobowiązany do selektywnego odbierania odpadów oraz ograniczania ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania (art. 10 ust. 2 ustawy o odpadach). Adresatem tego przepisu jest zatem gminna jednostka organizacyjna zajmująca się działalnością w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości lub przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie wydane na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Stosownie do art. 16a ustawy o odpadach, do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi należy m.in. zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych, a także zapewnianie warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, aby było możliwe ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz wydzielanie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych i zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Nie ma przesłanek ku temu, aby spod powyższych regulacji wyłączać tereny cmentarzy.

Skonkretyzowanie powyższych obowiązków nastąpiło w drodze kolejnych nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w przepisach której określono wymogi wobec właścicieli poszczególnych nieruchomości. Trzeba zauważyć, że przyjęto w niej szerokie rozumienie kategorii właścicieli nieruchomości, zaliczając do niej współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością (art. 2 ust. 1 pkt 4). Natomiast zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, utrzymanie cmentarzy komunalnych i zarządzanie nimi należy do właściwych wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast zarządzających terenami, na których cmentarze są położone, zaś utrzymanie cmentarzy wyznaniowych i zarządzanie nimi należy do związków wyznaniowych (art. 2 ust. 2). W praktyce obowiązki związane z administrowaniem cmentarzami powierzane są zarządcom, a więc - co do zasady - to oni powinni być uznani za odpowiedzialnych za przestrzeganie przepisów z zakresu odpowiedniego gospodarowania odpadami. Zastrzec przy tym trzeba, że jest to generalne założenie, a każdy stan faktyczny wymaga dokonania odrębnej analizy prawnej w celu ustalenia konkretnego podmiotu odpowiedzialnego.

 

Podstawowy katalog obowiązków właścicieli nieruchomości odnajdujemy w art. 5 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W myśl tego przepisu są oni zobowiązani do:

• wyposażenia nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym (pkt 1),

• zbierania powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (pkt 3),

• pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi (pkt 3b).

Warto wskazać, że w orzecznictwie sądowym i administracyjnym stwierdzono, że wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach obowiązki wynikają wprost z ustawy i nie wymagają konkretyzacji w drodze decyzji administracyjnej.

Jak widać, właściciel nieruchomości zobligowany jest nie tylko do realizacji obowiązków określonych w przepisach ustawowych, ale powinien także pamiętać o akcie prawa miejscowego, jakim jest przyjmowany przez radę gminy regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Regulamin ten - zgodnie z art. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - może obejmować wymagania w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości dotyczące m.in. prowadzenia we wskazanym zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Rada gminy może również określić rodzaj urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości i wymagania dotyczące ich rozmieszczania oraz utrzymywania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Trzeba jednak pamiętać, że to na gminie spoczywa obowiązek zapewnienia warunków do selektywnego zbierania i odbierania odpadów. Zakres obowiązków właścicieli nieruchomości będzie więc zależny od warunków, jakie zagwarantowała gmina.

Należy dodać, że właściciele nieruchomości, wykonując obowiązek zbierania powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz pozbywania się tych odpadów, zobowiązani są udokumentować korzystanie z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli. Powinno to nastąpić przez okazanie umowy i dowodów płacenia za takie usługi (art. 6 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach). W przypadku gdy właściciele nieruchomości nie udokumentują korzystania z takich usług, obowiązki te przejmuje w trybie wykonania zastępczego gmina. Zgodnie z art. 6a ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, po uzyskaniu zgody mieszkańców wyrażonej w przeprowadzonym uprzednio referendum gminnym, rada gminy może w drodze uchwały przejąć od właścicieli nieruchomości wszystkie lub niektóre obowiązki, m.in. w zakresie: wyposażenia nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych. Przejmując obowiązki, rada gminy ustala opłatę ponoszoną przez właścicieli nieruchomości za wykonywanie przejętych obowiązków oraz określa terminy jej uiszczania. Opłaty nieuiszczone w wyznaczonym terminie podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wydaje się, że nie ma przeszkód, aby te rozwiązania mogły mieć zastosowanie także w stosunku do podmiotów zarządzającymi terenami cmentarzy.

Nadzór nad realizacją obowiązków właścicieli nieruchomości w sprawach związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi sprawuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta, zaś wykonanie tych obowiązków podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 5 ust. 6 i 9 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach). Trzeba ponadto pamiętać, że stosownie do art. 10 ust. 2 i 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, niewykonanie obowiązków wynikających zarówno z przepisów tej ustawy, jak i postanowień regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy jest wykroczeniem i podlega karze grzywny. W myśl art. 24 Kodeksu wykroczeń, grzywnę można wymierzyć w wysokości od 20 do 5000 złotych.

Tomasz Jaroszyński

PODSTAWA PRAWNA:

• Ustawa z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. z 2000 r. nr 23, poz. 295 z późn. zm.)

• Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2002 r. nr 110, poz. 968 z późn. zm.)

• Ustawa z 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz.U. nr 12, poz. 114 z późn. zm.)

• Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r. nr 236, poz. 2008 z późn. zm.)

• Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. z 2007 r. nr 39, poz. 251 z późn. zm.)

• Rozporządzenie ministra środowiska z 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. nr 112, poz. 1206)

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Samorzad.infor.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Sektor publiczny
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Podwyżka dla 3 mln Polaków o 600 zł w 2024 r. Pracodawcy chcą 0 zł podwyżki

    Minister Maląg: w 2024 r. płaca minimalna wyniesie powyżej 4,2 tys. zł. To podwyżka o powyżej 600 zł w stosunku do 2023 r.

    HPV: Od 1 czerwca 2023 r. dzieci 12 i 13-letnie można zaszczepić bezpłatnie

    Od 1 czerwca 2023 r. dzieci 12 i 13-letnie (urodzone od 1 stycznia 2010 r. do ukończenia 14. roku życia) będzie można zaszczepić bezpłatnie. 

    Dbamy o zdrowie poprzez aktywność: nordic walking

    Nordic walking w dziś znanej nam formie, został zaprezentowany w roku 1997 w Finlandii. Pierwotnie był to letni trening biegaczy narciarskich. Wkrótce stał się ciekawym i skutecznym treningiem dla wszystkich.

    Iga Świątek pojechała do Paryża bronić tytułu

    "Cieszę się, że jestem zdrowa" - zapewniła Iga Świątek na konferencji prasowej przed rozpoczęciem wielkoszlemowego French Open. Do Paryża, gdzie polska tenisistka będzie broniła tytułu, przyjechała po kreczu w ćwierćfinale turnieju w Rzymie.

    Przechodzisz na emeryturę? Prosty trik zwiększy ją nawet o 500 zł miesięcznie

    Trik jest prosty. I …. legalny. Po prostu przejdź na emeryturę w lipcu albo sierpniu 2023 r. 

    Whistleblowing – najnowszy projekt ustawy o sygnalistach

    25 maja 2023 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się kolejna wersja projektu ustawy datowana na dzień 27 marca 2023 r. Obecnie projekt ustawy jest na Komitecie Stałym Rady Ministrów.

    Stażysta plus: Jak otrzymać 3000 zł miesięcznie stypendium jako stażysta [PFRON]

    Maksymalna wysokość stypendium na jednego beneficjenta ostatecznego nie może przekroczyć kwoty 3.000 zł brutto na jeden miesiąc.

    KE daje Polsce na uchodźcę z Ukrainy 200 euro. Polska ma płacić 22 000 euro na uchodźcę w Paryżu

    Andrzej Sadoś wskazał, że w Polsce 1 mln uchodźców z Ukrainy jest objętych ochroną międzynarodową, a UE na pomoc im przekazała 200 mln euro. 

    Czy konsument będzie przymusowo korzystał z rachunku bankowego w 2024 r.?

    Uchylenie przepisów obniżających limit płatności gotówkowych z 15 do 8 tys. zł, a także wprowadzających obowiązek płatności za pośrednictwem rachunku bankowego przez konsumenta, kiedy wartość transakcji z przedsiębiorcą przekracza 20 tys. zł od 2024 r. - przewiduje projekt, nad którym pracować będzie dalej Sejm.

    Pięć lat obowiązywania RODO – czy mamy RODO-erę?

    RODO obowiązuje już 5 lat, a prawo ochrony danych osobowych obowiązuje w Polsce od 30 kwietnia 1998 r. czyli już ćwierć wieku.

    Egzamin ósmoklasisty 2023: Język angielski E8 [ODPOWIEDZI i ARKUSZE CKE]

    Zakończył się dzisiejszy egzamin ósmoklasisty 2023 z języków obcych. 98% uczniów wybrało język angielski. Publikujemy arkusz egzaminacyjny CKE z języka angielskiego. Wkrótce opublikujemy odpowiedzi przygotowane przez naszych ekspertów. Zapraszamy.

    Program bezpłatnych leków dla dzieci, młodzieży i seniorów dostępny już od września?

    Program bezpłatnych leków dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia oraz dla osób powyżej 65. roku życia być może będzie dostępny od września, zapowiedział minister zdrowia Adam Niedzielski. 

    Rozpoczął się egzamin ósmoklasistów z języka angielskiego. Po 13ej na Infor.pl arkusze egzaminacyjne i odpowiedzi

    O 9.00 rozpoczął się egzamin ósmoklasisty z języków obcych. 98% uczniów wybrało język angielski. Po 13ej arkusze z tego języka wraz z odpowiedziami ekspertów opublikujemy na Infor.pl. 

    Program "Opieka 75 plus” z 58 mln zł. Pomoc dla 11 000 osób
    Ostatni dzień egzaminów E8. Dziś języki obce. Króluje angielski

    500 000 ósmoklasistów zmierzyło się już z egzaminami z języka polskiego i matematyki. Przed nimi ostatni egzamin - język obcy. W praktyce jest to egzamin z języka angielskiego. 

    Karta Nauczyciela - tekst jednolity. Najnowszy tekst już w Dzienniku Ustaw!

    Ukazał się tekst jednolity ustawy - Karta Nauczyciela. Opublikowany został właśnie w Dzienniku Ustaw - rok 2023 poz. 984. Zobacz najnowszy tekst ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela!

    Jakie były pytania z matematyki? Gdzie znaleźć odpowiedzi? [ARKUSZ CKE i ODPOWIEDZI]

    CKE opublikowała arkusz zadań z matematyki rozwiązywany przez ósmoklasistów. Infor.pl opublikował odpowiedzi do zadań. Sprawdź odpowiedzi.

    Egzamin ósmoklasisty 2023: Matematyka [ODPOWIEDZI I ARKUSZE CKE]

    Zakończył się dzisiejszy egzamin ósmoklasisty 2023 z matematyki. Publikujemy arkusz egzaminacyjny CKE. Publikujemy także odpowiedzi z matematyki przygotowane przez naszych ekspertów. Zapraszamy do lektury.

    500 000 uczniów 8 klas rozpoczęło egzamin z matematyki. O 13ej na Infor.pl arkusze egzaminacyjne z CKE

    Punktualnie o 9.00 rozpoczął się egzamin ósmoklasistów z matematyki. Zmierzy się z nim 500 000 uczniów.

    Jak uzyskać 58 000 zł z programu „Mój prąd” 5.0.? W programie kolejne 400 mln zł?

    Przy kompleksowej inwestycji maksymalna dotacja, jaką będzie można otrzymać, to nawet 58 tys. zł.

    Pandemia: Kondycja psychiczna młodzieży obniżyła się

    W czasie pandemii doszło do obniżenia kondycji psychicznej młodzieży. Zamiast siły witalnej charakterystycznej dla okresu rozwoju, wielu młodych doświadcza braku energii i obawy o przyszłość. To wnioski z badań Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej.

    Egzamin ósmoklasisty 2023 r. Dziś matematyka. Arkusze egzaminacyjne po 13ej na Infor.pl

    Dziś egzamin ósmoklasistów z matematyki. Arkusze egzaminacyjne CKE z egzaminu ósmoklasisty 2023 r. na Infor.pl tuż po 13-ej. Nasi eksperci przygotują komentarz i odpowiedzi wkrótce po upublicznieniu arkuszy.

    Protest pielęgniarek i położnych. O co walczą?

    Pielęgniarki i położne z całej Polski manifestowały we wtorek w Warszawie przeciw degradacji, dyskryminacji zawodowej oraz dysproporcji w zarobkach. W Sejmie złożyły obywatelski projekt ustawy, która ma wzmocnić ich pozycję w systemie ochrony zdrowia.

    Język polski: arkusze egzaminacyjne CKE z odpowiedziami na Infor.pl [Egzamin ósmoklasisty 2023 r.]

    Zakończył się dzisiejszy egzamin ósmoklasisty z języka polskiego. Publikujemy arkusz egzaminacyjny CKE i odpowiedzi ekspertów. 

    Komunikat ZUS: 360 000 wniosków o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej na 665 mln zł

    ZUS: do 1 czerwca można składać wnioski o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej.