REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Gmina zapłaci za brak pomieszczenia tymczasowego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
RynekPierwotny.pl
Portal internetowy poświęcony nowym nieruchomościom
Gmina zapłaci za brak pomieszczenia tymczasowego?/ fot. Shutterstock
Gmina zapłaci za brak pomieszczenia tymczasowego?/ fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Brak pomieszczenia tymczasowego często wydłuża eksmisję. Wyjaśniamy, czy w takiej sytuacji można domagać się odszkodowania od gminy.

W kwietniu 2019 r. została wprowadzona zmiana kodeksu postępowania cywilnego, która jest niezbyt korzystna dla właścicieli wynajmowanych mieszkań. Mowa o modyfikacji art. 1046 par. 4 KPC, który w swoim poprzednim brzmieniu umożliwiał eksmisję lokatora do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych po półrocznym i bezskutecznym oczekiwaniu na pomieszczenie tymczasowe. Jak tłumaczą eksperci RynekPierwotny.pl obecnie wspomniany przepis nakazuje komornikowi wstrzymanie się z eksmisją aż do czasu znalezienia przez gminę odpowiedniego pomieszczenia tymczasowego. Właściciele wynajmowanych mieszkań obawiają się, że wprowadzenie takich bardziej „prolokatorskich” regulacji w obliczu problemów z dostępnością pomieszczeń tymczasowych dodatkowo wydłuży czas trwania eksmisji. Obawy wynajmujących wydają się uzasadnione. Właśnie dlatego eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili wyjaśnić, czy w razie braku pomieszczenia tymczasowego gmina również odpowiada finansowo wobec właściciela mieszkania. Warto przypomnieć, że z taką odpowiedzialnością lokalnego samorządu mamy do czynienia w przypadku braku lokalu socjalnego, który skutkował opóźnieniem eksmisji.  

REKLAMA

Zobacz: Zarządzanie nieruchomościami

Trybunał Konstytucyjny najpierw zakwestionował reguły eksmisji 

REKLAMA

Analizowana kwestia odpowiedzialności gminy za niezapewnienie pomieszczenia tymczasowego posiada ciekawy kontekst prawno - historyczny, który warto pokrótce przedstawić. Jak tłumaczy portal RynekPierwotny.pl ogólnie rzecz biorąc chodzi o to, że artykuł 1046 par. 4 KPC w brzmieniu obowiązującym pomiędzy 5 lutego 2005 r. i 16 listopada 2011 r. podobnie jak obecnie wymagał od komornika wstrzymania się z prowadzeniem eksmisji do czasu znalezienia przez gminę odpowiedniego pomieszczenia tymczasowego. Dość szybko pojawiły się wątpliwości właścicieli lokali odnośnie konstytucyjności wspomnianego przepisu (tym bardziej, że ustawa o ochronie praw lokatorów nie precyzowała zasad wynajmu tymczasowych pomieszczeń). Osoby poszkodowane w związku ze zbyt długim oczekiwaniem na pomieszczenie tymczasowe dla lokatora zaczęły również domagać się od gmin odszkodowania, co skutkowało sporami sądowymi.

Pierwsze ważne stanowisko w opisywanej sprawie przedstawił Trybunał Konstytucyjny (zobacz: Wyrok TK o sygnaturze K 19/06 z 4 listopada 2010 r.). Trybunał uznał ówczesne brzmienie art. 1046 par. 4 KPC za niezgodne z zasadami prawidłowej legislacji. W ocenie TK, kwestionowany przepis nie pozwalał na efektywne prowadzenie eksmisji (np. w związku ze stosowaniem przemocy w rodzinie), a także był nieprecyzyjny w zakresie wskazania obowiązku gminy związanej z pomieszczeniem tymczasowym. Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zmusiło ówczesny rząd do wprowadzenia obowiązujących jeszcze niedawno zasad, które po 6 miesiącach pozwalały na eksmisję dłużnika do noclegowni lub schroniska dla bezdomnych (w związku z brakiem pomieszczenia tymczasowego).  

Na tytułowe pytanie w 2011 roku odpowiedział Sąd Najwyższy

Nieco później kwestią odszkodowania za brak pomieszczenia tymczasowego bezpośrednio zajął się Sąd Najwyższy. Mowa o Uchwale SN z 13 grudnia 2011 r. (sygn. akt III CZP 48/11). W ramach wspomnianej uchwały Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 1046 par. 4 KPC w brzmieniu zakwestionowanym przez Trybunał Konstytucyjny uprawniał właścicieli mieszkań do odszkodowania od gminy za brak pomieszczenia tymczasowego. Takie stanowisko Sądu Najwyższego oznaczało napływ pozwów wobec samorządów, które podobnie jak obecnie borykały się z niedoborem mieszkań socjalnych oraz pomieszczeń tymczasowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aktualnie odpowiedzialność gminy nie wzbudza już wątpliwości

Wspomniany wcześniej wyrok Trybunału Konstytucyjnego zmusił ówczesny rząd do nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów, a także kodeksu postępowania cywilnego. Zmiany dotyczące tych dwóch aktów prawnych zaczęły obowiązywać 16 listopada 2011 r. Wg ekspertów portalu RynekPierwotny.pl wtedy w ustawie o ochronie praw lokatorów pojawił się przepis wskazujący, że odpowiedzialność finansowa gminy za niedostarczenie pomieszczenia tymczasowego i lokalu socjalnego powinna wyglądać identycznie. Oznacza to, że wynajmujący może dochodzić od gminy odszkodowania na podstawie artykułu 417 par. 1 kodeksu cywilnego, jeżeli opieszałość samorządu związana z niezapewnieniem pomieszczenia tymczasowego skutkowała stratami finansowymi (zobacz art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów w związku z art. 25e wspomnianej ustawy).

Warto podkreślić, że opisywana możliwość dochodzenia odszkodowania od gminy w związku z brakiem pomieszczenia tymczasowego nie została usunięta przez kwietniową nowelizację ustawy o ochronie praw lokatorów. Co więcej, nowe regulacje ponownie zwiększają zakres odpowiedzialności gmin. Wcześniej samorządy odpowiadały za niedostarczenie tymczasowego pomieszczenia przez 6 miesięcy. Teraz taki zakres czasowy odpowiedzialności gminy może okazać się dłuższy. Będzie to skutkowało odpowiednio wyższą rekompensatą dla wynajmującego.

Autor: Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl

Zapisz się na newsletter
Śledź na bieżąco nowe inicjatywy, projekty i ważne decyzje, które wpływają na Twoje życie codzienne. Zapisz się na nasz newsletter samorządowy.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Sektor publiczny
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Zmiany w opłatach za śmieci – będą nowe zasady segregacji, ulgi i kontrola deklaracji [PROJEKT MKiŚ]

W wykazie prac legislacyjnych pojawił się projekt nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Chodzi o zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, które w ocenie projektodawców będą odpowiadać na realne potrzeby JST oraz mieszkańców.

RPO: Dość "wrogich przejęć" między gminami. Potrzebna kontrola sądowa

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera Donalda Tuska o zawieszenie kontrowersyjnych decyzji dotyczących zmian granic gmin do czasu wprowadzenia nowych przepisów. Od lat brakuje skutecznej kontroli sądowej nad decyzjami Rady Ministrów, które prowadzą do konfliktów między samorządami.

Granica polsko-niemiecka. Polska wprowadza kontrole. Przedsiębiorcy mają 3 pytania

Czy Niemcy przerzucają imigrantów do Polski? Co z granicą polsko-niemiecką? Polska wprowadza kontrole graniczne w celu zapobiegania napływom nielegalnych migrantów. Co na to Niemcy?

REKLAMA

Premier Tusk: po rekonstrukcji w rządzie będą wyłącznie przyzwoici ludzie; około 15 lipca zapadną decyzje personalne

W dniu 30 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej Premier Donald Tusk zapowiedział, że około 15 lipca zaproponuje kształt rządu po rekonstrukcji. Rozmowy w tej sprawie są prowadzone z liderami koalicyjnych ugrupowań - PSL, Polski 2050 i Lewicy. Żyjemy w ustrojowym bałaganie, podważane są obiektywne kryteria prawne, dlatego chciałbym, by politycy kierowali się naturalnymi kryteriami, jak zdrowy rozsądek czy zwykła ludzka przyzwoitość, i tacy będą ministrowie po rekonstrukcji - mówił 27 czerwca 2025 r. na konferencji prasowej premier Donald Tusk.

Nowelizacja specustawy powodziowej. Nowe zadania i obowiązki samorządów

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Czym różni się „odbiór” odpadów komunalnych z nieruchomości od „przyjmowania odpadów”

NSA przypomniał gminom, że ustawodawca rozróżnia pojęcia odbierania odpadów komunalnych od ich przyjmowania i wprowadza odrębnie różne sposoby oddawania odpadów. Co za tym idzie – mechanizmy nie mogą być traktowane jako formy zamienne, kształtowane według własnego uznania gminy.

Wydruk zdjęcia z Google Street View jako dowód w sprawie administracyjnej

Dowodem w postępowaniu administracyjnym może być wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dlatego wydrukom z Geoportalu oraz wydrukom zdjęć Google Street View nie można odmówić mocy dowodowej. Stanowią one jednak tzw. dowody nienazwane i nie mają prawem przewidzianej mocy dowodowej – tak jak w przypadku dokumentów urzędowych, które sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

REKLAMA

Zamówienia publiczne: jakie zmiany są konieczne? 130 tys. zł progu zamiast 80 tys. zł

Konieczne są zmiany w zamówieniach publicznych. Pierwsza dotyczy zasady konkurencyjności, której prawidłowe stosowanie sprawia beneficjentom duże problemy. Druga zmiana polega na podwyższeniu progu kwotowego na 130 tys. zł.

NSZZ „Solidarność” na wojennej ścieżce z MEN: To nie reforma, to degradacja zawodu nauczyciela!

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ostro krytykuje planowane przez Ministerstwo Edukacji zmiany w zatrudnianiu specjalistów oraz rozszerzenie obowiązków nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia. Związkowcy alarmują: MEN łamie prawo pracy, podważa autorytet pedagogów i ignoruje realne potrzeby oświaty. W tle – groźba protestów i oskarżenia o systemowe niszczenie zawodu nauczyciela.

REKLAMA